Crédit Agricole: een bancaire
reus op coöperatieve voeten
Coöperatief in Europa
n
De coöperatie vormt in veel Europese landen een stevig
juridisch fundament voor het bankbedrijf. Uit onze
reportages over onze Duitse en Belgische coöperatieve
zusters bleek al dat dat fundament grote verschillen kan
vertonen. Dat geldt zeker ook in Frankrijk. De bij Crédit
Agricole aangesloten lokale banken met hun 5,6 miljoen
leden oefenen zelf geen bankbedrijf uit. Bank en vereni
ging zijn bij Crédit Agricole gescheiden.
In Frankrijk heeft het coöperatieve bankwezen zich
bijzonder sterk ontwikkeld. Dat blijkt wel uit de
positie van onze zusterorganisatie, Crédit Agricole.
Gemeten naar balanstotaal, binnenlandse marktaandelen
en vermogenspositie is zij in Frankrijk de grootste bank.
De organisatie omvat zo'n 2800 lokale banken, coöpera
tieve verenigingen. Daarnaast zijn er 60 regionale banken
met ruim 8.000 plaatselijke filialen. De CNCA, de Caisse
National du Crédit Agricole, treedt op als centrale bank,
als koepel. De belangenbehartiging bij politiek, vakbon
den en andere coöperatieve instellingen is gebundeld in
de Fédération Nationale du Credit Agricole.
Banken zonder bankbedrijf
De lokale banken hebben 5,6 miljoen leden die tevens
aandeelhouder zijn. In feite zijn lokale banken niet meer
dan verenigingen van leden met een bestuur. Ze oefenen
namelijk zelf geen bankbedrijf uit en beschikken dus ook
niet over een bankgebouw en personeel. De bankiers
functie vervullen de regionale banken met hun filialen.
De lokale verenigingen hebben wel een belangrijke rol bij
het beoordelen van financieringsaanvragen van hun
leden bij die regionale banken. De aandelen van de regio
nale banken zijn in handen van de lokale verenigingen.
Op hun beurt bezitten de regionale banken 91 van het
aandelenkapitaal van de CNCA. De resterende aandelen
zijn in handen van (oud)medewerkers. De regionale ban
ken leunen sterk op hun centrale bank. Voor het aan
trekken van spaargelden functioneren zij als haar agent.
Voor lange en deels middellange leningen nemen de
regionale banken voorschotten op bij de CNCA.
Overheidsbemoeienis
Dat de structuur van Crédit Agricole nogal afwijkt van
die van de Rabobankorganisatie hangt samen met
belangrijke historische, regionale en culturele verschillen.
Anders dan in Nederland heeft het coöperatieve bankwe
zen in Frankrijk zich heel lang langs verschillende lijnen
ontwikkeld. Ook is het Franse bankenlandschap altijd
veel meer gedomineerd geweest door gespecialiseerde
(ïiBtoj
