Baron Van Verschuer:
COÖPERATIE EN COMMUNICATIE
In zijn functie van bewaker' van de verenigingsrechtelijke relaties in de Rabobankor-
ganisatie ontmoet de voorzitter van de Raad van Beheer regelmatig de directeuren van de
plaatselijke banken. Mr. O.W.A. Baron van Verschuer sprak op 25 maart jl. de Algemene Ver
gadering van de Vereniging van Directeuren van Rabobanken, de VDR, toe. Zijn onderwerp:
'Tien jaar samenwerking'.
In zijn toespraak ging Van Ver
schuer in op de twee hoofdtaken die hij
zich tien jaar geleden bij zijn aantreden
als voorzitter van de Raad van Beheer
had gesteld: een nadere invulling geven
aan het coöperatieve karakter van de or
ganisatie én de optimale benutting van
de communicatielijnen en verantwoor
delijkheden. In beide aspecten speelt de
VDR in zijn ogen een belangrijke rol.
De discussie over het coöperatieve ka
rakter van onze organisatie is volgens
hem nog niet afgerond. Die discussie zal
zelfs nooit kunnen worden afgerond. De
coöperatie is meer dan een commercieel
bedrijf. Het is een levend organisme dat
zich voortdurend moet aanpassen aan
zich wijzigende omstandigheden. Hij
vond het overigens een goede zaak ook
de directeuren te betrekken bij de dis
cussies rond coöperatieve thema's. Juist
bij hen was in zijn waarneming immers
sprake van een zekere dominantie van
het winstprincipe en van een streven
baas te zijn in eigen huis. De afgelopen
jaren hebben Van Verschuer geleerd dat
het adagium 'geen autonomie zonder
democratie' én het noodzakelijke even
wicht tussen de positie van de directeur
en het bestuur voor onze organisatie van
essentieel belang zijn en blijven. De di
recteur moet zijn bestuur in de gelegen
heid stellen een eigen inbreng te leve
ren. terwijl het bestuur niet zodanig do
minant mag zijn dat de directeur niet in
staat is het beleid uit te voeren. Op het
gebied van de communicatie zijn er in
de afgelopen jaren veel vorderingen ge
maakt. Ook de directeuren hebben daar
bij hun rol gespeeld. Zij zijn thans ook
zeer nadrukkelijk betrokken bij de voor
bereiding van het organisatiebeleid. Van
Verschuer vond dit een uitstekende ont
wikkeling.
Groot compliment
De VDR heeft een tweeledige doel
stelling. Ze wil een belangenbehartiger
zijn voor de directeuren, maar deze
doelstelling ligt nadrukkelijk in het ver
lengde van de tweede: zich dienstbaar
maken aan de belangen van de hele
Rabobankorganisatie. De VDR is dus
aan de ene kant een soort 'vakbond'
voor directeuren, maar zet zich aan de
andere kant ook in voor de belangen van
de organisatie. Op dit stuk deelde Van
Verschuer een compliment uit aan de di
recteuren: 'Vanuit een redelijk onbe
schermde en geïsoleerde positie heeft u
zichzelf moeten omvormen naar een
managersrol in een marktgerichte orga
nisatie. In onze organisatie hebben de
besturen de statutair vastgelegde be
stuurlijke verantwoordelijkheid. Dat
moet ook zo blijven. De aanpassing aan
de veranderende marktomstandigheden,
het omschakelen van produkt- naar pro
cesgericht handelen, ligt echter in uw
handen. U hebt de organisatie, uw bank,
- en dat is het grootste compliment dat
ik u kan maken - door uw toenemende
professionaliteit niet in de steek gelaten.
Nee, in veel gevallen heeft u zelfs me
de het voortouw genomen!' Hij com
plimenteerde de directeuren ook voor
het feit dat zij zonder de structuur te ver
anderen een aantal wijzigingsvoorstel
len van binnenuit op gang hebben ge
bracht waar de organisatie trots op mag
zijn. 'Uw grootste verdienste in de af
gelopen jaren is geweest om, onder in
standhouding van het spanningsveld
binnen de organisatie, de daaruit voort
komende krachten positief aan te wen
den. Dit blijkt niet alleen uit de cijfers,
maar ook uit de beheersbaarheid van on
ze verhoudingen. Wij zijn een organi
satie waar het zoeken naar evenwicht
gelukkig meer wordt beloond dan het
streven naar polarisatie', aldus Van Ver
schuer.
De toekomst verkend
Door de voorzitter van de Raad van
Beheer werd vervolgens een schets ge
geven van de ontwikkelingen die in de
komende jaren het speelveld van de di
recteuren zullen bepalen. De belang
rijkste uitdaging ligt in zijn ogen in de
mate waarin de banken erin slagen zich
aan te passen aan de veranderende om
standigheden en daarbij met minder
kosten meer te presteren. De directeu
ren zullen hun besturen alle ondersteu
ning dienen te geven die zij nodig heb
ben om de banken op koers te kunnen
houden. In de komende jaren zullen de
banken groter en professioneler worden
en als gevolg daarvan minder afhanke
lijk van Rabobank Nederland. De auto
nomie zal daardoor sterker worden,
maar dat mag niet leiden tot activiteiten
van banken die ten principale tot het
werkterrein van Rabobank Nederland
moeten worden gerekend. Rabobank
Nederland dient haar aanvullende taken
uit te kunnen blijven oefenen voor de
hele organisatie.
Ten slotte gaf hij de VDR nog een
bestuurlijk advies mee: 'Vanuit uw twee
functies opererend, als belangenbehar
tiger van directeuren én dienstbaar zijn
de aan de belangen van de Rabobank
organisatie, adviseer ik u: houd bij uw
werk en presentatie naar buiten rekening
met deze tweedeling. Concreet vertaald:
Als u met de Hoofddirectie spreekt,
splits dan uw agenda in twee delen, één
waar u spreekt voor uw leden als werk
nemers van de organisatie en één waar
u spreekt over de belangen van de or
ganisatie. Mijns inziens wordt daarmee
niet alleen uw positie helderder en voor
komt u fricties, maar uw optreden is dan
ook meer gelijkwaardig in een organi
satie waar men samen naar de beste we
gen zoekt. En misschien wordt het dan
nog wel eens zo dat 500 banken met 20
kringen een bestuurdersvereniging krij
gen die mijn opvolger de verzuchting
doen slaken: één VDR en één Bestuur
dersvereniging, dat is voldoende!' De
heer Van Verschuer sloot zijn toespraak
af met de opmerking dat hij aan de tien
jaar samenwerking met de VDR goede
herinneringen zal bewaren.
Bank Bestuurder 2e jaargang nummer 3 pagina 16