B B 16e jaargang 2007 02
Fotografie Herman van Heusden
Hoe geloofwaardig komt jullie identiteit als
duurzame bank overAndere banken benadruk
ken tenslotte ook het duurzame ondernemers
schap.
Wim Bens: 'Banken als ABN AMRO cn
ING kunnen lokaal niet brengen wat wij
brengen. Ze werken met kleinere bedra
gen. Zij volgen vooral een centrale koers,
met steun voor grote evenementen. De
Rabobank sponsort op nationaal niveau
weliswaar hockey, paardensport en wiel
rennen, maar is ook zeer goed lokaal ver
tegenwoordigd. Zo hebben we een fonds
'Steuntje in de rug' waarmee een mede
werkers op de kantoren zelf een bepaald
evenement kan sponsoren.'
In hoeverre bevorderen jullie het maatschappe
lijk verantwoord ondernemen van medewer
kers?
Wim Bens: 'We hoeven als bank niet altijd
de portemonnee te trekken. Vorige jaar
klopte het abdij van Berne bij ons aan. De
Norbertijnen vroegen of wij een project
van hen in India wilden steunen. We zijn
met z'n allen zelf aan de slag gegaan om
geld op te halen. 'Koken voor India' bij
voorbeeld, en 'Lopen voor India'. Mede
werkers deden dat ook in hun vrije tijd.
Kortom, samen als coöperatie ook eens
wat anders doen dan achteroverleunen en
het coöperatieve dividend aanwenden.'
Huib van der Burg: 'Je kunt als bank niet
maatschappelijk verantwoord onderne
men als je medewerkers niet van het
belang ervan doordrongen zijn. Wij zijn
daar vorig jaar eigenlijk pas écht mee
begonnen. Ik luister met rode oortjes naar
Wim, die al in 2003 met dit proces is
begonnen. Ik draag uit hoofde van mijn
functie de boodschap uit, de ledenraad
inmiddels ook. Maar het is voor mijn
gevoel nog iets te veel een preek vanaf de
kansel. Het moet nog meer gaan leven
binnen mijn eigen organisatie. Leuk
detail: je merkt meteen dat het onderwerp
aanslaat. Andere bedrijven, zoals bijvoor
beeld de Nederlandse Gasunie, nodigden
mij al uit voor een presentatie.'
Hoe duurzaam zijn jullie op de werkvloer?
Gerard Appelman: 'Wij zitten in een
gloednieuw pand. Een juweeltje van duur
zaamheid. Er is voor de bouw bijvoor
beeld beton gerecycled, we kunnen regen
water hergebruiken, er zijn state-of-the-
art technieken op het gebied van energie
besparing toegepast et cetera. Ook bij de
inrichting zijn we grondig te werk gegaan.
Vroeger hadden we wel 800 printers
staan, nu acht. Het bevordert lichaamsbe
weging. Er is ook een centrale koffieruim
te gecreëerd, waardoor medewerkers van
verschillende afdelingen makkelijker met
elkaar in contact komen. En in de kantine
serveert men louter ecologische produc
ten.'
Wim Bens: 'Dat is het voordeel van
nieuwbouw; je kunt het van a tot z duur
zaam aanpakken. Wij kregen in 2005 een
nieuw pand en dat voldoet aan de streng
ste energienormen.'
Al Gore blijkt zelf meer energie te verspillen dan
een heel dorp. Rijden jullie energiezuinige
auto's?
Wim Bens: 'Nee, nog niet. De volgende
wordt het wel.'
Gerard Appelman: 'Ik ben me ervan
bewust dat ik het goede voorbeeld moet
geven. De volgende auto zal er een zijn
met het door de Rabobank gestimuleerde
ABC-label. Als ik me niet vergis heeft de
Rabobank in 2006 op die manier 1100
ton C02 minder de lucht in laten gaan.'
Huib van der Burg: 'We moeten er geen
halszaak van maken. We maken stapjes.
Ik eet gezond, draai spaarlampen in. En
die auto komt er ook. Kortom, ik ben me
terdege bewust van de noodzaak.'
Als bankier heb je bepaalde middelen in handen
om een klant te dwingen duurzamer te opere
ren. Doen jullie dat?
Wim Bens: 'We gaan er een stuk professi
oneler mee om dan tien jaar geleden. Wij
hebben veel agrarische klanten. Die
waren toen niet blij met maatschappelijk
verantwoord ondernemen. Inmiddels heb
ben de meeste bedrijven een enorme stap
gemaakt. Ik vind het belangrijk dat we
met zulke ondernemers in gesprek blijven.
Je kunt resoluut de deur dichtgooien,
maar dan kun je geen invloed meer uitoe
fenen. Het is een moeilijke balans, dat
wel.'
Gerard Appelman: 'Ondernemers hebben
een eigen verantwoordelijkheid. De maat
schappelijke druk wordt steeds groter. In
de nijverheid en handel bijvoorbeeld
wordt steeds vaker de vraag gesteld waar
een ondernemer zijn producten vandaan
haalt. Als bank kun je daar op wijzen.'
Huib van der Burg: 'Ik vind dat een bank
niet de aangewezen instantie is om morele
beslissingen te nemen. We kunnen rich
ting geven, een bewustwordingsproces
aanzwengelen.'
Maar draai je een ondernemer dan ook daad
werkelijk de duimschroeven aan?
Huib van der Burg: 'Als een bedrijf vol
doet aan de criteria, dan krijgt het een
lening. Als er illegale praktijken plaatsvin
den is dat een zaak van de politie.'
Gerard Appelman: 'Er bestaat bij de
Rabobank op centraal niveau een ethische
commissie waaraan je dergelijke dilem
ma's en vraagstukken kunt voorleggen.'
Huib van der Burg: 'Prima dat er zoiets is.
Maar ik vind dat een bank ook met zich
zelf in discussie moet gaan, en tevens
moet aftasten wat de gemeenschap
ethisch verantwoord vindt.'
Dus jullie financieren een coffeeshop?
Wim Bens: 'Nee.'
Huib van der Burg: "Nee, maar bijvoor
beeld wel weer de persoon, die een vast
inkomen haalt uit zo'n coffeeshop".
Gerard Appelmans: 'Nee.'
Waarom de een wel en de ander niet?
Gerard Appelman: 'Dat verschilt lokaal.
Wim en ik zitten meer op het platteland,
terwijl Huib in de stad Groningen zit.
Daar denkt men anders over dit soort
zaken dan in een dorp.'
Wim Bens: 'Ik vind dat je als lokale
Rabobank goed moet weten waar de
acceptatiegrenzen liggen in jouw gemeen
schap. Dat is voor mij de kern.'
Je zou ook meer kunnen stimuleren, bijvoor
beeld door een ondernemer die uitblinkt
in duurzaamheid gunstige voorwaarden te
bieden.
Wim Bens: 'Uitblinken zal zich vertalen in
de tarieven. Bij de woningfinanciering
zien wij de KlimaatHypotheek als mooi
voorbeeld.'
Gerard Appelman: 'We zouden dat best
nog wat meer mogen doen. Stimuleren
werkt beter dan afstraffen.'
Huib van der Burg: 'Ik weet niet of dat
