Feiten en cijfers
Winteravondlezingen
In de maanden december 1998 en januari
1999 kan worden ingeschreven op twee lezin
gen in de cyclus"De geschiedenis van de 20e
eeuw"
prof. dr.C.J. Zwart spreekt over "Het millen
nium-probleem: kiezen tussen materia
lisme en post-materialisme'.'Deze lezing
wordt op 3 december in Utrecht gehouden
en op 9 december te Eindhoven.
prof.dr. H.J. Achterhuis gaat in op "Techni
sche utopieën in de 20e eeuw'.'Zijn lezing
vindt op 13 januari plaats in Eindhoven en
op 18 januari in Utrecht.
Financiële crisis laat de lokale banken
niet onberoerd
De financiële wereld is in rep en roer. Aande
lenkoersen kelderen.de kapitaalmarktrente
daalt tot onvoorzien lage niveaus en veel ban
ken, maar ook niet-financiële ondernemingen
kondigen aan dat zij eerder gemelde winststij
gingen voor dit jaar niet zullen halen. Ook de
economische vooruitzichten voor met name
volgend jaar lijken als gevolg hiervan plotse
ling veel minder gunstig dan enkele maanden
geleden nog werd aangenomen. Wat merken
de lokale banken van de financiële crises?Tot
op heden zijn de gevolgen van de crisis voor de
Nederlandse economie, afgezien van de
gedaalde rente en aandelenkoersen, uiterst
beperkt. De meeste bedrijfsrelaties van de
Rabobank zullen nog weinig van de financiële
strubbelingen hebben gemerkt. Wel moet wor-
Kerncijfers gezamenlijke lokale banken
den bedacht dat internationaal opererende
bedrijven in toenemende mate de gevolgen
gaan ondervinden van de economische neer
gang in met name het Verre Oosten en van de
dalende dollarkoers. De export zal moeilijker
worden, terwijl vanwege de gedaalde valuta
koersen de concurrentie zal toenemen. Ook
ondernemingen die aan exporterende bedrij
ven toeleveren, zullen met minder gunstige
afzetmogelijkheden te maken krijgen.Ook
vóórdat de crisis in volle omvang losbarstte,
werd al een minder sterke conjunctuur voor de
komende jaren voorzien. Door de recente ont
wikkelingen zal de groeivertraging sterker zijn
en eerder inzetten. In welke mate de economie
in Nederland zal afkoelen is niet te voorzien. De
huidige reacties op de financiële markten en de
haastig neerwaarts bijgestelde groeiramingen
lijken overdreven. Zo is door de financiële
wereld heftig gereageerd op de Russische cri
sis, terwijl het aandeel van de Russische econo
mie in de totale wereldeconomie slechts margi
naal is. Anderzijds moet worden bedacht dat
het afbrokkelende vertrouwen in de financieel-
economische toekomst van een aantal opko
mende economieën - met als gevolg dat deze
economieën daadwerkelijk in grote problemen
zijn geraakt - niet snel zal zijn hersteld. Reden
voor veel pessimisme over de Nederlandse eco
nomie lijkt er echter niet te zijn, al zal de situatie
de komende jaren duidelijk minder uitbundig
zijn dan in de afgelopen periode.
Een direct gevolg van de crisis is dat de scherp
gedaalde beurskoersen - particuliere - beleg
gers in problemen kunnen brengen als zij met
geleend geld aandelen hebben gekocht. De
waarde van het onderpand, de aandelen, is
immers sterk gedaald. Sommige beleggers
Medewerkers
aantallen
mensjaren
Banken
aantal banken
- aantal vestigingen
aantal fusies
stand eind
september
1998
34.033
30.515
464
1.804
stand eind
september
1997
31.650
28.464
495
1.822
verandering
t/m september
1998
verandering
t/m september
1997
1.859
1.596
-17
-19
14
1.696
1.565
-15
-32
14
zullen hun portefeuille met verlies moeten
liquideren. In de verdere toekomst, bij een
neergaande conjunctuur en moeilijker
arbeidsmarkt, zullen de financiële mogelijkhe
den beperkter zijn dan thans nog het geval is.
Een langdurig onzeker beursklimaat kan de
animo om te beleggen bij onze klanten sterk
verminderen. Dit betekent minder activiteit en
ook minder opbrengsten voor de bank uit
hoofde van de in de afgelopen twee jaar
explosief gestegen effectenprovisie. Daarnaast
tast het lage niveau van de kapitaalmarktrente
in combinatie met de op peil blijvende geld
marktrente de rentemarge van de banken aan.
De rentestructuur wordt immers steeds plat
ter: de hypotheektarieven zijn onder invloed
van de almaar dalende kapitaalmarktrente
steeds verder verlaagd, terwijl de spaartarie-
ven vanwege de op peil gebleven geldmarkt
rente en de felle concurrentie op de spaar-
markt relatief veel minder konden worden
verlaagd. Bovendien levert het "gratis" geld
(reserves, betaalrekeningen) bij de huidige
lage rentestand relatief weinig op. Aldus zal in
een slechtere conjunctuur zowel de volume
groei als de rentemarge afnemen.
In tegenstelling tot andere banken heeft de
financiële crisis bij de Rabobank tot nu toe
niet tot vergelijkbaar grote stroppen geleid.
Wel zullen de voorzieningen voor de getroffen
landen moeten worden verhoogd. Voorts
staan de resultaten op de handelsposities
onder druk, ook al omdat de gehanteerde stra
tegieën door de gestegen volatiliteit (bewege
lijkheid) van de koersen niet meer blijken te
werken. Maar vergeleken met andere banken
blijven de opgelopen verliezen beperkt. Dit
komt omdat de activiteiten van de Rabobank
op deze terreinen relatief beperkt van omvang
zijn en er relatief weinig posities voor eigen
rekening worden ingenomen.
De afgelopen jaren hebben de aangesloten
banken, onder invloed van de hausse op de
hypothekenmarkt en de effectenbeurs, goede
resultaten behaald. Gezien de verminderde
vooruitzichten voor de komende tijd zullen de
omslag in het activiteitenniveau en de resulta
ten van de aangesloten banken dan ook wat
sterker zijn dan zonder crisis het geval zou zijn
geweest.
c
o
-O
O
-O
O
cc
(Bron: Rabobank Nederland, Financieel Economisch Beheer)
