rempel van een nieuwe tijd
Rabobank
mening dat alleen een participatieve aanpak zal werken. De
klassieke managementmethode, gebaseerd op hiërarchie en
directieven, staat ter discussie. Het gaat om uitnodigen en
motiveren. Ander doorslaggevend punt in de coöperatiever
nieuwing is hoe de colleges zich in hun nieuwe rollen zullen
gaan vinden. De gedachten van de voorzitters
gaan duidelijk ook hier uit naar een proces
waarhij de banken onderling het voortouw
nemen en niet een proces waarbij alles van
Rabobank Nederland moet komen. De in het
verleden nogal eens gevolgde grootschalige
aanpak met speciale conferenties, lijkt niet
meer de aangewezen weg. 'Ik heb grote aarze
ling bij die aanpak', merkt Meijer op. 'Er zal
wel een zekere regie van Rabobank Neder
land nodig zijn, maar nu is vooral eigen ini
tiatief van de lokale banken gevraagd. Mijn voorkeur gaat uit
naar overleg op kleine schaal, kringsgewijs of in nog kleiner
verband, waarbii men samen de weg zoekt. Het gaat er
immers om dat iedere bank voor zichzelf betekenis gaat geven
aan de coöperatieve uitgangspunten in het eigen werkgebied,
zelf de prioriteiten stelt en een eigen stijl, ook in besturen en
toezicht houden, ontwikkelt.' Wijffels is het met hem eens:
'Het is onwerkbaar dat vanuit Rabobank Nederland wordt
voorgekauwd hoe de lokale invulling moet worden gegeven.
Dat is een schema waar we vanaf moeten. De lokale zelfwerk
zaamheid krijgt een veel groter accent nu we de ruimte van de
lokale bank opnieuw hebben gedefinieerd. Die ruimte moet
men zelf opvullen en daar horen eigen stuuractiviteiten bij.'
Meester in de markt blijven
Dat de lokale banken het eigen roer steviger in handen zullen
moeten gaan nemen, vloeit ook voort uit uitdagingen als de
komst van Euroland, de nieuwe Internettechnologie en een
terugtredende overheid. Uitdagingen die volgens Meijer van
wege hun consequenties soms nog indringender kunnen zijn
dan de Coöperatiediscussie. 'Vooral in relatie tot de klassieke
werkgebiedenfilosofie', verduidelijkt hij. 'Een terugtredende
overheid, maar ook Internet leiden tot een bancaire dienstver
lening die werkgebieden overstijgt. Ik denk daarbij aan dienst
verlening in de sfeer van de pensioenvoorzieningen, de spaar
loonregelingen, de sociale zekerheid. De privatisering van de
klassieke taken van de overheid zorgt voor een nieuwe markt
dynamiek, voor samenwerking en allianties tussen financiële
dienstverleners, verzekeraars, pensioenfondsen, vermogensbe
heerders en uitvoeringsorganisaties van de sociale zekerheid.
Deze ontwikkelingen zetten spanning op de onderlinge ver
houdingen en het ligt daarom voor de hand dat de werkge-
biedsproblematiek opnieuw op de agenda zal komen. In
onderling overleg zullen lokale banken ook daar vooral zelf
wegen voor moeten zien te vinden.' Wijffels ziet in het op
juiste wijze omgaan met distributie een van de
grootste uitdagingen waar de organisatie voor staat.
'Wie de distributie beheerst, is meester in de markt. Met haar
fysieke aanwezigheid in aantallen kantoren en mensen was de
Rabobank altijd verreweg het sterkste distributiekanaal voor
financiële dienstverlening in Nederland. De grote vraag is hoe
we onze distributiekracht op peil kunnen houden in een inter
nationale context van zich snel ontwikke
lende technologie, zoals Internet.' Dat die
'Als coöpera- technologie ons telkens voor grote uitdagin-
tieve banken gen blijft plaatsen, blijkt ook als we Wijffels'
zijn we in Staat uit tien punten bestaande vijfjarenvisie uit
op de Europese 1993 langslopen. Het is verbazingwekkend
schaal een hoe de meeste punten zijn uitgekomen. 'We
stempel te hebben heel veel bereikt, maar twee punten
drukken' zijn taaier gebleken dan ik toen voorzag', is
zijn commentaar. Het zijn inderdaad de
hoofdpunten van het gesprek tot nu toe: de
technologie en de emancipatie van de lokale bank.'
De schaalkwestie
'Emancipatie betekent letterlijk "het weghalen van de bescher
mende hand" en dat was vijf jaar geleden toch wat gemakke
lijker gezegd dan gedaan', evalueert Wijffels. 'Een eind maken
aan de
bevoogding
door Rabo
bank Neder
land, zoals
ik het toen
aanduidde,
is een com
plex sociolo
gisch proces
dat tijd
nodig heeft.'
Hij consta
teert wel dat
er duidelijk
beweging zit
in de onder
linge ver
houdingen.
Hoewel men soms terugvalt in de oude plooi, ziet hij over de
hele linie een grote progressie in het verkeer tussen de lokale
banken en Rabobank Nederland. Van groot belang daarbij is
dat de automatisering nu de goede richting te pakken heeft.
Het RTN - Rabobank Telecommunicatie Netwerk - blijkt een
doorslaand succes, een stevig fundament. 'We hebben heel
lang op twee gedachten moeten hinken omdat niet duidelijk
was welke kant het met de informatietechnologie op moest:
lokaal of centraal. Vijf jaar geleden had zoiets als het Internet
zich nog maar nauwelijks aangediend. Inmiddels heeft die
technologie ons grote helderheid gebracht. Het
beeld is daarmee verschoven naar centrale syste-
'Wie de distributie beheerst, is meester in de markt.
100 jaar
