de bank rond de vijf jaar lag. Om de eenheid binnen de
bank te versterken, werd besloten in afstemming met de
medewerkers tot één gemeenschappelijke set van normen
en waarden te komen. Dit gebeurde op basis van een
wereldwijde discussie waarbij aan alle medewerkers werd
gevraagd de kernwaarden van de ABN AMRO Bank te
noemen. Op basis hiervan heeft de Raad van Bestuur de
kernwaarden vastgesteld. De Wilt hierover: 'De thans
geformuleerde waarden representeren feitelijk de waar
den die onze bank al vanaf haar oprichting in de vorige
eeuw heeft gepraktiseerd, maar ze staan nu op papier en
zijn de rode draad in de communicatie met onze mede
werkers, maar ook met de markt.' Bij de ING Bank zijn
de normen en waarden eveneens door de Raad van
Bestuur vastgesteld waarbij aansluiting werd gezocht met
maatschappelijke opvattingen en signalen vanuit de klan
ten en de medewerkers. 'Bij ons heeft het proces zich top-
down afgespeeld', aldus Kleute. 'Onze normen en waar
den hebben hun neerslag gevonden in een uitgebreide
gedragscode waarover iedere medewerker beschikt. Deze
gedragscode wordt geactualiseerd als de ontwikkelingen
daartoe aanleiding geven.'
Dilemma's in het werkoverleg
Binnen de drie banken in Almere blijkt het onderwerp
normen en waarden regelmatig impliciet of expliciet aan
de orde te komen. Zo worden bij de ABN AMRO Bank
de dilemma's uit het spel vaak gebruikt in het werkover
leg. In de ogen van De Wilt is er nog een andere reden
om veel aandacht aan dit onderwerp te besteden: 'Onze
plaatselijke kantoren krijgen steeds grotere bevoegdhe
den. Kon en moest je vroeger vaak terugvallen op een
De Stijl van de Rabobank Groep
Uit dit interview komen weinig verschillen naar voren over
de wijze waarop de Nederlandse grootbanken in de
wereld staan.Toch is de opdracht van de Rabobank -
waarde scheppen voor de klant - fundamenteel anders
dan de opdracht van een winstgedreven bank. Zeker, ook
die bank moet klantwaarde leveren, maar dient tegelijker
tijd in aandeelhouderswaarde te voorzien. De Rabobank
hoeft niet tussen die twee doelstellingen te schipperen en
heeft haar handen geheel vrij voor de klant. Overeenkom
sten, liggen vooral in de sfeer van respect en integriteit, de
basisvoorwaarden om als bank te kunnen bestaan. De
echte verschillen liggen in de plaats die de klant in ons
beleid en ons handelen heeft. Momenteel wordt gewerkt
aan een nieuwe gedragscode voor de gehele Rabobank
Groep. Deze zal de "Signatuur van de Rabobank" opvolgen
die vanaf 1994 als organisatiecode heeft gefungeerd De
nieuwe gedragscode,"De stijl van de Rabobank Groep"zal
in de Centrale Kringvergadering van 17 november worden
besproken en vervolgens aan de lokale banken worden
toegezonden.
Paulus de Wilt (ABN AMRO Bank):'Op lokaal niveau antwoord geven op
allerlei dilemma's.' Naast hem (l.)zijn collega Jan Willem Kleute van de
ING Bank.
hoger hiërarchisch niveau, nu wordt op lokaal niveau
veel beslist en moet je op dat niveau een antwoord geven
op allerlei dilemma's.' Ook bij de ING Bank vormen
dergelijke dilemma's belangrijk thema's in de coaching
van de medewerkers. 'Daar komt nog bij', aldus Kleute,
'dat ook wij onze medewerkers stimuleren om bepaalde
- bestuurlijke - rollen in de samenleving te vervullen.
Ook dat vraagt om extra aandacht om verstrengeling
van belangen te voorkomen.' 'We leven hier in Almere in
een samenleving zonder veel conventies', stelt Van de
Burgt vast. 'Dat betekent aan de ene kant dat er veel
vrijheid bestaat, maar aan de andere kant dat we ook -
en zelfs in toenemende mate - worden geconfronteerd
met een zekere normvervaging. We moeten daar enorm
alert op zijn. Ook onze medewerkers zijn het product
van hun omgeving. Onze banken zijn jong en dat geldt
ook voor de personeelsbezetting. Er is dan ook nog nau
welijks sprake van voorbeeldgedrag van oudere mede
werkers. Dit maakt het extra noodzakelijk zeer frequent
met onze mensen te praten over wat ze in hun dagelijkse
praktijk tegenkomen. Wij hebben als bank ook een
maatschappelijke verantwoordelijkheid en als je dan bij
voorbeeld merkt dat bepaalde klanten in strijd met de
gemeentelijke voorschriften speculeren in onroerend
goed, dan dien je daaraan niet mee te werken. In het
periodieke overleg tussen de directeuren van de groot
banken in Almere besteden we ook aandacht aan zulke
zaken en proberen hierbij één lijn te trekken. Bij zulke
ontwikkelingen ervaar je dat er weinig verschil is tussen
onze banken.'
9