Hij stelde daarbij de vraag of deze spon
sorprojecten voor de deelnemende
Rabobanken wel voldoende rendement
opleveren en tot structurele en renda
bele contacten in het werkgebied leiden.
Hij adviseerde de banken hiernaar on
derzoek te verrichten.
De tweede inleider was ing. J.I. Hen-
nekeij, lid van het College van Gedepu
teerde Staten van Zeeland en voorzitter
van de Rabobank West Zeeuws-Vlaan-
deren. Ook hij was niet zonder zorgen.
Veertig jaar geleden telde Zeeuws-Vlaan
deren ongeveer 100.000 inwoners. In
1994 is dit nog zo, zij het dat de gemid
delde leeftijd aanzienlijk is gestegen. En
dat terwijl in die periode het inwoners
aantal van Nederland vrijwel is verdub
beld! Daarnaast is de werkgelegenheid in
de afgelopen jaren dramatisch gedaald.
De provincie streeft naar een aanzienlij
ke verbetering van de economische be
drijvigheid, hetgeen onder meer moet
worden bereikt door schaalvergroting en
verbetering van de infrastructuur.
'roze' invasie
Hennekeij kwalificeerde de agrari
sche sector in het licht v an de huidige ont
wikkelingen als betrekkelijk laagwaardig.
Ook hier heelt de provincie plannen die
tot verbetering moeten leiden. De Rabo
banken zouden hierbij een belangrijke
functie kunnen vervullen door te partici
peren in een daartoe op te richten ont
wikkelingsfonds. Het voornemen van een
aantal Brabantse varkenshouders om hun
bedrijven naar Zeeuws-Vlaanderen te
verplaatsen de roze inv asie heeft ook
landelijk veel aandacht getrokken en stuit
op heftige bezwaren bij bewoners en
agrarische ondernemers. De vraag is of
dit verzet terecht is. Ten slotte drong
Hennekeij er bij de banken op aan een
platform in te richten dat zou kunnen die
nen als gesprekspartner op provinciaal ni
veau. De gedecentraliseerde structuur
van de Rabobank ervoer hij in dit opzicht
als een nadeel.
De beide inleidingen zorgden voor
een intensieve discussie, die ook dit keer
weer werd geleid door de heer L. W. La
geweg, hoofd Communicatie van Rabo
bank Nederland. Ook de Raad van Be
heer liet zich bepaald niet onbetuigd: de
Zeeuw Luteijn en de Groninger Dijk -
sterhuis raadden de bestuurders aan
open te staan voor de omstreden schaal
vergrotingen: 'Die mammoetbedrijven
overigens de bedrijven die in deze sec
tor de toekomst hebben komen er toch
en dan is het uiteindelijk te verkiezen dat
ze in Zeeuwse handen zijn.' De Hoofd
directie ging in op de vraag of de omvang
van de lokale banken zodanig moet zijn
dat deze in staat zijn ook het midden
bedrijf te bedienen en als gesprekspart
ner op te treden van een provinciale
overheid. Met klem werd de gedachte
verworpen om een soort bancaire tus
senlaag te creëren tussen de lokale ban
ken en Rabobank Nederland. Door af
spraken tussen de banken en de erkemiing
van de noodzaak te komen tot schaal
vergroting dienen dergelijke vragen te
worden beantwoord.
COÖPERATIE LEEFT NIET BIJ DE
LEDEN
Van de bedrijfsbezoeken werd in de
namiddag verslag gedaan. Het was inte
ressant te constateren dat vrijwel geen
ondernemer direct antwoord kon geven
op de nadrukkelijke vraag wat voor hem
het coöperatieve karakter van zijn Rabo
bank betekende. Daaruit zou zijn af te
leiden dat de coöperatie voor deze on
dernemers niet leeft. Toch bleek uit de
gesprekken 'rond de keukentafel' wel
degelijk dat er een duidelijk onderscheid
werd gemaakt tussen de Rabobank en de
overige banken. Dit verschil kwam naar
voren in termen zoals betrokkenheid,
goed ingevoerd in de plaatselijke situatie,
garantie voor de toekomst, partnership,
scherpe tarifering, oog voor de specifie
ke problemen van de ondernemer, de
bereidheid om als klankbord voor on
dernemersideeën te fungeren en derge
lijke. Naast deze positieve en herkenba
re kwalificaties kwam uit de gesprekken
ook nog een aantal - meer kritische - op
merkingen naar voren. Zo had een on
O
dernemer wiens bedrijf een forse groei
had doorgemaakt, duidelijk moeite met
de in zijn ogen te smalle schaal waarop
zijn bank opereert. Ook werd hier en
daar de vraag gesteld of de beheerscol-
leges als gevolg van veranderingen in de
bedrijvigheid in het werkgebied nog wel
een echte afspiegeling vormden van de
leden. Sommige ondernemers wensten
slechts met één Rabobank te maken te
hebben, ook als ze activiteiten in de
werkgebieden van meer Rabobanken
hadden opgezet. De dienstverlening op
meer gespecialiseerde terreinen diende
te worden uitgebreid. Dergelijke op
merkingen gaven discussieleider Lage
weg alle ruimte met de aanwezigen die
per in te gaan op een aantal centrale
vragen rond de coöperatie.
SIGNATUUR
Het is begrijpelijk dat het zijn van
grensbank bijzondere eisen stelt aan het
hanteren van de binnen onze organisatie
bestaande normen en waarden, onze
Signatuur. Veel van de aanwezigen vroe
gen dan ook om duidelijke uitspraken en
mentale ondersteuning van de kant van
Rabobank Nederland. Voorzitter Meijer
van de Raad van Beheer had begrip voor
Ontspanning tijdens een inspannende dag.
Inleider Hennekeij (r) naast voorzitter
A.P.M. Vercraeije van de bank Aardenburg-Eede.
deze behoefte en sprak zijn vertrouwen
uit in de wijze waarop de banken thans
omgaan met de regelgeving op dit ter
rein. De organisatie heeft leergeld be
taald in een voorbije periode, die werd
gekenmerkt door het zoeken naar even
wicht tussen het ontwikkelen van com
merciële activiteiten en het in acht ne
men van een niet steeds duidelijke
regelgeving. Voor Meijer stond de doel
stelling van de wettelijke regelgeving het
tegengaan van het witwassen van crimi
neel verkregen geld niet ter discussie.
Over problemen die zich bij de uitvoering
kunnen voordoen, kan desgewenst in
overleg met Rabobank Nederland worden
getreden.
In zijn slotbeschouwing karakteri
seerde Lageweg deze bijeenkomst als
een uitstekende opstap naar de coöpera
tiediscussie. De drie leidende begrippen
daarbij, te weten het belang van het lid,
de betrokkenheid bij het lid en het be
heer ten behoeve van het lid, waren uit
gebreid aan de orde geweest.
De Raad van Beheer zet deze in
dringende wijze van communicatie met
banken en haar leden, die blijkens reac
ties van de betrokkenen zeer wordt ge
waardeerd, voort. Op 4 november «or
den de banken in het Rijnmondgebied
bezocht
Banki&_Bestuurder 3c jaargang nummer 6 5