Preekstoel of platform?
De najaarskringvergaderingen zijn weer achter de
rug. Gedurende een week of twee ontmoetten
leden van de Raad van Beheer en de Hoofddirectie
in eenentwintig bijeenkomsten bestuurders en directeuren
van Rabobanken. Vrijwel alle banken waren erbij. Een
goede manier om met elkaar in contact te komen en te
luisteren naar wat ons bezighoudt. Zo doen we het al
tientallen jaren.
Toch bestaat er een zekere onvrede over het functioneren
van kringvergaderingen. De agenda wordt in feite door
Rabobank Nederland bepaald. I laar vertegenwoordigers
zijn veel aan het woord. Van een echte discussie is
daarom vaak nauwelijks sprake. Veel bestuurders en
directeuren beperken zich tot luisteren, soms uit een
soort gemakzucht, soms ook uit een zekere vrees zich al
te zeer te profileren. 'We komen voor de preek en gaan
daarna weer naar huis.' Een unieke kans om de leiding
van Rabobank Nederland te confronteren met eigen
opvattingen, zorgen en kritiek wordt daarmee gemist. En
toch bestaat die behoefte wel. Wordt niet bij vrijwel elk
regiobezoek van de Raad van Beheer door de aanwezigen
de verzuchting geslaakt dat de zojuist opgedane ervaring
met het tweerichtingsverkeer, de openheid en het zelf
kunnen bepalen van de agenda node in kringvergaderin
gen worden gemist?
We hebben dit jaar - om met I loofddirectievoorzitter
drs. Herman Wijffels te spreken - onze coöperatieve
doopbeloften vernieuwd. Het primaat van onze leden en
klanten is herbevestigd. Dat primaat zal ook gaan door
klinken in onze bestuurlijke aanpak op lokaal en organi
satieniveau. En met name bij dit laatste is ook te denken
aan het functioneren van de kringen. Doelstelling en
structuur van kringen en kringbesturen zijn na de Coöpe
ratiediscussie (nog) ongewijzigd
gebleven. En toch zullen die gre-
mia - het ontmoetingspunt bij
uitstek tussen centraal en lokaal
- zelf meer invloed moeten uit
oefenen op hun eigen agenda om
daarmee de stem van leden en klanten op cen
traal niveau te laten doorklinken. De kringen zul
len zelf bepalen welke zaken zij met de collega-banken en
met Rabobank Nederland willen bespreken. Zouden we
niet af moeten van het automatisme waarbij de kring in
haar vergadering de CKV nog 'n keer over
doet? Als 'n kringbestuur
van oordeel is dat een
bepaald agenda
punt in de CKV
voldoende is
doorgespro
ken, is dan
een integrale herbehandeling in de kring nog wel noodza
kelijk? De bespreking van het CKV verslag kan immers
door het kringbestuur worden benut om eigen standpun
ten toe te lichten, terwijl de banken datzelfde verslag
kunnen aangrijpen om hun oordeel over de uitgewisselde
argumenten te geven? Hierdoor ontstaat ruimte om ook
andere dringende aangelegenheden met elkaar te bespre
ken. Bij sommige kringen wordt al voorzichtig geëxperi
menteerd met een nieuwe invulling van de vergadering.
Dit najaar deed ook de kring West-Brabant onder de
energieke leiding van haar nieuwe voorzitter, Toos
Wijnands-Hendriks, een moedige poging een zekere hiër
archie in de agenda aan te brengen. Alle aandacht ging
uit naar één onderdeel ervan, de nota over besturen en
toezichthouden. In kleine, willekeurig samengestelde,
groepjes werd een half uur over dit agendapunt gediscus
sieerd waarop een plenaire discussie volgde. Het werkte.
Nu 'ns niet de vaste sprekers - meestal één per bank -
maar een veelheid van discussianten, gekozenen en pro
fessionals. Het was een verfrissende ervaring die ook
positief uitwerkte op de overige agendapunten: volwas
sen discussie en dus veel inhoud. Toch was het nog
opvallend dat er nauwelijks discussie tussen banken
plaatsvond. Er werden veel vragen gesteld, maar voor de
beantwoording werd met vertrouwen naar de bestuursta
fel gekeken waar de vertegenwoordiging van Rabobank
Nederland had plaatsgenomen. En lag nu juist op het
punt van besturen en toezichthouden de wijsheid niet
voor een belangrijk deel in de zaal?
Het lijkt een goede zaak dat de kringvergadering zich -
om ook in de toekomst haar waarde te behouden -
geleidelijk omvormt naar een platform waarin gedachten
worden uitgewisseld en waar discussie plaats
vindt tussen banken onderling en tussen
banken en Rabobank Nederland.
Hans Roosen
