Invoelingsvermogen
Teveel de
lieve bank
ff
B B 14e jaargang 2005 01
Fotografie Esther Pennarts
'Het enig bestaansrecht van
Rabobank Nederland is het zijn
van een centrale voor de aange
sloten banken. Dat is niet een
centrale om de baas te spelen, maar om
gewoon de gemeenschappelijke functies uit te
oefenen, die goed en efficiënt te organiseren
tegen de laagste kosten. Die opdracht vraagt
een mentaliteit van dienstbaarheid en service.
In het verleden heeft Rabobank Nederland pro-
z'n opvolger wel uit Rabokring dient te
komen. 'Het zou een zwaktebod zijn -
laat me dat heel duidelijk gezegd hebben -
wanneer mijn opvolger van buiten komt.'
Met de komst van chief financial officer
Bruggink is de raad van bestuur op sterk
te. Het geeft de voorzitter slechts schijn
baar wat armslag. Een zware portefeuille
met bijna alle centrale staven liegt er niet
om. Commercieel onderhoudt hij de con
tacten met grote bedrijven als Philips en
Heineken. Anderzijds hecht hij zeer aan
het eens per week bezoeken van een aan
gesloten bank. 'En ik zwaai natuurlijk
met het stokje', zegt hij plastisch. 'Als 'der
Sprecher' vertolk ik wat in de raad van
bestuur leeft, maar niet bij uitstek, zoals
je wel eens bij andere bedrijven ziet.' Het
valt op dat hij in de CKV niet snel tot
interveniëren is geneigd als een collega
bestuurslid op tegenstand stuit. 'Dan zit
ik wel eens op het puntje van m'n stoel.
Maar ik acht m'n collega's mans genoeg
om hun eigen boontjes te doppen.' Hij
memoreert zelf ook al eens bakzeil te heb
ben gehaald. 'En als dat gebeurt, moeten
we ook niet achteraf de mooie schijn wil
len maken dat het toch goed liep', zegt hij
met klem.
In de laatste CKV maakte de raad van
bestuur op een aantal punten letterlijk
een draai. 'Daar hebben we inderdaad
gewoon openlijk gezegd dat we het beleid
aanpassen op grond van wat de aangeslo
ten banken hebben ingebracht. Dat is,
denk ik, de laatste vijf jaar niet zoveel
voorgekomen. Ik zeg niet dat de raad van
bestuur altijd maar moet toegeven, maar
jecten in het leven geroepen waarbij de aange
sloten banken onvoldoende betrokken waren.
Achteraf stel je vast dat een groot deel van de
aangesloten banken er ook niet om vroeg. We
moeten afrekenen met die air van 'we zullen
wel eens precies voor jullie bepalen wat er
moet gebeuren'. Er moet weer invoelingsver
mogen komen. Er moet beter worden geluis
terd naar de aangesloten banken. Wat ze willen
en met name ook de fasering van wat ze willen.'
het gaat in deze organisatie om het berei
ken van consensus. Daarbij moet er ruim
te en tijd zijn om de mening van de aange
sloten banken goed mee te bakken in de
beleidsvorming. Het tempo waarin Rabo
bank Nederland met zaken komt, is tot op
heden vooral bepaald door het afronden
van het ene project en het direct opstarten
van het volgende, omdat de mensen er
toch voor zitten. Dan zie je dus directeur
bestuurders van aangesloten banken hier
hijgend rondrennen van de ene vergade
ring naar de andere om de voorgestelde
veranderingen te absorberen. Het tempo
de komende jaren moet veel meer, en
eigenlijk uitsluitend, worden bepaald door
wat de aangesloten banken aankunnen.'
Hoofd gebroken
Heemskerk is ervan overtuigd dat Rabo
bank Nederland met Operatie Service de
keer ten goede gaat maken. Hij vermijdt
de term cultuuromslag. 'Gemiddeld zijn
onze werknemers uit het goede hout
gesneden. Het is vooral een mentaliteits
kwestie.' Hoe dan ook heeft hij zich hier
over het hoofd gebroken. Binnen de raad
van bestuur is erover gebrainstormd, met
de ondernemingsraad van Rabobank
Nederland en met de CAAR. 'Maar 'magie
formulas' heb ik niet. We kunnen aan het
eind van het jaar niet de thermometer
daar en daar insteken om te bewijzen dat
de mentaliteit is veranderd. Rabobank
Nederland moet gewoon weer een klant
en servicegerichte houding gaan uitstralen.
Daar moeten medewerkers plezier in
scheppen. Via het proces moet dat terug in
de genen.' Z'n hoop is ook gevestigd op
performance management. 'Dat biedt
goede impulsen, ook in de klantgericht
heid bij de lokale banken.' Daarbij zou hij
graag zien dat medewerkers ook hun
management gaan beoordelen. De raad
van bestuur geeft wat dat betreft al het
voorbeeld. 'Ik daag het management uit
ons daarin te volgen!' Hij voorziet dat
zo'n bottom-up beoordeling op termijn
gemeengoed wordt.
Hand van de knip
Overschakelend naar de toestand van 's
lands economie, laat Heemskerk een
gematigd optimistisch geluid horen. De
ontwikkeling van de werkgelegenheid,
export, investeringen en huizenmarkt laat
zich in zijn analyse goed aanzien. Einde
jaar ziet hij de AEX wel rond de 370 pun
ten staan. Hij pleit voor herstel van het
consumentenvertrouwen en zou ook graag
zien dat we met z'n allen wat ontspaar
den. Daarbij neemt hij de overheid op de
korrel. De hand moet van de knip. 'De
Rabobank pleit al een aantal jaren voor
een anticyclisch investeringsbeleid. De
overheid kan niet alleen maar bezuinigen,
hoe edel we dat als bankiers uiteraard ook
vinden.' Hij hamert erop dat overheidsin
vesteringen uit oogpunt van duurzame
ontwikkelingen ook zeer dringend zijn
gewenst. 'We moeten veel meer en sterker
investeren in het versneld ontwikkelen van
niet-fossiele brandstof in Nederland, zoals
waterenergie, zonne-energie, maar met
name ook windenergie.'
Nederland onderontwikkeld
Bevlogen vervolgt hij z'n betoog: 'Het is
niet slim om in 150 jaar op te maken wat
gedurende miljarden jaren op deze aarde
aan fossiele brandstof is gevormd.
Daarenboven leidt dat snelle potverteren
SPWBW-:,
'Performance management is een hele
goede zaak, omdat wij toch een beetje
teveel de lieve bank zijn. We leggen de klant piekfijn uit
hoe het zit met een hypotheek, wat voor vormen er zijn
en vervolgens gaat die klant bij een tussenpersoon z'n
hypotheek boeken. Wij zijn er voor de klanten, maar de
klanten zijn er ook voor de coöperatie. Die moeten hun
zaken doen met de Rabobank. Dus onze mensen moe
ten ook scoren, gewoon verkopen. Als de klant niet
koopt, doen we het verkeerd en de klant ook.'