CERA Bank:
bijna 1000 vestigingen
w
Coöperatief in Europa
Coöperatieve banken zijn er - op Europese schaal -
velen en de verschillen blijken groot te zijn. Dit geldt
met name voor de organisatiestructuur en de auto
nomie van de lokale banken. De Belgische CERA Bank
kent een sterk centralistische structuur. Haar top
instituut, CERA Hoofdkantoor, in Leuven herbergt ruim
40% van alle CERA medewerkers. De lokale bestuurders
ontvangen hun vacatievergoeding rechtstreeks uit
'Leuven' en ledenvergaderingen hebben een
PR-matig karakter. CERA Bank heeft haar 100-jarig
bestaan al in 1992 gevierd. De tweede bank in onze serie
Coöperatief in Europa.
In de lunchpauze van de jaarvergadering.
Het ontstaan van het coöperatieve bankwezen in
België voert evenals in ons land terug naar het
eind van de vorige eeuw. Geïnspireerd door de
pioniersarbeid van Raiffeisen in Duitsland werd in 1892
door de katholieke geestelijke E.H. Mellaerts te Rillaar
her eerste 'spaar- en leengilde' opgericht. Doel hiervan
was de verregaande verarming van de landbouwsector
tegen te gaan. In 1895 - er bestonden reeds 33 spaar- en
kredietcoöperaties - werd de Middenkredietkas opge
richt. Deze centrale instelling, later omgedoopt tot Cen
trale Kas voor Landbouwkrediet, kreeg naast haar eigen
spaar- en kredietactiviteiten een leidinggevende en toe
zichthoudende rol ten opzichte van de lokale banken.
Eerder had ook de overheid zich al het lot van de land-
bouwfinanciering aangetrokken door in 1884 de Land-
bouwkantoren van de Algemene Spaar- en Lijfrentekas.
op te richten. Als gevolg van deze concurrentie en de veel
langer volgehouden striktere beperking tot kredietverle
ning aan de landbouw heeft het coöperatieve bankwezen
in België een meer bescheiden vlucht genomen dan in
diverse andere West-Europese landen. Zo had bijvoor
beeld in 1968 nog 80% van de uitstaande kredieten van
de coöperatieve banken betrekking op de land- en tuin
bouw. Toch correspondeerde hiermee een aandeel in de
landbouwsehuldenlast van slechts zo'n 30%.
Ook aan de creditzijde van de balans was in die tijd de
agrarische signatuur nog heel sterk herkenbaar; in 1968
bestond 54% van het spaardersbestand uit landbouwers
en tuinders.
Huidige structuur
Het topinstituut, CERA Hoofdkantoor, heeft van ouds
her haar zetel in Leuven. In 1991 betrok men hier een
fraai nieuw onderkomen dat plaats biedt aan ruim 1800
medewerkers. Op lokaal niveau opereerden ultimo 1995
218 CERA-vennootschappen met in totaal 953 vestigin
gen. Het Hoofdkantoor en de lokale vennootschappen
zijn te beschouwen als een federatie van kredietinstellin
gen. Het aandelenkapitaal van CERA Hoofdkantoor is
voor nagenoeg 90% in handen van de lokale vennoot
schappen. Het resterend gedeelte is toebedeeld aan drie