C\ 5 rjad
Gemeentefinanciën
onder artikel 12 van de Financiële-ver-
houdingswet. Dit wil zeggen dat voor
bijna iedere uitgave toestemming no
dig is van het ministerie van Binnen
landse Zaken. Op dit moment staan er
30 gemeenten onder artikel 12-curate-
le.
Het financieel beheer van gemeen
ten kan dus wel degelijk problemen op
leveren. Er is weliswaar geen sprake
van een marktrisico zoals bij het be
drijfsleven, maar wel van inkomsten en
uitgaven die in evenwicht moeten zijn.
In die zin is de financiële gang van za
ken binnen een gemeente zeker ver
gelijkbaar met die van een bedrijf. In
bankkringen spreekt men niettemin
over gemeenten als eerste-klas debi
teuren, er is sprake van een zeer ge
ring kredietrisico.
Mr. L.H. van der Drift is bij de pro-
duktgroep Bedrijfsfinancieringen van
Rabobank Nederland verantwoordelijk
voor de sector Overheden en Instellin
gen. Hij zegt: 'Ik denk dat het vertrou
wen in de kredietwaardigheid van de
gemeenten in belangrijke mate berust
op het feit dat er door Rijk en provincie
toezicht wordt uitgeoefend op de finan
ciële besluitvorming. Bovendien is er
nog nooit een faillissement van een ge
meente uitgesproken. Het is ook maar
de vraag of dat juridisch mogelijk is.'
Die hoge kredietwaardigheid is voor
gemeenten gunstig, want dat levert bij
het aangaan van leningen en kredieten
een lager prijskaartje op. Voor de ban
ken betekent dat geringe risico natuur
lijk ook een kleinere rentemarge.
Kostenbesparing mogelijk
Gemeentelijke overheden zijn orga
nisaties met een verscheidenheid aan
plaatselijke inkomsten en uitgaven. In
de toekomst zal dat alleen maar ster
ker gaan gelden. Het zicht op de geld
stromen is daardoor in een aantal ge
vallen wat lastig, maar wordt wel van
doorslaggevend belang bij het stroom
lijnen van de financiële functie. Een
optimaal financieel beheer wordt voor
gemeenten namelijk steeds interes
santer, omdat ze daarmee eigen in
komsten kunnen verkrijgen of kosten
kunnen besparen. Door het juist in
schatten van liquiditeitsoverschotten
kunnen via uitzetting hiervan rente-in
komsten worden gegenereerd. Door
minimalisering van liquiditeitstekorten
is er minder een beroep nodig op ex
terne financiering.
Het totale bedrag aan kortlopende
externe financiering is voor lagere
overheden gebonden aan een door het
Rijk bepaalde limiet. De langlopende
financieringen worden doorgaans door
onderhandse leningen rechtstreeks
met banken of institutionele beleggers
afgesloten. Op financieringsgebied is
er bij de (grotere) gemeenten een pro
fessionalisering te zien.
Een doelmatige regulering van de
geldstromen staat bij veel gemeenten
echter nog in de kinderschoenen. Om
centraal liquiditeitenbeheer en daarop
volgend financieringsbeleid mogelijk te
maken, is adequate informatie vanuit
de vele afdelingen, diensten en bedrij
ven over in- en uitgaande geldstromen
nodig. Vaak is dit nog een knelpunt en
is een omschakeling van de gehele or
ganisatie vereist.
Inzicht en duidelijkheid
Hoofd Financiën van de gemeente
Sittard J. Beaujean beaamt dat: 'Vanaf
1985 is ons streven erop gericht het
kasbeheer te optimaliseren. We zijn
een liquiditeitenbegroting gaan opstel
len. Vanuit alle gemeentelijke diensten
heb je dan informatie nodig om cen
traal aan kasbeheer te kunnen doen.
Een geautomatiseerd systeem is daar
bij onmisbaar; datzelfde geldt voor een
electronic banking systeem.' Hij wijst
op de voor de hand liggende volgende
stappen. 'Als je weet wanneer de gel
den binnen moeten komen, zijn debi
teurenbeheer en incasso de logische
volgende stappen. Uiteindelijk gaat het
om een goed inzicht in je geldstromen,
in je financieel beheer.'
Beaujean zocht die duidelijkheid
ook in het betalingsverkeer en vond
die dit jaar bij de Rabobank Sittard-
Limbricht. Die fungeert inmiddels als
volledig huisbankier van de gemeente.
De invoering van tarieven per transac
tie geeft de gemeente Sittard een hel
der inzicht in de kosten van haar be
talingsverkeer: de afschaffing van de
valutering en de aantrekkelijker rente
vergoeding zorgen zelfs voor een kos
tenvoordeel voor de gemeente.
Directeur van de plaatselijke Rabo
bank G. Heilkens wijst erop dat de
Rabobank gemeenten een aantrekke
lijk totaalpakket kan bieden. 'Zeker door
de decentralisatie en de bijbehorende
Vervolg op
pagina 26
Gemeenten doen in
toenemende mate een
beroep op lokale In
komstenbronnen, zo
als hondenbelasting,
opbrengsten van ge
meentelijke accommo
daties, reinigingsrech
ten en parkeerboetes.
""vit
