Wereldhandel
in granen
kan komende jaren
aantrekken
In het recente verleden heeft zich een
stagnatie voorgedaan in de wereld
graanhandel, maar door economische groei
en bevolkingstoename -beide vooral te
verwachten in Azië- zal dat beeld
waarschijnlijk veranderen. Voor de
graanprijzen lijkt vooralsnog minder kans op
herstel.
Produktie van granen (aandeel regio's)
Noord-Amerika 17%
Centraal-Amerika 2%
Zuid-Amerika 4%
West-Europa 11%
Oost-Europa 5%
totaal 1806 miljoen ton
China 20%
Azië (overig) 25%
gem. 1987/88-1989/90
Tarwe- en maisprijs 1979-1990 in VS-dollar/ton
Tarwe
Verwacht mag worden
dat de wereldhandel in
granen de komende
jaren zal aantrekken.
Granen hebben een groot aandeel
in het voedselpakket van de wereldbe
volking. Ze behoren dan ook tot de be
langrijkste gewassen ter wereld. Elk
land wil zich graag verzekeren van vol
doende graan tegen redelijke prijzen.
Dit is voor vrijwel alle landen reden om
een nationaal landbouwbeleid te voe
ren en zich in meer of mindere mate af
te schermen van de wereldmarkt. Toch
zijn veel landen genoodzaakt een be
roep op de wereldmarkt te doen.
De totale jaarlijkse oogst van tarwe,
rijst, maïs, rogge, haver, gerst en an
dere granen bedraagt circa 1,8 miljard
ton. Ongeveer 45% hiervan, voorna
melijk maïs en gerst, wordt als vee
voer gebruikt. Tarwe en rijst, elk goed
voor ruim een kwart van de totale pro
duktie, zijn hoofdzakelijk bestemd voor
menselijke consumptie. De rijstpro-
duktie is geconcentreerd in Azië, ter
wijl de overige granen verspreid over
de hele wereld worden verbouwd.
China, de Verenigde Staten, de
Sovjetunie en de Europese Gemeen
schap zijn de belangrijkste graanpro
ducenten. Jaarlijks groeit de wereld-
graanproduktie met 11/2 a 2 procent.
In het algemeen streven overheden
naar lage voedselprijzen voor de be
volking. Daarnaast ligt vooral in de rij
kere landen de nadruk van het beleid
ook op verbetering van de inkomens
positie van de agrarische bevolking.
Granen nemen in het landbouwbeleid
vaak een spilfunctie in, daar de prijs
vorming van andere landbouwproduk-
ten indirect verbonden is met de
graanprijs. Het landbouwbeleid van de
verschillende landen werkt door op de
wereldmarkt. Vooral het beleid van de
voornaamste exporteurs (de VS en de
EG) is van merkbare invloed op de we
reldmarkt, maar ook in andere landen
is meestal geen sprake van een vrij
marktmechanisme. Vaak ligt de be
scherming hier zelfs op een hoger
niveau dan in de VS en EG.
De internationale handel
Van de tarwe die wereldwi|d wordt
geproduceerd, wordt 20% (100 miljoen
ton per jaar) internationaal verhandeld.
Voor veevoedergranen bedraagt dit
percentage 12% (94 miljoen ton per
20 Rabobank 9/91