ten gunste van vers bloed. Daarbij wijst
hij ook op de mogelijke wisseling van
een bestuursfunctie naar een functie in
de raad van toezicht, het liefst in die
volgorde. 'Dat zou naar mijn smaak veel
meer kunnen plaatsvinden, maar de
kwaliteit van het functioneren moet al
tijd voorop staan', aldus Trienen.
MOBIEL BLIJVEN
Een voorbeeld van die 'doorstro
ming' vindt de voorzitter dichtbij huis,
want zijn collega Willems heeft eerst zes
jaar in het bestuur gezeten, alvorens hij
overstapte naar de raad van toezicht.
Daar is hij nu zon anderhalf jaar in func
tie. Willems zegt de overstap als erg ple
zierig en zinvol te hebben ervaren. 'Je
moet als lid van de beheerscolleges op
voorhand mobiel blijven. Als organisa
tie moeten we ernaar toewerken dat op
dat gebied de juiste cultuur ontstaat',
legt hij uit, 'het gaat erom de juiste kwa
liteiten in de colleges te verzamelen.
Herbenoemen moet bepaald geen auto
matisme zijn.' Tangelder wijst, refere
rend aan de Leidraad voor Bestuurders,
op het grote belang van het opstellen
van een profielschets bij de vervulling
van vacatures. Hij verklaart dat bij de
Rabobank Almelo, waarvan hij sinds
1985 Algemeen Directeur is, het roula
tie principe tussen de colleges zonder
meer een punt van overweging is. 'De
heer Willems is wat dat betreft een
fenomeen binnen de organisatie, dat ze
ker verdere navolging verdient', aldus
Tangelder.
TOETSEND EN ADVISEREND
legen deze achtergrond komt logi
scherwijs al snel de vraag op naar de ver
schillen in functioneren tussen raad van
toezicht en bestuur. In eerste instantie
komt het accent inderdaad op de ver
schillen te liggen. 'Lliteraard is de ver
gaderfrequentie anders', zegt Willems.
'Het bestuur vergadert hier elke veer
tien dagen, de raad van toezicht gemid
deld eens per zes weken. Het bestuur is
minder met de lange termijn bezig.'
Trienen vult aan: 'De raad van toezicht
heeft een andere invalshoek dan het be
stuur. We zijn toetsend en adviserend
bezig. De toezichthoudende taak wordt
verricht in het belang van de leden. On
ze doelstellingen moeten worden be
waakt en derhalve zijn we als raad van
ouds al sterker gericht op de toekomst
dan het bestuurDe ervaringen van Wil
lems bevestigen dat het in de raad van
toezicht, meer dan in het bestuur, voor
al gaat om het volgen van de grote lijn:
'Het toetsen van het beleid is gemakke
lijker geworden. Elk halfjaar krijgen we
in de raad een uitgebreide toelichting op
de cijfers en tegenwoordig vinden we
houvast in stuurgrootheden, de rente-
tvpische balans, en dergelijke. Het gaat
ons om de ontwikkeling van de bank, zo
als bijvoorbeeld voor de ideale omvang.'
BESTUREN OP AFSTAND
Vanuit hun kwaliteitsvisie gaat het
de gesprekspartners erom te zorgen
toezicht steeds moeilijker maakt. Dit
wordt ook in Almelo als een zeer we
zenlijke ontwikkeling ervaren. Tangel
der: 'Hier dient zich zonder twijfel een
belangrijk discussiepunt voor de organi
satie aan. Hoe moet het gaan met die
functies?' Trienen met zijn ervaring in
het bedrijfsleven, benadert het pro
bleem primair vanuit de toegevoegde
waarde: 'De verantwoordelijkheid voor
de dagelijkse gang van zaken is inderdaad
gemandateerd aan de directeur. De pro
fessionalisering dwingt tegelijkertijd het
bestuur tot het nemen van afstand. Dat
Willems: 'Kringen vervullen geen rol van betekenis.
voor een bestuur en raad van toezicht die
qua samenstelling goed op hun taak be
rekend zijn. En dan springen de over
eenkomsten tussen bestuurswerk en het
werk van de raad van toezicht meer in
het oog. Kijkend naar het bestuurswerk
stellen ze vast dat er zich langzaam maar
zeker een omslag aan het voltrekken is.
Er is steeds meer sprake van besturen op
afstand. De operationeel-bancaire zaken
worden het domein van de directeur,
terwijl het bestuur zich meer en meer
richt op beleidszaken. Toegelicht wordt
dat ook het Almelose bestuur nog te
vaak, en eigenlijk onnodig, in tijdnood
komt doordat de agenda teveel wordt
bepaald door de druk en de details van
alledag. Daardoor gaat teveel tijd zitten
in zaken die eigenlijk onder verant
woordelijkheid van de directeur kunnen
en moeten worden afgehandeld. I)e con
statering is ondertussen wel dat het af
stand nemen door het bestuur een scher
pe functiescheiding met de raad van
is een goede zaak. Maar daardoor is er
steeds vaker sprake van een 'overlap' in
bepaalde werkzaamheden van beide col
leges. Het is dan niet eenvoudig de toe
gevoegde waarde van ieder college af
zonderlijk aan te geven.
In deze tijd moet de bestuursagen
da regelmatig worden aangepast. Daar
uit blijkt dat het bestuur zich snel
verder afbeweegt van het financieel
bancaire specialisme. 'In de Leidraad
worden hele goede aanzetten gegeven
voor een agenda-opzet, waardoor het
accent meer komt te liggen op het hoe
en wat van de informatievoorziening,
zoals het tijdig verkrijgen van de juiste
managementinformatie, stuurgroothe
den en dergelijke. In dat licht bezien is
de kwaliteit van de beheerder, in ter
men van leesvaardigheid, interpreta
tievermogen en dergelijke van door
slaggevend belang voor de vraag of hij
een goede gesprekspartner kan zijn op
weg naar morgen. We zijn in Almelo
Bank&Bestuurder 3e jaargang nummer 6 21
