MKB-ondernemer
steeds meer een
duizendpoot
Het tweegesprek
De grootste belangen
organisatie in het midden-
en kleinbedrijf en de
belangrijkste bank voor het
MKB. Breng vertegen
woordigers van deze twee
instanties met elkaar in
gesprek en er moet wel een
interessante gedachten-
wisseling ontstaan over de
ontwikkelingen in dit deel van
het bedrijfsleven. Dat bleek
ook tijdens de ontmoeting die
op initiatief van dit blad
plaatsvond tussen KNOV-
voorzitter J. Kamminga
en hoofddirectielid
drs. P.M. Burghouts van
Rabobank Nederland.
Praten over ontwikkelingen in het
midden- en kleinbedrijf is in de eerste
plaats praten over ingrijpende veran
deringen in het ondernemerschap.
Kamminga: 'Ik zeg het bij spreekbeur
ten vaak zo: ondernemers moeten er
rekening mee houden dat in de loop
van de tijd een situatie is ontstaan
waarin meer geld wordt verdiend en
verloren door de invloeden van buiten
af dan binnen het bedrijf zelf te realise
ren is. Dat vraagt om strategisch den
ken, dat vraagt om inspelen op maat
schappelijke ontwikkelingen. Het leidt
tot een veel breder ondernemerschap.
Als de ondernemer eerst alleen maar
dacht aan in- en verkoop, moet hij nu
ook met marketing bezig zijn.'
'Natuurlijk, een ondernemer die zijn
functie alleen maar ziet tussen de mu
ren van zijn eigen bedrijf, die tijd is
voorbij', concludeert Burghouts. 'Dat
wordt heel sterk bepaald door de
marktontwikkelingen, maar er spelen
ook heel andere dingen een rol: het
milieu, de arbeidsverhoudingen, de be
moeienis van allerlei overheden, de fis
cale problematiek. De ondernemer
moet dus echt een duizendpoot zijn.'
Die noodzaak tot een veelzijdige in
vulling van het ondernemerschap
brengt de bank ertoe extra zorgvuldig
te kijken naar startende ondernemers.
Burghouts: 'Dat is niet omdat we zo
graag moeilijk willen doen. Maar als
iemand in de aanloopfase niet in staat
is om goed met moeilijke vragen om te
gaan, dan is hij nadien zeker niet op
gewassen tegen de nog veel moeilijker
situaties die hij als ondernemer tegen
komt. Daarom ook vragen we een ge
degen ondernemersplan.'
'Dat een bank niet al te gemakkelijk
is in de beginfase, dat is ook in het be
lang van de ondernemer', beaamt
Kamminga. 'Maar het geeft de bank
wel een hele grote verantwoordelijk
heid om vooral de kwaliteit van de indi
viduele ondernemer te herkennen.'
Burghouts: 'Die kwaliteit is inder
daad bepalend, maar vooral bij star
tende ondernemers is het niet zo een
voudig om zicht te krijgen op die kwali
teit. Je hebt geen prestaties uit het ver
leden als handvat. Bij starters geldt dat
het moet klikken tussen bank en on
dernemer, maar je gaat toch vooral
ook af op een behoorlijk ondernemers
plan.'
Strategisch denken
De ingrijpende veranderingen waar
mee ondernemers in hun omgeving
geconfronteerd worden, dwingen tot
een gericht nadenken over de toe
komst. Bij dat strategisch denken ver
vullen de ondernemersorganisaties
volgens Kamminga nadrukkelijk een
ondersteunende rol.
'Met name de branche-organisaties
zijn nauw betrokken bij alle ontwikke
lingen in de branche. Ze proberen te
analyseren hoe de toekomst eruit zal
zien, hoe bepaalde ontwikkelingen van
een antwoord moeten worden voor
zien.
Maar ook hier geldt dat je afhanke
lijk bent van de kwaliteit van de indivi-
Kamminga en
Burghouts zijn het er
over eens dat aan de
MKB-ondernemer
steeds hogere eisen
worden gesteld.