'Een periode von afscheid
en onthechting'
'Ook beweging
op lokaal niveau'
Interview
B&B 11e jaargang 2002 02
ter niet veel terechtkomen als niet een
voldoende aantal zware directiefuncties
bij lokale banken beschikbaar komt voor
centraal aangestuurde jobrotatietrajecten.'
Hoe kijkt u aan tegen de nieuwe
topstructuur?
I let samenvoegen van de raad van beheer
en de raad van toezicht tot een raad van
commissarissen en het beleggen van de
integrale bestuurlijke verantwoordelijk
heid bij de hoofddirectie als een nieuwe
raad van bestuur, is een dringend noodza
kelijke hervorming en het is goed dat deze
stap nu wordt gezet. Wel riep de aanvan
kelijk beoogde rol van het presidium bij
mij vraagtekens op. Dat het voorstel om
bepaalde besluiten van verenigingsrechte -
lijke aard bij zo'n presidium neer te leg
gen inmiddels van tafel is, acht ik uit oog
punt van scheiding van taken en verant
woordelijkheden verstandig. In het bij
zonder de bevoegdheid om bij een aange
sloten bank een toegevoegd bestuurder te
benoemen is zo'n belangrijk instrument in
de keten van risicobeheer en toezicht, dat
het bezwaarlijk aan de raad van bestuur
kan worden onthouden. Maar een apart
statutair orgaan dat belast is met het pro
cesmanagement van overleg en besluitvor
ming lijkt mij onnodig complicerend, ook
nu het idee van de personele unie met de
raad van commissarissen is verlaten en
voor dit doel de coördinatiecommissie
wordt geïntroduceerd.'
De positie van de CKV wordt versterkt. Wat
vindt u daarvan?
'Allereerst dit: als het probleem is dat
Rabobank Nederland niet goed genoeg
luistert naar de aangesloten banken, is de
oplossing niet dat we hun positie verder
formaliseren, maar dat we beter naar ze
gaan luisteren.
Op een aantal terreinen de adviesbe
voegdheid van de CKV omzetten in een
besluitvormende is juridisch niet zonder
belang, maar de praktische betekenis
ervan lijkt mij gering. Ook nu al waren
de CKV-adviezen voor de bestuursorga
nen heilig. Voorzover de CKV straks for
meel de algemene regels en aanbevelingen
vaststelt, blijft toch gelden dat ze eerst
door de raad van bestuur worden voorge
steld en dat deze op de naleving ervan zal
moeten toezien.
Ik denk dat er nog wel enige verdere
diepgang in de analyse van de bestuur
lijke verhoudingen is te bereiken wanneer
een nader onderscheid wordt gemaakt in
de rol van de aangesloten banken als lid
van de topcoöperatie, waarvan zij voor
hun bedrijfsvoering in hoge mate afhan
kelijk zijn, en in de rol van aandeelhou
ders. Deze laatste invalshoek is vooral
van belang voor de vraagstukken van
nationale en internationale samenwerking
en van een eventueel beroep op de exter
ne vermogensmarkt. Het lijkt mij van
belang thans zo'n uitwerking te kiezen,
dat belangrijke strategische bewegingen er
niet onbedoeld door worden belemmerd.
In dat opzicht kijkt de buitenwacht met
belangstelling mee.'
Hoe luidt uw advies bij evaluatie van de
lokale governance?
'Ik denk dat het voor het blijvend succes
van het Rabobank-concept in de markt
van grote betekenis is dat de lokale of
regionale verankering gewaarborgd blijft.
Een grote betrokkenheid van een
afvaardiging van de leden bij de besturing
van hun bank is daarvan een belangrijk
onderdeel. Het heeft daarbij naar mijn
oordeel weinig toegevoegde waarde om
bij niet-professionals onderscheid te
maken in bestuurlijke en toezichthouden
de betrokkenheid. Juridisch klopt dit alle
maal wel, maar de sociologie en de
bedrijfskunde leren ons dat het zo in de
praktijk niet gaat. Ik verwacht daarom
dat we ook op lokaal niveau de beweging
zullen maken die nu centraal wordt
gemaakt. Dat daarbij opnieuw moet wor
den nagedacht over de positie van de
directeurbestuurder en zijn management
team spreekt voor zich. Maar ik had al
eerder door laten klinken dat uit oogpunt
van bancair toezicht en management
development hier een fundamentele her
positionering aan de orde is.'
Hoe was uw sabbatical leave in de zomer
van 2000?
'Ik zie op die maanden met grote voldoe
ning terug. Het meest schaarse in een baan
zoals de mijne, namelijk tijd voor jezelf en
je gezin, komt ineens in een weldadige
overvloed ter beschikking. Samen met mijn
vrouw heb ik geprobeerd het nogal on
doorgrondelijke Japan een beetje te leren
kennen door er ruim twee weken rond te
reizen: een fascinerende ervaring! Maar
het meest zal mij de voettocht van de
Pyreneeën naar Santiago de Compostela
bijblijven: 800 km in vijf weken, alleen
met mijn rugzak. Een pelgrimage met en
naar jezelf, tredend in de voetsporen van
de geschiedenis in een ambiance van grote
natuurlijke schoonheid en schitterende
kerkelijke kunst. Een ervaring waarvan ik
de betekenis nimmer zal vergeten!'
Al enig idee wat de toekomst u gaat
brengen?
'Neen, ik heb heel bewust mijn besluit om
bij de bank te vertrekken los gemaakt van
overwegingen met betrekking tot eventue
le toekomstige activiteiten. Ik bevind mij
nu in een periode van afscheid en ont
hechting en wil daar ook echt de tijd voor
nemen. Mijn interesses liggen overigens
op een breed terrein en ik vermoed dat
mijn keuze wel zal vallen op activiteiten
die aan te duiden zijn met adjectieven als
bancair, financieel, bestuurlijk, duurzaam
of wetenschappelijk. Een ding is daarbij
zeker, hetgeen ik geleerd heb bij de
Rabobank, zal me zeker van pas komen.'