Toch gouden
toekomst voor
handel met
Oost-Europa?
Handel met Oost-Europa
De berichten over de economische
ontwikkelingen in Oost-Europa zijn verre van
hoopvol. Ook de daadwerkelijke activiteiten
daar van Westeuropese ondernemingen vallen
tegen. Toch blijft het een gebied met enorme
mogelijkheden. Bij Rabobank Nederland werd
berekend hoe groot die mogelijkheden voor
het Nederlandse bedrijfsleven wel zouden
kunnen worden. Maar er is nog een lange weg
te gaan.
relatief weinigen lijken zich te kunnen
inzetten voor het collectieve goed van
economische 'ombouw': van plan- naar
markteconomie.
Tot op heden heeft de overgrote
meerderheid van de burgers van Oost-
Europa nog niet aan de 'melk en ho
ning' van de marktconforme welvaarts
maatschappij mogen proeven. En daar
hadden zij na veertig jaar planecono
mie en relatief achterblijven wel op ge
hoopt. In het Westen is de aandacht
Grafiek 1 Handel Nederland met Oost-Europa en Sovjetunie
in min tl.
Bul- Tsjecho- Hon- Polen Roe- Joego- 6 Oost- Sovjet- totaal
garije Slowakije garije menië slavië Europa unie
Bron: CBS
Uitvoer naar
Zweden
Invoer uit
Grafiek 2 Oost-Europa en Sovjetunie; 60 jaar handel met Nederland
in- en uitvoerwaarde Nederland
drs. L.L. Colijn
Internationaal
Onderzoek
Van euforie naar angst. Zo kunnen
de gevoelens van vele Europeanen in
Oost, maar ook in West worden om
schreven sinds de val van het ijzeren
gordijn en de recente politieke revolu
ties in Oost-Europa. De euforie in het
Westen had naast een menselijke di
mensie ook een zakelijke reden: Oost-
Europa telt 120 miljoen inwoners en de
Sovjetunie nog eens ruim 280 miljoen.
De Europese markt zou met de nieuwe
vrije burgers uit het Oosten kunnen
verdubbelen. Maar de ontmanteling
van de oude politieke structuur is geen
garantie dat de levensstandaard van
de Oosteuropeanen binnen enkele ja
ren op ons westerse niveau zal komen.
Na de eerste hoge verwachtingen
aan Oosteuropese zijde heeft daar
angst wortelgeschoten. De Oosteuro
peanen hebben kennis gemaakt met
de schaduwzijden van de welvaart
staat: grote inkomensverschillen, werk
loosheid (of dreiging ervan), het einde
van subsidies op consumptiegoederen
en ook het verzakelijken van de con
tacten in de persoonlijke sfeer. Slechts
Uitvoer
Invoer
"i11r
1930 1935 1940 1946 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990
Polen, Hongarije, Tsjechoslowakije, Joegoslavië, Bulgarije, Roemenië
Sovjetunie
Bron: CBS
Grafiek 3 Invoersamenstelling Oost-Europa
in van 1988
1988 1989 1990 1991* 1988 1989 1990 1991*
Tsjechoslowakije Hongarije
voor investering voor consumptie
Bron: PlanEcon: eigen ramingen
1988 1989 1990 1991*
Polen
26 Rabobank 8/91
