150 jaar Vincent van den Heuvel
Terugblik
Dr. Stefan de Boer
11 VINCENT 11
I v««oe»HEUVELLAAN H
Berichten
B&B 13ejaargang 2004 05
Organisatie
i
functie hoofd afdeling Bedrijfshistorie
email s.boer@rn. rabobank.nl
Vincent van den Heuvel,
geboren in 1854 te
Geldrop, was mededirec
teur in de firma van zijn
vader, fabrikant van wollen
stoffen. Ook vertegenwoor
digde hij de rooms-katho-
lieke fractie in de Tweede
Kamer. De sociaalvoelende
'fabrikant-politicus' werd lid
van de eerste commissie tot
voorbereiding van boeren
leenbanken en was nauw
betrokken bij het ontwer
pen van de boekhouding
en de eerste statuten en
reglementen.
Van den Heuvel was ook
bestuursvoorzitter van de Boerenleenbank
Geldrop, de oudste boerenleenbank die zich
aansloot bij een centrale. Toen de
Coöperatieve Centrale Boerenleenbank (CCB)
in 1898 werd opgericht, werd Van den Heuvel
president van de raad van toezicht (vergelijk
baar met de huidige raad van commissaris
sen). In de jaren 1905-1920 was hij voorzitter
van het bestuur. 'En in die meer dan twintig
jaren', valt in het huisorgaan in 1920 te lezen,
'heeft hij, ondanks zijn haast dagelijksche
bemoeiingen met de zaken der Centrale
Boerenleenbank, nooit een bezoldiging
gewenscht, maar uitsluitend gewerkt uit
christelijke liefde voor het welzijn van den
evenmensch, vooral den kleineren landbou
wer, die zoo ten volle zijne sympathie had.'
Een portretschilderij van Vincent van den
Heuvel hangt in een vergaderzaal van
Rabobank Nederland in Utrecht.
Van den Heuvel deelde
deze sympathie voor de
kleine boeren met Van
den Eisen. Als bestuurs
voorzitter van de CCB
had hij zeer veel de
maken met deze 'boeren-
apostel', adviseur van de
Noord-Brabantse
Christelijke Boerenbond
(NCB). Daarbij kon het
soms behoorlijk botsen.
Op de algemene verga
dering van de CCB in
1908, zo lezen wij in een
verslag, 'hamerde Van
den Heuvel zoo geducht
op de adviseur van den
NCB, dat een boer uit Zuid-Holland op het
einde verklaarde, dat hij het niet uit kon hou
den, dat een priester op dergelijke wijze in
het openbaar door een katholiek werd aan
gevallen.' Maar ze waardeerden elkaar
oprecht, zoals uit de grafrede van Van den
Eisen in 1920 mag blijken.
STICHTER VAN DE BOERENLEENBANK
1854-1920 j
Bij het kantoor van Rabobank Nederland in Eindhoven.
Uit de BAC Coöperatie (17 september)
Belangrijke punten uit de beleidsadviescommis
sie Coöperatie van 17 september zijn de pilot
'Audit Local Governance', de evaluatie van de
centrale governance en het ledenvoordeelsy-
steem.
De Audit Rabobank Groep informeerde de BAC
over een pilotonderzoek naar de werking van de
local governance bij zes lokale banken in het
kader van de ROB (Regeling Organisatie en
Beheersing lokale banken). Aanleiding voor het
onderzoek is een aantal externe (introductie
ROB, Kapitaalakkoord BIS II, Sarbanes Oxley en
code Tabaksblat) en interne (Visie 2005+ en
introductie directiemodel naast partnershipmo
del) ontwikkelingen. Uit het onderzoek kwam
een grote diversiteit in de kwalitatieve invulling
van de local governance bij de betrokken ban
ken naar voren. De colleges ervaren de informa
tievoorziening nogal eens als niet passend en
het ondersteunend instrumentarium van
Rabobank Nederland als omvangrijk, complex,
versnipperd en gedetailleerd. Audit Rabobank
Groep Lokale Banken heeft naar aanleiding van
de pilot aanbevelingen gedaan. Ook de BAC
kwam met enkele suggesties.
De raad van bestuur - opdrachtgever van de
pilot - beraadt zich over hoe verder te gaan met
dit type audit. Belangrijk is dat de 'in control'
vraag, zowel in- als extern, steeds zwaarder
weegt. Het is zaak de juiste balans te vinden tus
sen het maken en controleren van de naleving
van regels enerzijds en beïnvloeden van houding
en gedrag anderzijds.
De BAC was blij met de evaluatie van de centrale
governance. Het functioneren van de CKV riep
enkele reacties op, zoals de ongewenste herha
ling van betogen, het onvoldoende expliciet
maken van de werkelijke gedragenheid of weer
stand bij bepaalde onderwerpen en - in principi
ële zin - het gecombineerde voorzitterschap van
de CKV en de raad van commissarissen.
Ten aanzien van het ledenvoordeelsysteem con
stateerde de BAC tot haar teleurstelling dat de
energie is gericht op technische aspecten, terwijl
er nog steeds een min of meer ideologisch
vraagstuk speelt. Het is onduidelijk of het
systeem zal worden gepositioneerd en ingezet
als een beloningsinstrument voor trouwe leden
of meer als marketing/loyaliteitssysteem. Het ligt
in de bedoeling in de eerste helft van 2005 een
nadere uitwerking voor te leggen aan de BAC, de
kringen en de CKV.