Mr. C J.B. Ebeling: creatief omgaan
MET HET ONDERNEMINGSRECHT
Begonnen bij de Centrale Boerenleenbank in Eindhoven op een kleine afdeling met enkele juristen,
heeft hij na bijna veertig jaar afscheid genomen als hoofd van de Juridische en Fiscale Dienst van Rabobank
Nederland. In die periode is hij vrijwel onafgebroken werkzaam geweest in de juridische sfeer: mr. Ebeling,
jurist in hart en nieren. Een terugblik op een boeiende loopbaan.
'Eigenlijk is het merkwaardig dat
ons ondernemingsrecht zo gebrekkig is
toegesneden op de coöperatieve be
drijfsvorm. Merkwaardig, omdat in ons
land grote coöperatieve organisaties een
belangrijke rol spelen in het bedrijfsle
ven. of het nu het kredietwezen, de aan-,
verkoop en verwerking of het veiling
wezen betreft. Telkens worden coöpe
raties gedwongen regels uit het onder
nemingsrecht een eigen vorm te geven.
Het voordeel daarbij is overigens dat je
dan ook in staat bent het specifieke van
een coöperatie in de eigen interne re
gelgeving mee te nemen. Voor mij is dat
steeds een uitdaging geweest en ik kijk
met genoegen terug op het vele juridi
sche denkwerk dat aan de vormgeving
van onze organisatie ten grondslag ligt',
aldus Ebeling.
Twee bestuurlijke organen
'Een mooi voorbeeld hiervan is de
regeling van de bestuurlijke verant
woordelijkheid bij Rabobank Neder
land. In het ondernemingsrecht is deze
belegd bij een Raad van Bestuur. Bij ons
kun je, bestuurlijk gezien, twee invals
hoeken aanwijzen: de verenigingsrech-
telijke en de bancaire. Overigens zijn
dat gebieden die ook een zekere over
loop kennen. Ze zijn niet met een
schaartje te knippen. In onze organisa
tie is de bestuurlijke verantwoordelijk
heid daarom belegd bij twee organen:
de Raad van Beheer en de Hoofddirec
tie, elk met eigen verantwoordelijkhe
den, toegespitst op de eigen taken. De
ze colleges hebben te maken met een
bankbedrijf en, noem het maar, de ver
eniging van 750 banken. Het zijn twee
gebieden die hun eigen eisen stellen. In
de taakverdeling is het bankbedrijf de
primaire verantwoordelijkheid voor de
Hoofddirectie. De vereniging is het aan
dachtsgebied bij uitstek van de Raad
van Beheer. We hebben een structuur
ontwikkeld, die uniek is in Nederland,
om deze verantwoordelijkheden goed te
beleggen bij die twee colleges. Door het
bestendig overleg tussen Raad van Be
heer en Hoofddirectie is een perfecte af
stemming tussen beide gebieden gega
randeerd en is er ruimte om overloopsi
tuaties goed te regelen. Dat bestendig
overleg komt bijvoorbeeld tot uiting in
de aanwezigheid van de voorzitter van
de Raad van Beheer bij de vergaderin
gen van de Hoofddirectie. Voor één or
gaan zou de aandacht te divers zijn. Ik
twijfel eraan of je bij ons een goede in
vulling zou kunnen geven aan de func
tie van een Raad van Bestuur in één or
gaan. Kijk alleen maar naar het vereni-
gingsrechtelijke stuk. De Raad van
Beheer houdt zich daarbinnen primair
bezig met de relaties met onze banken
zoals deze onder meer hun weerslag
vinden in de Algemene Vergadering, de
Centrale Kringvergadering en in de
Kringen, maar ook in de uiteenlopende
interne regelingen van onze organisatie.
De Hoofddirectie kan daardoor haar
handen vrij houden voor het eigenlijke
bankbedrijf: zij is primair aanspreek
baar op datgene wat binnen dat bank
bedrijf gebeurt. De leden van de Hoofd
directie zijn de 'professionals' op dat
terrein.'
Niet vergelijkbaar met Rabobank
Nederland
'De voor Rabobank Nederland ge
kozen structuur is naar mijn mening niet
over te zetten op de situatie bij de plaat
selijke bank. Het verdient geen aanbe
veling ook de directie van zo'n bank aan
te merken als een eigen orgaan met de
specifieke verantwoordelijkheid voor
het bancaire deel van de bank. Zou je
een dergelijke scheiding aanbrengen,
dan blijft er voor een bestuur vrijwel
Bank Bestuurder 2e jaargang nummer 3 pagina 10
Ebeling: 'Ik kijk
met genoegen terug op
het vele juridische
denkwerk dat aan de
vormgeving van onze
organisatie ten
grondslag ligt.'
