1 1 n
DE R AI F F E I S Ej N -B O, D E
27
Er zijn er ook die de bewuste
wetsbepaling aldus lezen, dat de le
den in ieder geval verplicht zijn de
schulden te betalen, maar dat het
vrij staat om daarvoor een anderen
maatstaf aan te nemen dan voor ge
lijke deelen b.v. in verhouding tot
geleverde melk, tot afname van be-
noodigdheden enz.
Wat daarvan zij, de algemeen
gangbare meening is dat eene coöpe
ratie de aansprakelijkheid harer le
den kan beperken tot elk willekeu
rig bedrag, en als eene vereeniging
dit kon doen door statuten-wijziging
zonder medeweten van haren geld
schieter, dan zou dit straffeloos ple
gen van diefstal zijn.
In vele gevallen zal het aan eene
coöperatie niet mogelijk zijn de sta
tuten te wijzigen, zonder dat de leen
bank, die daarbij belang heeft, dit
merkt, want meestal zijn beiden op
eenzelfde dorp gevestigd en voor de
wijziging van statuten is al dadelijk
een algemeene vergadering noodig,
met veelal nog wel een vrij groot
aantal leden, die voor Je wijziging
stemmen. Daarna moet door een no
taris de acte van wijziging worden
opgemaakt en eindelijk moet die wij
ziging in de Staatscourant worden
opgenomen om van kracht te zijn.
Als vrij zeker kan men aannemen,
dat de leenbank de lucht er van
krijgt (wat men voornemens is te doen
en bijtijds hare maatregelen nemen
zal. Het is echter beter deze dingen
te voorkomen, en dit kan gemakke
lijk geschieden door te bedingen dat
de crediet vragende vereeniging hare
statuten niet mag wijzigen zonder
goedkeuring van de leenbank die het
geld voorschieten zal.
Bij nieuw te stichten vereenigin-
gen of wijzigingen van statuten kan
men in de nieuwe statuten de bepa
ling opnemen dat voor de wijziging
der statuten (voortaan) noodig is de
goedkeuring der leenbank. Dit geldt
natuurlijk alleen voor zoover de bank
er financiëel bij is geïnteresseerd.
Eene dergelijke bepaling heeft ech
ter .ook hare schaduwzijde als zij in
de statuten is opgenomen en eenvou
diger en voor allte gevallen bruik
baar is b.v. de bepaling dat het be
stuur der credietvragende vereeni
ging eene verklaring afgeeft dat de
statuten zonder voorkennis en goed
keuring der leenbank niet mogen
gewijzigd worden en dat voor het
geval dat toch gebeurt, de met name
genoemde bestuurders daardoor
hoofdelijk aansprakelijk worden voor
alle schulden die de vereeniging op
het tijdstip der statuten-wijziging bij
de leenbank heeft. Uittredende be
stuursleden kan men dan ontslaan
van die verplichting, wat door eene
eenvoudige verklaring op de achter
zijde van dat stuk geschieden kan,
en nieuw optredende bestuurders
gaan die verbintenis weder aan. Dat
is eene verbintenis die voor geen
Jcent gevaar oplevert en toch de leen
bank volkomen dekt. Het laten tee
kenen van de bestuursleden als bor
gen voor eene leening is steeds af te
keuren en geschiedt gelukkig ook al
hoe langer hoe minder.
Als dan bovendien de leenbank
eischt dat de boekhouding minstens
eens per jaar door een accountant
van beroep wordt nagezien dan
staat niets het geven van crediet aan
coöperaties in den weg en is het
steeds eene soliede en veilige be
legging. Verder moet zich echter het
toezicht van den geldschieter op de
vereeniging niet uitstrekken. Het is
maar hinderlijk en verhoogt de soli
diteit der vereeniging volstrekt niet
als de leenbank als voogdes op
treedt, ook in zaken die haar niet
aangaan. Zij moet eischen goed des
kundig toezicht, onbeperkte aan
sprakelijkheid, en eene blijvende ze
kerheid daarvan, maar zich niet ver
der mengen in zaken die haar niet
aangaan. O.
Uit onze Boerenleenbanken.
't Gemak dient.
voorschotten uitstaan en per maand
komt het zeker tien- a twaalfmaal
voor, dat een schrijven aan
voorschotnemer of borgen verzon
den wordt. Dit heeft me aanlei
ding gegeven om voor elk der vier
gevallen, die ik boven aangaf, een
formulier te laten drukken.
a. Is een voorschot verleend, dan
krijgt de aanvrager een missive van
den volgenden inhoud:
„M.
Bij dezen heb ik het genoegen Ui
mede te deelen, dat U een voor
schot, groot fvoor den tijd
van verleend is. U zult wel
zorg dragen, dat Uw borg (borgên)
zoo spoedig mogelijk de schuldbe
kentenis ten kantore der Bank komt
(komen) teekenen. Daartoe bestaat
gelegenheid op iederen Vrijdag- oï
Zaterdagavond. U gelieve mij min
stens een week tevoren mede te dee
len, wanneer het voorschot wordt
opgenomen. De kosten bedragen
f
Zoo U in het bezit zijt van een
voorschotboekje, waarin geen loo-
pend voorschot staat vermeld, kan
dit worden medegebracht.
kassier.
Is een Boerenleenbank nog van
betrekkelijk geringen omvang, dan
komt een kassier er vanzelf niet toe
om zijn geest te spitsen en middelen
te zoeken, teneinde wat spoediger
zich door het werk heen te slaan.
Maar breidt zijn bank zich uit, dan
zoekt hij die middelen wel1.
Toen de Raiifeisen-Bode werd op
gericht, noodigde de Redactie hen,
die wat te zeggen hadden, uit, om
van tijd tot tijd eens een artikeltje
in te sturen. Óf hetgeen ik ga zeg
gen, de moeite waard is om ge
drukt te worden, 'k wil het er op
wagen. Misschien doet deze of gene
collega er zijn voordeel nog mee.
Op de eerste plaats een opmer
king, die iedere kassier zal beamen:
Waar veel' voorschotten gegeven
worden, is de correspondentie vrij uit
gebreid. Is een voorschot verleend,
dan dient aan den betrokkene een
schrijven gericht. Komt de datum
in -'t zicht, waarop het voorschot
moet terugbetaald, er moet een
briefje naar den voorschotnemer
heen. Krijgt de schuldenaar verlen
ging, hij wordt hiervan in kennis
gesteld. En heeft hij bij slot zijn
schuld voldaan, de borgen krijgen
er bericht van.
Onze bank nu heeft aardig wat
b. Nadert de tijd, waartegen het
voorschot dient terugbetaald, dan
wordt aldus bericht:
1
„M. 1
Bij dezen herinner ik U, dat de
termijn, waarvoor U het voorschot,
groot per resto f hebt aange
vraagd op e.k. verstreken is.
Mocht verlenging gewenscht zijn,
gelieve dan zoo spoedig mogelijk op
een Vrijdag- of Zaterdagavond ten
kantore der bank te komen.
1 i kassier.
f i
c. Bij verlenging van het voor
schot, wordt dit bericht gestuurd:
„M. 1 1 1
Bij dezen heb ik het genoegen U'
mede te deelen, dat Uw voorschot,
(graat f tot 19 verlengd
is. Zoover dit nog niet gebeurd is,
verzoek ik U te willen zorgen, dat
Uw borg (borgen) op tijd ten kan
tore der Bank komt (komen) teeke
nen, waartoe op eiken Vrijdag of
Zaterdagavond gelegenheid bestaat.
De kosten der verlenging bedragen
fdie U binnenkort wel zult
komen voldoen; tevens dient dan
