BERICHT.
70
DE RAI F F EISEN-BODE.
uitgezonderd die voor weelde-indus-
trieën bestemd, zullen hooger in
prijs blijven, ook na den oorlog."
Wanneer iemand van het buiten-
gemeene gezag van mr. Treub dat
zegt, zal dit niet naleten grooten in
druk te maken.
Waar ik een volstrekt ander in
zicht in de toekomst van den land
bouw heb, acht ik mij verplicht de
uiting van mr. Treub niet onweer
sproken te laten, omdat daaruit di
rect, in opdrijving van pacht- en
koopprijzen, practische gevolgen
kunnen voortvloeien, die ik voor ons
gewest onheilbrengend zou achten.
Met sprekende cijfers heeft mr.
Treub aangetoond, hoe groot de
verarming van Europa is geworden.
Met zekerheid is dus te verwachten,
dat gedurende 'lange jaren bespa
ring onafwijsbaar zal zijin. Alleen het
noodzakelijkste zal worden gekocht
en is dit niet in vbldoende mate aan
wezig, dan zal hiervan de prijs hoog
blijven; van het minder noodzake
lijke zullen sommigen geheel moe
ten afzien, anderen zullen het in
mindere mate koopen. Van weelde-
of genotsartikelen zal een zeer
groote vermindering Van het gebruik
te wachten zijn.
Nu behooren tot de categorieën
van de landbouwvoortbrengselen, die
noodzakelijk gekocht moeten wor
den, het graan en de aardappelen
en in de eerste jaren jia dein oor
log de dieren, die noodig' zijn om de
geslonken veestapels weer aan te
vullen.
Het graan zal duur worden door
de verhoogde vrachtprijzen; deze
factor verdwijnt waarschijnlijk vóór
dat de verarming der wereld zal
zijn ingehaald, misschien reeds 'bin
nen eenige jaren, en daarna zal het
graan goedkooper zijn dan tevoren.
Aardappelen, die niet ingevoerd
behoeven te worden en voor een
goed deel op grond, gebouwd wor
den, die niet voor tarwe geschikt is,
zullen geen invloed ondervinden van
den factor der vrachtprijzen en de
prijs daarvan zal zich regelen naar
de vraag, die weer beheerscht zal
worden door de verminderde wel
vaart der arbeidersbevolkinng.
Wanneer eenmaal de veestapels
met het allernoodzakelijkste zijn aan
gevuld, zal men den aankoop staken
verder dan de bevrediging van de
allernoodzakelijkste behoeften zal
■men niet gaan.
'Ik kan dus tot op zekere hoogte
meegaan met de verwachting, dat
de graanbouw en de veeteelt in de
eerste jaren na den oorlog hooge
prijzen kunnen bedingenalleen acht
ik, -dat die overgangsperiode niet
lange jaren zal duren en dat daarna
lage prijzen kunnen verwacht
worden.
Ten aanzien van de zuivelberei
ding en de andere landbouwproduc
ten, meen ik, dat lagere prijzen tege
moet gezien kunnen worden, zoo
spoedig het eerste legercorps naar
huis gestuurd wordt, en dat, wan
neer eenmaal de vrede daar is, de
prijzen zeer laag zullen zijn en voor-
loopig blijven.
Boter en kaas zijn tot op zekere
hoogte weeldeartikelen, d. w. z. men
kan ze betrekkelijk gemakkelijk door
goedkoopiere vervangen of ze ont
beren.
De boter is te vervangen door
margarine: als de loonen laag wor
den zal een groot deel der min-
dervermogende bevolking weer mar
garine in plaats van boter gaan
eten. Wel is waar zal in de centrale
landen de boterproductie zijn irige
krompen, maar juist daar zal men
buitengewoon op boter gaan bezui
nigen, gewend als men nu reeds is
aan surrogaten. De overige met Ne
derland concurreerende zuivelvoort-
brengende landen hebben in hun
productievermogen waarschijnlijk
niet geleden.
De kaas is eveneens een artikel,
waarop de mindergegoede bevolking
gaat besparen, wanneer zij te hoog
ih prijs wordt. Men kan het des
noods zonder kaas stellen en wan
neer de kaas te hoog in prijs is, ver
mindert de consumptie terstond.
Ieder weet waaraan de tegenwoor
dige hooge prijzen zijn te danken:
het is geheel een oorlogsartikel1.
Bovendien zal hetveehouders'be-
drijf in de eerste jaren de nadeelige
gevolgen ondervinden van de hooge
vrachtprijzen van het veevoeder.
De overige landbouwproducten,
waaronder de voornaamste zijn peul
vruchten en suikerbieten, zullen m. i.
evenmin hun hoogen prijs kunnen
handhaven.
Voor de peulvruchten geldt het
zelfde als voor de aardappelen; voor
de bieten geldt hetzelfde, wat van
de kaas is gezegd.
Resumeerende meen ik, dat gedu
rende eenige jaren na den oorlog
een groote vraag en dus hooge of
vrij hooge prij'zen zullen komen voor
graan en vee; dat deze hooge prij
zen niet lange jaren zullen aanhou
den en dat voor de overige land
bouwproducten de prijzen laag of
zeer laag zullen worden.
I 1 i
Ik behoef niet te zeggen, 'dat mijn
beschouwingen niet de waarde heb
ben van wiskundige berekeningen.
Er kunnen en zullen zich omstandig
heden voordoen, die niemaind ver
wacht of voorzien zal hebben.
Niemand weet b.v. hoever het in
grijpen der Regeering ni den oorlog
zal gaan. Voor zooverre/ik het land
bouwbedrijf kan overzien, acht ik
voor de toekomst een pessimistische
verwachting gerechtvaardigd.
Ik voeg daaraan toe, dat het van
de energie van onze landbouwers
zal afhangen om de depressie tot
de geringst mogelijke afmetingen te
beperken, en ik meen, dat reeds nu
moet worden aangevangen om door
grondige bestudeering der omstan
digheden de maatregelen voor te be
reiden die te zijner tijd wellicht noo-
dig zullen blijken.
Een crisis, die ons voorbereid zal x
vinden, is minder te duchten.
Oerikerk, 20 Februari 1917.
Th. VAN WELDEREN
RENGERS.
Met ingang van 1 Maart 1917 is
tót inspecteur aangesteld de Heer
P. E. Iséger, wonende te Utrecht,
tot dusverre werkzaam 'bij de afdee-
ling Administratie onzer bank.
Wij stellen ons voor, het Post-
chèque- en giroverkeer in het vol
gend nummer te behandelen.
REDACTIE.
