onder leiding van het hoofd van het Ge
west-West van de Accountantsdienst
Aangesloten Banken, W.F.J.M. Verfür-
den RA. Besloten is voor een aanpak die
specifiek is geënt op onze organisatie.
Vertuiden: 'Operational audit stelt an
dere eisen aan de accountant. Hij moet
natuurlijk primair zijn vak als accoun
tant beheersen. Daarnaast moet hij een
grote kennis hebben van de produkten
en diensten van de bank, een goed ge
voel voor het eigene van onze organi
satie, onze mentaliteit en niet in de laat
ste plaats de vaardigheid om zijn bood
schap op een zodanige wijze over te
dragen dat de banken hem in de toe
komst graag zien terugkomen, zelfs als
die boodschap op zichzelf niet zo aan
genaam was. We stellen hoge eisen,
maar we investeren ook veel in trainin
gen en opleidingen. Op zichzelf is ope
rational audit niet nieuw. Ook in het ver
leden deed de Accountantsdienst al on
derzoek naar zaken zoals beveiliging,
kasorganisatie en dergelijke. Toen werd
echter met name gekeken naar de wijze
waarop de bank de procedures hanteer
de. We beantwoorden nu de vraag hoe
het proces zelf functioneert. We richten
ons onderzoek zo in, dat de leiding van
de bank met de uitkomsten ervan iets
kan doen: het moet een stukje gereed
schap worden, een tooi of management,
met toegevoegde waarde voor bestuur
ders en directie.'
Van der Stroom vult aan: 'Het ac
cent zal worden gelegd op de beoorde
ling van risico's die het bedrijf van de
bank met zich mee brengt. Je moet dan
natuurlijk allereerst kijken naar de risi
co's uit het financieringsbedrijf, maar
onder risico's verstaan we net zo goed
de risico's die samenhangen met het
managen van de kosten van de bank.
We beoordelen dan niet de kosten als
zodanig, maar wel de wijze waarop de
bank daarmee omgaat. Is er een kosten
bewust beleid, zijn er activiteitenplan
nen, wordt er met budgetten gewerkt?
We laten het echter niet bij constaterin
gen. We doen zo nodig voorstellen om
tot verbetering te komen en we zullen
ook nagaan wat er met die aanbevelin
gen wordt gedaan. Bij een volgend be
zoek komen we daar beslist - en be
paald niet op een vrijblijvende manier-
op terug. Wij zullen ons overigens
steeds de vraag stellen wat de toege
voegde waarde van ons onderzoek voor
de leiding van de bank is. Die leiding
moet zich in de uitkomsten van het on
derzoek kunnen herkennen. Men moet
er wat aan hebben. We willen ook we
ten of we die toegevoegde waarde heb
ben. Daarover willen we met de banken
regelmatig afstemmen, omdat we van
mening zijn dat een goed samenspel en
waardering over en weer ons uiteinde
lijk produkt alleen maar ten goede zal
komen', aldus Van der Stroom.
De nieuwe werkwijze van de Ac
countantsdienst zal de bestuurders van
de plaatselijke banken zeker niet ont
gaan. Allereerst krijgen zij natuurlijk te
maken met de uitkomsten van de ope
rational audit. Daarnaast zal ook de
vorm van de rapportage veranderen. Dit
zal met name voor de leden van de raad
van toezicht merkbaar zijn. Zij krijgen
in het vervolg nog uitsluitend een sa
menvatting van het rapport van de Ac
countantsdienst. Het bestuur krijgt het
hele rapport, met uitzondering echter
van de gegevens over individuele debi
teuren, terwijl de directeur het rapport
krijgt met inbegrip van die gegevens.
Met hem wordt ook gesproken over de
bevindingen van het onderzoek voordat
het rapport wordt uitgebracht. Met de
ze vorm van verslaglegging denkt de
Accountantsdienst te voldoen aan de
specifieke verantwoordelijkheden van
de beheerscolleges. Vanzelfsprekend
blijft het echter voor alle bestuurders
mogelijk de totale rapportage bij de di
recteur in te zien als zij, bijvoorbeeld op
basis van het aan hen uitgebrachte rap
port, van oordeel zijn dat dit wenselijk
is. Tenslotte blijft het mogelijk dat bij
voorbeeld een bestuur de Accountants
dienst verzoekt een bepaald onderdeel
van de bank aan een bijzonder onder
zoek te onderwerpen.
De bestuurders zullen met nog meer
veranderingen te maken krijgen. Van
der Stroom daarover: 'Na de zomer star
ten wij bij de periodieke controles met
een rating-systeem. Alle door ons on
derzochte processen, die in onze ogen
cruciale risico's voor de bank kunnen
inhouden - denk aan de kredietverle
ning, overstanden, bepaalde kritische
verwerkingsprocessen en vooral de
'controle-omgeving' - worden voorzien
van een oordeel, een rating. Dit oordeel
kan variëren van 'kritiek' via 'risicovol'
tot 'goed'. We leggen de maatlat daar
bij behoorlijk hoog, omdat het daarbij
gaat om de minimale beheersingsmaat
regelen. Alle ratings samen vormen uit
eindelijk een totaal-rating voor de des
betreffende bank. Daarom zou je ook
kunnen zeggen dat het rating-systeem
een basisvorm van de operational audit
is. Het geeft namelijk een totaal beeld
van de kwaliteit van het functioneren
van de bank. En dit is in een periode van
'kenterend tij' zeker van groot belang.
Hiervan kan natuurlijk een prima
signaalwerking in de richting van de be-
heerscolleges uitgaan. Die weten waar
de sterke en zwakke kanten van hun
bank liggen. Maar ook Rabobank Ne
derland kan met deze tendenties aan de
slag. Zo vormen zij uitstekende aan
knopingspunten voor de beleidsonder
steuning. We beogen er natuurlijk ook
mee plaatselijke banken te prikkelen om
hun rating bij de volgende periodieke
controle te verbeteren. Met een opera
tional audit van de kwaliteit die wij be
ogen, moet het mogelijk zijn dit stelsel
van ratings op een verantwoorde wijze
in te voeren. Ook de Kredietinspectie
zal haar bijdrage aan de ratings leveren',
aldus Van der Stroom.
Beoordeling van risico's
Gewijzigde rapportage aan de banken
Rating
Van der Stroom: 'een goed samenspel en
waardering over en weer'
Bank Bestuurder 2e jaargang nummer 5 pagina 19