s 11
a - - - -
-lil
■■aaBali||ll|l
■■bbiIIIIiibbbiiI
Feiten en cijfers
Monitor extra
<D Na een aantal jaren van gestage
daling loopt de inflatie in Nederland
sinds 1987 weer op. Inflatie wordt ge
meten door de prijzen van een stan
daardpakket goederen te vergelijken
met de prijzen van hetzelfde pakket
een periode eerder. Dit pakket, geba
seerd op het uitgavenpatroon van
werknemersgezinnen, omvat honder
den produkten, van een kilo aardappe
len tot een liter benzine. De goederen
zijn ingedeeld in acht hoofdcatego
rieën, die -afhankelijk van het aandeel
in het totale pakket- een gewicht mee
krijgen. Omdat bijvoorbeeld een groot
deel van het inkomen aan huur, gas en
licht wordt besteed, telt deze catego
rie zwaar mee. Een huurverhoging zal
daarom sterk doorwerken in het infla
tiecijfer. Ook voeding weegt zwaar
mee, terwijl de categorieën vervoer en
medische verzorging ook nog een be
hoorlijke invloed hebben.
4 Een uitsplitsing naar de belangrijk
ste categorieën laat zien, wat de oor
zaak is geweest van het oplopen van
de inflatie in Nederland. Hogere gas-
prijzen (januari '90) en de huurverho
ging (juli '91) blijken een belangrijke
bijdrage te hebben geleverd. De prij
zen voor medische verzorging zijn het
afgelopen jaar eveneens sterk geste
gen. Daarnaast zijn in de categorie
vervoer de stijging van de benzineprijs
tijdens de Golfcrisis (september '90)
en het 'kwartje van Kok' bij de benzi
neaccijns (juli '91) duidelijk terug te
vinden. Als laatste blijken ook voe
dingsmiddelen (in de droge zomer)
duurder te zijn geworden.
4 Naar verwachting zal de inflatie dit
jaar oplopen tot 5,2% in december. Het
gevaar bestaat dat als gevolg van
eventuele verdere overheidsmaatrege
len (zoals accijnsverhogingen en/of
heffingen) ook volgend jaar de inflatie
hoog blijft of zelfs verder stijgt. Dit zou
tot hogere looneisen kunnen leiden.
Hogere lonen zullen door bedrijven
worden doorberekend in de afzetprij-
zen, waardoor vervolgens de inflatie
verder zal oplopen. Op dit moment
wordt echter nog uitgegaan van een
redelijk gematigde loonkostenontwik
keling, waardoor de inflatie halverwege
het volgend jaar geleidelijk aan terug
kan lopen tot circa 3,8%.
Inflatie-ontwikkeling 1980-1991
jaargemiddelde
1980 1981 1982 1983 I 1984 1985 1986 1987 1988 1989 I 1990 I 1991 I
Bron: CBS 1991realisatie tot en met oktober
Inflatiebijdrage per categorie
0,4
0,2
lii
j fmamj j asondj fmamj jasond j fmamj jas
1989 1990 1991
medische verzorging
voeding
Inflatie-ontwikkeling 1990-1992
6 -r
laar op jaar
laargemiddelde
Bron: CBS en Rabobank Nederland
M.m.v. Algemeen Economisch Onderzoek
(conjunctuurindicator en monitor extra) en
Centrale Administratie (kredietverlening en
middelen).
23 Rabobank 12/91