Export
Nederlandse
appels moet
toenemen
400 itn
Nederlandse fruitteelt
De appel ondervindt in ons land en elders
steeds meer concurrentie van andere
fruitsoorten. Toch hoeft dat niet te betekenen
dat er geen afzetmogelijkheden zijn voor het
groeiend aanbod van Nederlandse appels. De
Nederlandse fruittelers lopen namelijk voorop
met de produktie van nieuwe, door de
consument gewilde soorten. Zeker ook buiten
onze landsgrenzen is er ruimte voor een
Nederlands kwaliteitsprodukt.
Voor de Nederlandse fruitteelt is de
appel verreweg het belangrijkste pro-
dukt. In internationaal perspectief is
echter sprake van een vrij bescheiden
rol: de jaarlijkse produktie van 0,4 mil
joen ton appels komt overeen met cir
ca 1% van de wereldproduktie. Gevolg
is dat de toekomstmogelijkheden van
de Nederlandse fruitteelt niet los kun
nen worden gezien van de mondiale
ontwikkelingen. Dit artikel begint dan
ook met een beschrijving van de inter
nationale fruitmarkt, die is gebaseerd
op een onlangs gepubliceerde Rabo-
bank-studie over dit onderwerp.
De wereldproduktie van appels is in
de jaren tachtig met 16% gestegen tot
40,7 miljoen ton in 1989. De totale
fruitproduktie groeide met eenzelfde
percentage. De appel behoort echter
niet tot de grote groeiers, de toename
van de bananen- en citrusproduktie bij
voorbeeld was aanzienlijk forser.
De belangrijkste appelproducent in
de wereld is de USSR (6 miljoen ton),
gevolgd door de VS, China en Frank
rijk. Met 6,9 miljoen ton nemen de EG-
landen ongeveer 17% van de wereld
produktie voor hun rekening. In totaal
komt ongeveer de helft van de appels
van Europese bodem. Tien jaar gele
den was dit overigens nog 57%, waar
uit blijkt dat de produktie buiten Europa
sneller is gegroeid. Duidelijk is dit het
geval bij een aantal landen van het zui
delijk halfrond, zoals Brazilië en Chili.
Van de in de wereld geproduceerde
appels wordt een derde deel door de
industrie verwerkt tot bijvoorbeeld sap
en moes: een tiende deel wordt vers
uitgevoerd. De rest wordt in het pro-
duktieland zelf vers geconsumeerd.
Grafiek 1 Consumptie van vers fruit in Nederland
x 1000 ton
600
300 -
200 -
1970 1975 1980 1985
citrus/bananen/exotisch fruit -*■- nederlands fruit
Bron: Produktschap voor Groenten en Fruit
Grafiek 2 Exportprijzen fruit
US per 1000 kg
2000
1986 1987 19E
andere import produkten
500 -
1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1985 1987 1988 1989
bananen sinaasappels appels druiven rozijnen
Bron: FAO
De consumptie van fruit in onze be
langrijkste afzetmarkten stijgt nog
steeds, maar niet alle produkten delen
in die groei. Zo is in ons land de con
sumptie van Nederlands fruit, waar de
appel in gewicht het grootste deel van
uitmaakt, sinds 1970 geleidelijk aan
gedaald ten koste van importfruit
(grafiek 1
De consument maakt keuzes en de
belangstelling is geleidelijk verschoven
naar het importfruit. Flet assortiment
wordt steeds breder en aantrekkelijker.
Ook in andere EG-landen heeft de
consumptie van het eigen fruit geleide
lijk terrein verloren aan bananen,
citrus, exotisch fruit en appels uit het
zuidelijk halfrond. Alleen in Engeland
stijgt de consumptie van appels nog,
maar daar werden in verhouding ook
weinig appels gegeten.
Handel in appels
Flet veranderende consumptie
patroon komt ook tot uiting in de we
reldhandel in appels, die in de jaren
tachtig minder toenam dan die in de
meeste overige fruitsoorten. In volume
steeg de wereldhandel in appels de af
gelopen 10 jaar met 8,7%, in geld uit
gedrukt was sprake van een stijging
met 7,9% tot 1,5 miljard per jaar. Dat
het volume sterker steeg dan de waar
de, geeft aan dat de gemiddelde prijs
in de jaren tachtig is gedaald.
Voor andere belangrijke fruitsoor
ten, zoals bananen, sinaasappelen en
verse druiven, bleek in de markt nog
wel enige ruimte te bestaan voor prijs
stijgingen (zie grafiek 2). De uitvoer
waarde van deze produkten nam toe
met resp. 25, 75 en 84%. Ook in de in
ternationale handel is de concurrentie
positie van appels klaarblijkelijk zwak.
Niet voor alle produktielanden
speelt de uitvoer van appels een even
grote rol. Zo exporteert de USSR niet,
terwijl Chili en Zuid-Afrika meer dan de
helft van hun produktie uitvoeren. Bin
nen de EG exporteren Nederland en
Frankrijk relatief het meest (ongeveer
een derde van hun produktie).
Frankrijk is veruit de grootste expor
teur van appels, met een aandeel in de
wereldhandel van 19%. Daarnaast zijn
Chili, Hongarije, Italië en de VS grote
exporteurs. Nederland heeft met een
jaarlijkse uitvoer van 200.000 ton een
16 Rabobank 6-7/91