Jaar van de waarheid
Geen machtsdenken, maar mensendenken'
B&B 15ejaargang 2006 01
Fotografie Esther Pennarts
Enerzijds denkt Heemskerk dat 2006 een lastig
jaar wordt. Ingrijpende veranderingen als het
nieuwe zorgstelsel en de levensloopregeling
krijgen hun beslag, maar ook 'excessieve' regel
geving. 'Alles moet tegelijkertijd. We moeten
zorgen dat we de gezonde ondernemersgeest
vasthouden. Anders is het dodelijk!' Lichtpunt
is de economische groei van zo'n 2%. 'Dat biedt
een stevige rugwind.' Anderzijds wordt 2006 in
zijn ogen het Jaar van de waarheid. 'Na jaren
van investeren, ontwikkelen, herstructureren,
moeten we gaan scoren. De opschaling, die
doorzet naar zo'n 190 banken, moet synergie-
voordelen opleveren. Door nog meer centraal
in te kopen, zet Rabobank Nederland nog een
flinke stap in Operatie Service. De grote auto
matiseringsprojecten komen in het beslissende
stadium van verkoopbevordering. Het grote
steden- en allochtonenbeleid moet dit jaar echt
worden neergezet. Allemaal inspanningen die in
2006 vruchten moeten gaan afwerpen.'
weten we niet waar we voor Operatie
Service stonden. Ik hou het erop dat we
in de lift zitten.' In gesprekken met men
sen van de aangesloten banken beluistert
hij dat Rabobank Nederland het beter
doet dan zo'n drie jaar geleden. Hoe dan
ook spreekt hij de verwachting uit dat het
magere zesje een vette zeven wordt. 'Maar
het blijft een rollenspel, een touwtrekken
tussen decentraal en centraal. Dat is ook
alleen maar gezond. En heel natuurlijk
binnen een coöperatieve bank.' Hij onder
streept dat het decentrale contact met de
markt altijd leidend moet zijn. 'Maar we
moeten met elkaar wel één smoel tonen
en tijdig innoveren. Daar ligt werk voor
Rabobank Nederland.'
De conferenties met de aangesloten ban
ken over het Strategisch Kader 2005-
2010 hebben ook waardevolle feedback
opgeleverd. 'Dat zijn unieke gebeurtenis
sen. Op die momenten doen we recht aan
het ontstaan van de bank. Bankiers en
niet-bankiers wisselen met elkaar van
gedachten over de te varen koers.' De
inbreng van de banken heeft geresulteerd
in aanpassingen. 'De Dichtbijbank wordt
breed gedeeld, maar zo kregen we ook op
het hart gedrukt dat we met Internet pro
actief en hypermodern moeten blijven.
Een goede hypothekensite staat hoog op
het verlanglijstje.' Hij verklaart wel dat
het proces voor hem van nog grotere
waarde is dan de inhoud. 'Het gaat er
vooral om dat er consensus, cohesie en
trots ontstaat.' Hij was benieuwd naar de
reacties van de aangesloten banken op de
internationale dimensie van de strategie.
'Gelukkig zien we dat internationalisatie
voor de meeste aangesloten banken geen
punt van discussie meer is. Groei in
Nederland moet, maar daar kan het niet
bij blijven. We moeten ook in het buiten
land met minimaal 10-12% gaan groeien.
Een must. We willen baas blijven in eigen
huis en het niet te onderschatten voordeel
van de Triple A veiligstellen.'
De reacties op de drie mogelijke scenario's
waren gevarieerd. 'De internationale F&A
bank is en blijft een aansprekend concept',
zegt Heemskerk. 'De Friesland Bank van
Europa niet echt. De vorming van een
Deltabank is voor de banken dichterbij
huis. 70% van hun bedrijvenklanten zit in
het deltagebied. Betrek daar ook Polen bij,
want de outsourcing naar dat land gaat
gewoon door.' Zelf zegt hij ook nog op
twee paarden te wedden. 'Ik zit er inder
daad wat ambivalent in. Maar de F&A en
de Deltabank staan als strategische opties
ook niet haaks op elkaar.' Hij denkt wel
dat de Rabobank open moet staan voor
wat zich aanbiedt. 'Belangrijke overweging
is wel dat een ieder die bij de bank
betrokken is, zich ook verbonden moet
kunnen voelen met de gekozen strategie.
Het moet geen voorzitterstrategie zijn!
Het moet ook de medewerkers aanspre
ken en mobiliseren.' Hij constateert dat
de kloof tussen het nationale en interna
tionale bedrijf snel vermindert. 'Door de
bank heen ontstaan dwarsverbanden.
Flink wat mensen van aangesloten ban
ken zijn inmiddels internationaal aan de
bak.'
Volgens Heemskerk kunnen de aangeslo
ten banken en hun medewerkers zich
prima identificeren met de internationale
activiteiten. 'Onze acquisities in landen als
Australië en de VS zijn dan wel geen coö
peraties, maar het is bijzonder uitdagend
en inspirerend om te kijken hoe we die in
onze traditie kunnen plaatsen. Hoe kun
nen coöperatieve waarden als betrokken
heid en zeggenschap daar een rol gaan
spelen? Zonder het heft uit handen te
geven natuurlijk. Klanten daar moeten
ook een soort leden kunnen worden.' Hij
ziet goede aanknopingspunten met het
community-banking dat in de VS een
gangbare en herkenbare vorm van ban
kieren is. 'Dat ligt heel dicht bij ons. Het
dekt zeker de kern van coöperatief ban
kieren: de bank als een gemeenschapbou-
wende en -vormende factor. Op basis van
betrokkenheid.' Hij trekt parallellen met
de rol die de Rabobank in Nederland wil
spelen in de kleine kernen, de grote ste
den, de integratie van allochtonen. 'In de
moderne gemeenschap zitten financiën in
het hart van de mensen. Het biedt ons de
kans de Rabobank als community-builder
verder te ontwikkelen.'
De fusie tussen Interpolis en Achmea was voor
Heemskerk zakelijk en persoonlijk het hoog
tepunt van 2005. 'Een zeer belangrijke, niet te
onderschatten stap! Er ligt nu een basis om op
afzienbare termijn een leidende speler in banc-
assurance te vormen. Met 37% is de Rabobank
nu de enige grote bancaire aandeelhouder in
de Eureko Groep. Het wordt vanzelf een succes
als de aangesloten banken het verzekeringsstuk
nog beter weten in te vullen. Van een op de vier
Raboklanten naar een op de twee! Hij wijst op
Robeco. 'Pas als er aantoonbaar sprake is van
toegevoegde waarde, kom je tot een nog ver
dere vorm van samenwerking. In coöperatieve
verhoudingen past geen machtsdenken. Men
sendenken daar komt het op aan!'