Het niet betalen van
een reparatierekening
voor de televisie heeft
geen invloed op de
eigendom van de koel
kast.
Nieuw vermogensrecht
Het is in het nieuwe recht ook mo
gelijk om op een roerende zaak of vor
deringen meer pandrechten te vesti
gen. De onderlinge rangorde wordt be
paald door het tijdstip van vestiging.
In het hypotheekrecht treden even
eens belangrijke wijzigingen op. Bij
voorbeeld ten aanzien van het zoge
naamde huurbeding, dat in praktisch
iedere hypotheekakte is opgenomen.
Dat huurbeding verbiedt de eigenaar
tot verhuur over te gaan van het onroe
rend goed waarop de hypotheek rust.
Nieuw is dat ontruiming van woonruim
te die in strijd met het huurbeding is
verhuurd, niet zonder meer kan plaats
vinden. Er is straks toestemming nodig
van de President van de rechtbank, dit
ter bescherming van de huurder. Als
de toestemming wordt verleend, stelt
de President tevens een termijn (van
maximaal een jaar) vast waarbinnen
de bewoner niet tot ontruiming ge
dwongen kan worden.
Als een debiteur zijn verplichtingen
niet nakomt, kan de schuldeiser over
gaan tot verkoop van het in hypotheek
gegeven onroerend goed. Dat kan een
openbare verkoop zijn via de notaris,
maar ook een onderhandse verkoop.
Daartoe kunnen zowel de hypotheek
gever als de hypotheekhouder na aan
kondiging van de veiling een verzoek
indienen bij de President van de recht
bank. Bij dat verzoek moet de koop
overeenkomst ter goedkeuring worden
overgelegd.
Nieuw in het hypotheekrecht is ook
een regeling voor het geval de eige
naar van het onroerend goed waarop
de hypotheek rust, ernstig in gebreke
blijft bij het beheer ervan. Voor zulke
situaties kan de schuldeiser bedingen
dat hij met machtiging van de rechter
het verbonden goed zelf in beheer
mag nemen.
Eigendomsvoorbehoud, recht
van reclame
In het nieuwe recht wordt aandacht
besteed aan het zogenaamde eigen
domsvoorbehoud, een door de verko
per gehanteerde voorwaarde die in
houdt dat het gekochte artikel pas na
betaling eigendom wordt van de koper.
Tot nu toe wordt deze regeling ruim uit
gelegd: eigendomsvoorbehoud kan
worden bedongen totdat alle vorderin
gen van de verkoper zijn voldaan. Dat
mag straks niet meer: de nieuwe wet
verklaart een eigendomsvoorbehoud
slechts geldig voor een vordering die
rechtstreeks met de verkochte zaak te
maken heeft. Bijvoorbeeld: de koper
van een koelkast wordt pas eigenaar
als hij het apparaat betaald heeft; een
bij dezelfde leverancier openstaande
reparatierekening voor een televisie
heeft geen invloed op de eigendom
van de koelkast.
In het verlengde van het eigen
domsvoorbehoud ligt het recht van re
clame, de mogelijkheid voor een ver
koper om onder bepaalde omstandig
heden bij uitblijven van betaling de ver
kochte zaak terug te halen. Gebruik
making van dit recht moet plaatsvinden
binnen zes weken nadat de koopprijs
opeisbaar is geworden danwel binnen
zestig dagen nadat de koper de zaak
in bezit heeft gekregen. Een nieuwig
heid is dat het recht van reclame
schriftelijk moet worden ingeroepen.
Evenals onder het huidige recht kan de
verkoper ook in geval van faillissement
en surséance van betaling van zijn
recht van reclame gebruik maken.
Gewenning en onzekerheid
De wetgever heeft de invoering van
het nieuwe vermogensrecht aangegre
pen voor wijzigingen in andere onder
delen van het recht. Te vermelden valt
de invoering van een 'afkoelingsperio
de' van maximaal twee maanden bij
faillissement en surséance van be
taling. Crediteuren mogen in die tijd
hun rechten niet uitoefenen, zodat de
curator of de bewindvoerder de kans
heeft om de zaken goed op een rij te
zetten.
Ook zal vanaf 1 januari de direc
teur/grootaandeelhouder van een be
sloten of naamloze vennootschap on
der bepaalde omstandigheden de toe
stemming van zijn huwelijkspartner
niet meer nodig hebben indien hij ze
kerheid geeft voor zijn vennootschap.
De invoering van het nieuwe vermo
gensrecht zal ongetwijfeld in de eerste
jaren gewenning vragen en onzeker
heid met zich mee brengen. De tijd zal
moeten leren of het nieuwe recht vol
doet aan de doelen die de wetgever
zich gesteld heeft