Financieel-economische
monitor
3 "l
0 -i-
Feiten en cijfers
Statistische gegevens vormen een belangrijke
indicator voor ontwikkelingen in de economie en
in de financiële wereld. Het blad Rabobank be
steedt maandelijks aandacht aan een aantal van
die gegevens. Vaste onderdelen zijn de Rabo-
conjunctuurindicator en het overzicht van kre
dietverlening en middelenontwikkeling binnen
de Rabobankorganisatie. In 'monitor extra' dit
keer aandacht voor de plaats van de EG-landen
in de wereldhandel in landbouwprodukten.
Rabo-conjunctuurindicator
1 Al sinds januari duidt de Rabo-con
junctuurindicator op een lager dan ge
middelde economische groei. Toevoe
ging van de gegevens over juni heeft dit
beeld niet veranderd. Over die maand
droegen alle factoren waaruit de Rabo-
indicator is opgebouwd, bij aan de af
zwakking. De voorlopende indicator, die
een voorspelling geeft van de economi
sche groei, is bijgewerkt tot en met no
vember. Ook deze reeks laat nog steeds
een afkoeling van de conjunctuur zien.
2 De vraag is of deze aanhoudend ne
gatieve ontwikkeling van beide indicato
ren op een echte recessie duidt. Volgens
de gebruikelijke definities is daarvan
sprake als in twee achtereenvolgende
kwartalen de economie terugloopt ten
opzichte van het vorige kwartaal. Als
wordt gekeken naar de ontwikkeling van
het bruto binnenlands produkt (de staven
in de grafiek), blijkt inderdaad dat de Ne
derlandse economie in de eerste twee
kwartalen van 1991 geen groei, maar
een teruggang vertoonde. Oorzaken hier
van waren echter vooral de sterke groei
in het vierde kwartaal van 1990 (als ge
volg van de Duitse eenwording) en het
slechte weer in het eerste kwartaal van
dit jaar.
Conjunctuurindicator
Conjunctuurindicator
Voorlopende indicator
1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991
Groei bruto binnenlands produkt
5 ~T
4
2 -j
1 -\
t.o.v. zelfde periode een jaar eerder
t.o.v. vorig Kwartaal
90-I 90-II 90-II
Een beter beeld levert de vergelij
king van de groei van het bruto bin
nenlands produkt met die in dezelfde
periode een jaar eerder (in de grafiek
weergegeven door de getrokken lijn).
Deze lijn daalde weliswaar in het eer
ste kwartaal van 1991maar bleef nog
behoorlijk boven de nullijn. Dat bete
kent dat er nog steeds een -zij het af
zwakkende- groei van de economie
werd geregistreerd. Van een echte
zware recessie is in Nederland daarom
zeker geen sprake. Bovendien is er
licht aan de horizon: het Centraal Plan
Bureau voorziet dat in de loop van vol
gend jaar de economische groei weer
zal aantrekken.
Rabobankorganisatie kredietverlening en middelen
De totale kredietverlening van de aangesloten banken nam in
september toe met niet minder dan f 1 083 (541miljoen tot f 96,8
(88,9) miljard. Behalve aan het onverminderd hoge groeitempo van
de leningen is dit toe te schrijven aan de verhoudingsgewijs forse
groei van de kredieten in rekening-courant.
Mutaties in de kredietverlening Aangesloten banken
(bedragen x f 1 miljoen)
De afname van de particuliere middelen deed zich zowel voor bij
de betaalrekeningen als bij de spaarmiddelen. Dankzij een toename
van de zakelijke middelen bleef de middelendaling beperkt tot f 112
537) miljoen, waardoor het totaal kwam op f 110,3 (102,6) miljard.
Toevertrouwde middelen Aangesloten banken
(bedragen x f 1 miljoen)
jan. t/m
jan. t/m
jan. t/m
jan. t/m
sep. 1991
sep. 1991
sep. 1990
sep. 1991
sep. 1991
sep. 1990
Rekeningen-courant
466
392
- 331
Particuliere middelen
- 177
3 332
4 501
Leningen
617
4917
4 592
Zakelijke middelen
65
2 144
2 107
Totaal kredietverlening
Stand ultimo
1 083
96 789
5 309
4 261
Totaal toevertrouwde middelen
Stand ultimo
- 112
110 316
5 476
6 608
betreft: spaarmiddelen, waardepapieren en betaalrekeningen; betreft: rekeningen-courant en zakelijke deposito's
24 Rabobank 11/91