6
Rondetafelgesprek
B&B 14e jaargang 2005 04
Jan van Teeffelen: Regiodirecteur Zuid bij het directoraat Coöperatie Bestuur AB van
Rabobank Nederland. Heeft daarnaast bedrijfsmanagement als aandachtsgebied.
Kwam 38 jaar geleden 'met de korte broek' binnen en heeft tal van functies binnen de
Groep vervuld. Laatstelijk was hij algemeen directeur van Rabobank Nijmegen.
Joop Saan: Bestuursvoorzitter Koninklijke Saan Diemen, een familiebedrijf gespeciali
seerd in kraanverhuur, verhuizing en archiefbeheer, speciaal transport. Saan was tot 13
juni bestuursvoorzitter van Rabobank Amsterdam. Vanaf die datum is de bank over op
het directiemodel en is hij gekozen tot voorzitter van de raad van commissarissen.
bij tijd en wijle 'als toerist' zelf in de rij
staan. 'Als ik ergens kom aanrijden, zie ik
bij wijze van spreken al hoe de vlag erbij
hangt.' Saan onderstreept het belang van
'management by walking around'. 'Mijn
mensen hebben over het algemeen haar
fijn in de gaten wat er loos is bij de klant.
Kijk wat er leeft. Passen je gevoel en de
ratio op elkaar?' Dat ziet Jacobs ook zo:
'Het is belangrijk dat je niet in je kamer
blijft zitten. Als je alleen maar stapels
papier ziet, raak je het gevoel met je
bedrijf kwijt. Je moet ruiken en proeven,
met je mensen in gesprek gaan. Vooral
letten op tegengestelde signalen.'
Vallen en opstaan
'Houding en gedrag zijn doorslaggevend',
aldus Jacobs die met zijn bank heel
gericht werkt aan de onderliggende cul
tuurverandering. 'Dat gaat met vallen en
opstaan. Goed voorbeeldgedrag van het
management is wezenlijk. Coaching is een
belangrijk middel. Zo moet je toe naar de
balans tussen commercie, efficiency en
risicohouding.' Saan merkt op dat mensen
hoe dan ook de ruimte moeten houden
om fouten te maken. 'Dat is ook cultuur.
'In control' zijn is nooit een doel maar
altijd een middel. We moeten wel blijven
ondernemen!' De vier zijn het roerend
eens dat 'in control' begint vanaf het eer
ste contact met een klant. 'Het is erg
belangrijk hoe de bank bijvoorbeeld tot
een oordeel komt als het om belangrijke
financieringen gaat', aldus Saan. 'De kwa
liteit van de medewerkers telt zwaar,
maar ook het afstemmingsproces binnen
de bank en met Rabobank Nederland.'
Van Teeffelen: 'Dan zit je al volop in de
afweging en heb je nog cent uitgeleend.'
Pas op voor oogkleppen
In het denken van Jacobs staat enerzijds
de kwaliteit van het menselijk handelen
centraal, anderzijds hebben systemen vol
gens hem een belangrijke ondersteunende
functie. 'Er is regelgeving waar je niet
onderuit komt. Zaken als MOT en WIF
moeten gewoon. Ook al leidt dat tot ver
velende maatregelen. Niemand ontkomt
eraan, een tussenweg is er niet. Dat type
regelgeving moet je zoveel mogelijk in de
systemen neerleggen. Dat schept ruimte
om de energie op je markt, je klant en je
maatwerk te richten.' Tijdens de conferen
ties klonk een roep om meer houvast in
de vorm van kaders en checklists. 'Daar
zit ik niet op te wachten', zegt Mes. 'Je
eigen verantwoordelijkheid moet voorop
staan. Als de overvloed aan informatie
meer 'to the point' wordt, ben ik al tevre
den.' Ook Saan heeft het niet zo op
checklists. 'Alsof je dan 'in control' zou
zijn. Dat is een schijngarantie.' Jacobs
wijst erop dat de risicofoto al een soort
checklist is. 'Alles wat je kunt standaardi
seren is meegenomen. Maar pas op voor
oogkleppen. Het interpreteren van zo'n
checklist is altijd een hulpmiddel. Het is
het begin, niet het einde.'
Audit belangrijk baken
De Audit Rabobank Groep (ARG) kan
door onafhankelijke toetsing bevestigen of
een bank al dan niet 'in control' is. 'Als
daaruit voor mij niets nieuws komt, weet
ik dat we goed bezig zijn', geeft Jacobs
aan. 'Dus liever geen verrassingen.' 'Voor
hem is de ARG ook een sparringpartner.
Ongeveer een keer per kwarteel heeft hij
overleg.' Ook Mes en Saan vinden de rol
van de ARG cruciaal. 'Het is een baken
waarop je als commissaris vaart', aldus
Mes. Saan zegt meer waarde te hechten
aan de operationele audit dan aan de
financiële. 'Juist omdat 'in control' een
continu proces is, zegt zo'n operationele
audit mij meer.' Hij vertelt dat de raad
van commissarissen in Amsterdam werkt
met een auditcommittee van drie man.
'Via de verslagen van deze commissie, was
ook het bestuur altijd snel op de hoogte.'
'In feite geeft de ARG aan hoe de conditie
van de bank op essentiële punten is',
besluit Van Teeffelen. 'Als de bank in alle
opzichten fit is, is 'in control' een teken
van kracht.'