Risico
T
Rondetafelgesprek
De risico's waarmee de Rabobank met betrekking tot Raroc rekening houdt
Kredietrisico Marktrisico
Bancair-specifiek risico
T T
Algemeen risico
T
Renterisico transferrisico
Operationeel risico
de risico's die in ieder geval verplicht moeten worden gewogen vanuit Bazel II
en leiden tot een externe kapitaalseis.
Blauw: de extra risico's om Bazel II op de meest uitgebreide manier te implementeren,
waarbij DNB er zonder meer van uitgaat dat de Nederlandse grootbanken ook deze
extra risico's incorpereren in hun modellen.
risicokostprijs kan er vrij nauwkeurig uit
rollen.' Toch worden de modellen volgens
Louwers vrij bepalend voor het handelen
van de adviseurs. Hij vreest daarom voor
het vakmanschap. 'Het werken met der
mate verfijnde modellen gaat toch ten
koste van het buikgevoel. Adviseurs heb
ben er een hoop werk aan en het voelt
soms als een keurslijf.' Scholtis benadrukt
dat de modellen vooral goede diensten
kunnen bewijzen in de standaardfinancie
ringen aan de onderkant van de markt.
'Het gaat om die 80 tot 90% waarmee
beperkte advieskracht en beperkte kosten
zijn gemoeid. In de andere gevallen zal de
persoonlijke beoordeling altijd de door
slag geven. Daar blijven het gevoel en de
betrokkenheid van de adviseur bij een
post sterk aanwezig. Een akkoord van het
systeem is een ding, het akkoord van de
adviseur een ander.'
Hulpvragende insteek
Als geen ander weet Van Reen dat Raroc
nog lang niet is uitontwikkeld. 'Daar heb
ben de aangesloten banken gelukkig
begrip voor.' Echt klachten zijn er ook
nauwelijks. Hij memoreert dat ook de
tien pilotbanken unaniem zeer enthousi
ast waren over het feit dat met een ver
kort tweeogenproces kon worden
gewerkt. De bedoeling is dat op termijn
op te voeren naar meer dan 50% van de
posten. 'Dat neemt niet weg dat we bezig
zijn met een groot avontuur en soms met
trial and error.' Juist daarom zag Louwers
graag een wat andere, minder belerende
houding van Rabobank Nederland. 'Een
hulpvragende insteek naar de banken
werkt echt het best.' Van Reen is zich
bewust van de niet geringe druk van
bovenaf op de aangesloten banken, het
vele werk voor de dataverzameling, het
grote ongemak door het uitstel van BBS
en het noodscenario. 'Het is absoluut niet
zo dat we denken dat we alles alleen kun
nen doen. Zonder de constructieve mede
werking van de banken komen we er echt
niet. Daarom ben ik ook blij met dit
gesprek.' Van Oijen voert aan dat de zelf
standigheid van de aangesloten bank hoe
dan ook weer verder zal teruglopen door
Raroc. 'Dus hoe minder topdown, hoe
beter. Het argument dat het van hoger
hand is opgelegd, werkt niet echt
bevruchtend voor de lokale acceptatie.
Wij moeten dat ook niet gebruiken als
drukmiddel naar onze klanten toe.'
Cultuuromslag
De verwachting is dat de kenmerkende
risicomijdende houding van de Rabobank
onder invloed van Raroc kan verschuiven
naar een acceptabel risicozoekende hou
ding. De kosten en mogelijke opbrengsten
van een post kunnen immers beter gerela
teerd worden aan de daadwerkelijke risi
co's. Van Oijen ziet hier nog wel beren op
de weg. 'Als gekozen bestuurders hangen
we erg aan die risicomijdende visie. We
zetten vanouds sterk in op zekerheid,
doodsbang als we zijn dat het anders ver
keerd uitpakt voor de risicofoto.' Hij pleit
daarom in het verlengde van Raroc voor
een cultuuromslag binnen de aangesloten
bank die door het hele bedrijf moet door
werken. 'Daar ligt een taak voor het
bestuur in samenwerking met het
management.' Aan verbetering van het
intern rapportagesysteem dat een minder
risicomijdende houding ook mogelijk
maakt, wordt volgens Van Reen hard
gewerkt. 'De risicofoto zal bijvoorbeeld
worden uitgebreid met rendementinfo.'
Hart van de organisatie
'Met Raroc moeten we toe naar een
gezonde balans in de driehoek commercie,
risico en rendement', onderstreept
Scholtis. 'Als organisatie moeten we er
samen het maximale zien uit te halen.'
Van Oijen waarschuwt dat zich wat dat
betreft nog onvoorziene effecten kunnen
gaan voordoen. 'Banken zullen op hun
eigen manier inspelen op de nieuwe moge
lijkheden.' Louwers geeft bijvoorbeeld aan
dat zijn bank onder invloed van Raroc
een solvabiliteitssurplus verwacht. Hij
denkt dat zelf te gaan inzetten voor de
grootzakelijke markt en hypotheken. 'Zo
zal elke bank en elk onderdeel van
Rabobank Nederland z'n eigen plaatje
van plussen en minnen hebben. Als we
daarin op organisatieniveau willen sturen,
moet daar goed over worden nagedacht.'
Van Reen tekent aan dat het sovabiliteits-
beslag vooralsnog tot 2010 nauwelijks zal
dalen door de trapsgewijze implementatie
van Bazel II. Dit neemt niet weg dat de
gesprekspartners onderkennen dat Raroc
op termijn ingrijpt tot in het hart van de
organisatie. Er zullen zich belangrijke con
sequenties aandienen voor bijvoorbeeld de
solvabiliteitsregeling en de renterisicorege-
ling. 'De onderlinge financiële verhoudin
gen zullen ingrijpend gaan wijzigen', aldus
Louwers. Duidelijk is dat er in de CKV
nog diepgaand gesproken gaat worden
over de fundamentele gevolgen van
Bazel II.
