Medezeggenschap, FAST en personele krimp
B B 12e jaargang 2003 03
Fotografie Anne Morèl
Dubbelinterview
wacht mag worden om een kwalitatief
hoogstaand overleg te garanderen.
Daarbij worden ook hulpmiddelen aange
reikt om eventuele lacunes te helpen
opvullen. 'Voor het eerst hebben we nu
een gezamenlijke norm voor de kwaliteit
van de medezeggenschap bij de
Rabobanken', aldus Hoogendoorn, die
het document typeert als een wederzijds
servicelevel agreement.
Geen verplicht nummer
'Voor mij is het de catechismus', voegt
Van den Bogaard eraan toe. 'Het wordt
tijd dat we elkaar serieus nemen en afre
kenen in de medezeggenschap.' De ban
ken wordt gevraagd aan de hand van een
bij het document gevoegde lijst met
ondersteuningsmiddelen na te gaan hoe
het met de kwaliteit van het eigen overleg
is gesteld en wat er dient te gebeuren om
verbetering te krijgen. Terugkoppeling
aan Rabobank Nederland en de CAAR is
onderdeel van de te nemen actie. 'Een
dergelijke toetsing gaat om de twee jaar
plaatsvinden', aldus Van den Bogaard.
'Het is dus geen vrijblijvende aangelegen
heid.' Hoogendoorn wijst erop dat ban
ken het Prestatiedocument niet zozeer
moeten gebruiken omdat het moet, maar
omdat men de zin ervan inziet.
'Medezeggenschap moet niet als
een verplicht nummer worden
ervaren, maar als een vanzelf
sprekende, nuttige en onmisbare
activiteit. Overleg hoeft niet
beperkt te blijven tot wat for
meel moet. Het kan ook heel
goed met de benen op tafel.
Door de rol van de onderne-
mingsraad al aan de voorkant
serieus te nemen, krijg je als
ondernemer op tijd belangrijke
signalen.'
Tijd en ruimte voor OR-leden
Beide voorzitters hameren op het
belang van het werk en de inzet
Regelmatig organiseert de werknemersdelega
tie uit de CAAR themabijeenkomsten voor'loka
le medezeggenschappers'. De themabijeenkom
sten over het project FAST trokken een record
aantal van 800 deelnemers. Ze werden georga
niseerd in nauwe samenwerking met het pro
ject FAST, FIR-Consultancy AB en Organisatie en
Overlegzaken.'Daar hebben we bewust voor
gekozen! aldus Jan van den Bogaard.'FAST heeft
brede gevolgen en betekent een grote verande
ring van de arbeidsorganisatie, met veel perso
nele consequenties. Het is van groot belang dat
ondernemingsraden en personeelsvertegen
woordigingen van banken ruimschoots zijn
geïnformeerd over de aangescherpte bedie
ningsformule in de particuliere markt en hun rol
bij de veranderingen.' Hij benadrukt dat de loka
le medezeggenschap een belangrijke rol heeft
bij het begeleiden en volgen van het verande
ringsproces:'opdat alles zorgvuldig en volgens
de regels gebeurt.' In de CAAR heeft hij aange
drongen op een debat over de personele gevol
gen van allerlei verandertrajecten die reeds
lopen en die nog gaan volgen.'We moeten pra
ten over de veranderingen in samenhang en
niet steeds per project of traject. Het is hoog tijd
om een redelijk beeld te krijgen van wat de
medewerkers de komende jaren met betrekking
tot de personele gevolgen te wachten staat. Het
gaat niet zozeer om exacte aantallen maar wel
om hoe de organisatie de gevolgen van allerlei
veranderingen in termen van HR-beleid, regel
geving en sociaal vangnet handen en voeten
denkt te geven.
van ondernemingsraadsleden. 'Het zijn
ambassadeurs naar het bedrijf toe', aldus
Hoogendoorn. 'Een eigentijdse onderne
mer heeft daar oog voor en stimuleert
dat.' Op zijn eigen bank streeft hij naar
zo open mogelijke verhoudingen. Naast
de zes formele vergaderingen per jaar,
heeft hij ook zes keer informeel overleg
met leden van zijn OR. Volgens Van den
Bogaard hangt de kwaliteit van de mede
zeggenschap samen met de kwaliteit van
de directeurbestuurder. 'We hebben geluk
kig veel goede directeuren, maar helaas
nog niet genoeg. Een goede directeur
geeft naar het bedrijf toe het voorbeeld in
houding en gedrag. Hij weet de juiste
sfeer en cultuur voor medezeggenschap te
creëren en predikt tolerantie. Daarbij
geeft hij OR-leden tijd en ruimte. Nog al
te vaak wordt het OR-leden moeilijk
gemaakt. Met het Prestatiedocument
Medezeggenschap behoren misstanden nu
hopelijk snel tot het verleden.'
Lokaal bestuur
De rol van de beheerscolleges in de mede
zeggenschap maakt heel wat gedachten
los bij zowel Hoogendoorn als Van den
Bogaard. De directeurbestuurder ver
tegenwoordigt het bedrijf in de overleg
vergaderingen met de ondernemingsraad.
Formeel woont de voorzitter van de raad
van toezicht minstens twee keer per jaar
de overlegvergadering bij: bij de bespre
king van de jaarplannen en bij de bespre
king van de jaarcijfers. 'Deze rol van de
raad van toezicht is helder en vloeit voort
uit de WOR', aldus Van den Bogaard.
Over de rol van de gekozen bestuurders is
hij snel uitgepraat: 'Ik zie liever vandaag
dan morgen een bestuur dat bestaat uit
duidelijk op hun opdracht aan te spreken
professionals.' Hoogendoorn ziet wel een
rol weggelegd voor gekozen bestuurders.
'Ze kunnen helpen bedrijfsblindheid te
voorkomen. Daarvoor moeten zij zich
goed op de hoogte houden van de gang
van zaken in de medezeggenschap. Mijn
bestuur ontvangt de verslagen van de
OR-vergaderingen. Daar kan op worden
doorgevraagd. In voorkomende gevallen
kunnen zij de benoemde bestuurder hel
pen bij de les te blijven.'
