Prof.drs. Ruud Lubbers: 'Ook heden
ten dage is er sprake van groeiende
ongelijkheidmaar nu op een
mondiale schaal.'
"Empowerment of people"
'Je zou dat kunnen noemen "de rebound van globalise
ring'", aldus de hoogleraar. Die is vooral merkbaar in de
houding van mensen. 'Mensen zijn begonnen, veel sterker
dan vroeger, weer hun eigen identiteit te benadrukken en
willen de politiek ook dichtbij hebben. Ook de emotie
speelt een rol. De emotie tegenover de rationaliteit die per
definitie wordt bepaald door economie en techniek.' Hij
ziet in de ontwikkelingen een opvallende parallel met de
vorige eeuw. Ook heden ten dage is er sprake van groei
ende ongelijkheid, maar nu op een mondiale schaal. 'Nu
Raiffeisenachtige ideeën volop actueel
'Maakt men vandaag de dag de balans op dan kan
men in rede niet zeggen dat onze samenleving geken
merkt wordt door de mistoestanden waarmee Raiffeisen
in de vorige eeuw werd geconfronteerd. Maar dat wil niet
zeggen dat men deze stelling ook wereldwijd kan betrek
ken.' Prof.drs. Ruud Lubbers noemde in zijn lezing twee
concrete grensgebieden waar Raiffeisenachtige initiatie
ven volop actueel zijn. Dan gaat het in de eerste plaats om
landen en regio's waar de economieën en democratieën
nog niet zijn uitgerijpt, maar volop in ontwikkeling. Hij
wees op het voorbeeld van de Gramin Bank in Bangla
Desh.'Daar is Yunus erin geslaagd met een nieuw
coöperatief systeem vrouwen kracht te geven. Het is
dezelfde gedachtenlijn als die van Raiffeisen, maar nu aan
het eind van deze eeuw.' Een ander grensgebied waar hij
op wees, is dat van de bijzondere behandeling van starters
die in onze eigen economieën geboden is. Een problema
tiek die verscherpt speelt bij de culturele minderheden in
de multiculturele samenleving.'Ook daar is sprake van uit
sluiting waaraan weerwerk moet worden geboden', aldus
Lubbers.
De integrale tekst van de Raiffeisen Lezing is verkrijgbaar bij de
RabobankAcademie (040 21765 45)
leidt dat in wisselwerking tot versterking van de ei vil
society en de roep om corporate governance binnen het
bedrijfsleven. Het gaat dan om het voorkomen van cor
ruptie door een verantwoordingsplicht, het transparant
maken van wat je doet en het inbouwen van waarborgen
tegen belangenverstrengeling.' In al deze tegeneffecten is
"the empowerment of people" - "het kracht geven aan
mensen" - voor Lubbers een verbindend kernpunt. Daar
ligt ook de relatie met Raiffeisen. 'Het begin van alle
oplossingen is de mens niet te beschouwen als een object
van zorg, maar hem aan te spreken als een subject dat tot
zelfontplooiing wil komen.' En dat is ook precies wat
Raiffeisen deed. Voor de Rabobank ziet Lubbers met
name op dit punt onverminderd een bijzondere rol wegge
legd. 'Zij kapitaliseert de inzet en de creativiteit van indi
viduen, maar tegelijkertijd nodigt zij uit en appelleert zij,
geeft zij vorm aan "wij-verbanden". In een organisatie als
de Rabobank krijgt de noodzakelijke samenwerking tus
sen bedrijfsleven en civil society - opdat onze samenleving
humaan blijft - een heel eigen karakter.' Lubbers besloot
de lezing met de constatering dat ook Raiffeisen wor
stelde met zijn werkelijkheid op weg naar de toekomst.
Daarbij zal de volgende I.ubberiaanse observatie menig
een bekend in de oren hebben geklonken: 'maar Raiffei
sen wist dat je die toekomst niet kon forceren, maar dat je
toch de opdracht had het schijnbaar onmogelijke moge
lijk te maken. We kunnen ook van hem leren dat je de
zaken no-nonsense moet benaderen. In dialoog omgaan
met de werkelijkheid vraagt idealisme, maar ook
realisme. Idealisme, voortkomend uit woede die ingeeft:
zo kan het niet langer, realisme, dwingend om wel even
praktisch te blijven anders verbeteren we niks.'
7
