Welbegrepen Eigen Belang
Column
9
Dat was de naam van de eerste in
1877 in Nederland opgerichte
landbouwcoöperatie. Duidelijker
kan het niet. Fr is ook niets mis mee. Als
leden en cliënten ervoor kiezen om met
een coöperatie zaken te doen in plaats van
met een particuliere aanbieder van
dezelfde goederen of diensten, dan doen
zij dat omdat zij menen dat daarmee hun
eigen belang het beste is gediend. Dat mag
toch? Dat hoeft niet ook nog met een ide
ologisch sausje te worden overgoten.
Onze voorouders waren zich daar zeer
goed van bewust. Zij moesten er in die
tijd hard voor knokken om zelf en voor
hun coöperatie financieel het hoofd boven
water te houden. Zij wisten dat en de
leden van "Welbegrepen Eigen Belang"
lieten dat nog eens duidelijk in hun naam
tot uitdrukking komen. Dat was commu
nicatie "avant-la-lettre".
En hoe goed communiceren we nu in onze
Rabobankorganisatie? Niet zo best vrees
ik. Natuurlijk, er is veel dat we ter veront
schuldiging kunnen aanvoeren. We zijn
erg groot geworden. Het is voor ons
bestuurders niet meer doenlijk om te
overzien waar onze Rabobankorganisatie
allemaal mee bezig is en wat nog wel en
wat niet meer het belang van leden en
cliënten dient. Veel aspecten van ons
zakendoen zijn zo ingewikkeld geworden
dat van parttime bestuurders niet mag
worden verwacht dat ze het allemaal nog
volledig kunnen bevatten. Als bestuurders
en directeuren van de aangesloten banken
zijn we niet alleen afhankelijk van een
leger van deskundigen op de meest uiteen
lopende terreinen, maar nog meer van
hun vermogen om ons het hoe en waarom
van hun denken, handelen en voorstellen
uit te leggen. 1 ukt dat een beetje? Niet
echt dus. Uit periodiek gehouden enquêtes
blijkt dat slechts 20% van de bestuurders
van lokale banken een bevestigend ant
woord geeft op de vragen "Wordt er
geluisterd naar de mening van de plaatse
lijke banken" en "Neemt Rabobank
Nederland signalen van de plaatselijke
banken serieus". Het trekken van de con
clusie dat dit een "verontrustend" gege
ven is, zou een understatement zijn. Te
veelvuldig geeft de communicatie tussen
Rabobank Nederland en de aangesloten
banken wederzijds en op alle niveaus aan
leiding tot misverstanden en onbegrip.
Rabobank Nederland ontwikkelt zich in
de richting van een tamelijk autonoom
functionerende organisatie. Interne en
externe ontwikkelingen maken dat onver
mijdelijk. We zullen dat tot zekere hoogte
moeten accepteren. Onze wens tot een
"bottom-up" benadering zal soms plaats
moeten maken voor een "top-down"
benadering, willen we naar buiten in de
presentatie naar onze leden en cliënten als
één organisatie overkomen. Maar wil het
beleid door de beheerscolleges en directies
van de aangesloten banken worden gedra
gen, dan is wel vereist dat het waarom en
hoe duidelijk wordt gemaakt. Rabobank
Nederland is geneigd in modellen en
structuren te denken. Bestuurders en
directies van aangesloten banken onder
vinden dagelijks de confrontatie met
praktische vragen en verwachtingen van
leden en cliënten. De directe aansluiting
met voorstellen en nota's van Rabobank
Nederland ontbreekt vaak. Daarom is een
eerste reactie veelal "eerst zien en dan
geloven". Een wollig taalgebruik roept hij
voorbaat al argwaan op. Niet altijd kan
gemakkelijk worden onderkend of de
reden gezocht moet worden in een te
hoog abstractieniveau van de deskundige
die het heeft geschreven, of dat er sprake
is van een compromis tussen uiteenlo
pende meningen. Al te gemakkelijk ont
staat dan de indruk dat de ware bedoelin
gen worden verdoezeld.
Als het voorgaande bij u is overgekomen
als een pleidooi voor een duidelijke, con-
k
crete en eerlijke communicatie, ter bevor
dering van het onderlinge vertrouwen en
een goed wederzijds begrip, dan heeft
deze column aan zijn doel beantwoord.
Jannes de Boer,
voorzitter kring Arnhem-Nijmegen
