Jonge agrariërs
in actie voor
schoner milieu
Milieuvriendelijk produceren is de uitdaging
voor de toekomst. Dat geldt zeker voor jonge
agrariërs. Schoon produceren betekent in de
land- en tuinbouw onder meer: zuinig omgaan
met mineralen zoals stikstof, fosfor en
kalium, ze efficiënt benutten, verliezen
drastisch beperken. Schoon produceren
betekent ook: zo weinig mogelijk
milieuschadelijke chemische
bestrijdingsmiddelen gebruiken. Jonge
agrariërs verenigd in het Nederlands
Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) leunen
niet achterover. Ze stropen hun mouwen op
en komen in actie. Met het oog op de
toekomst.
Jonge agrariërs heb
ben behoefte aan
voorlichting en scho
ling over milieuvrien
delijk produceren.
Een schoon milieu is geen luxe-
wens van jonge agrariërs (m/v). De
sector heeft alle belang bij een rein
produktiemilieu. De land- en tuinbouw
is zowel veroorzaker als slachtoffer
van milieuvervuiling. Voor Westlandse
tuinders is het Rijnwater niet schoon
genoeg doordat de Franse kalimijnen
zout lozen. Weilanden van veehouders
in de uiterwaarden zijn na hoog water
besmeurd met zware metalen en be
strijdingsmiddelen. Dag in dag uit valt
er vuil uit de lucht, bijvoorbeeld fluor,
met alle nadelige gevolgen vandien
voor de groei van plant en dier. Ook na
de ontploffing in de kerncentrale van
Tsjernobyl bleek dat voedselproducen
ten zich in een kwetsbare positie be
vinden. Spinazie werd vernietigd en de
koeien moesten op stal.
Agrariërs hebben dus alle belang bij
schoon water, schone grond en scho
ne lucht. Tegelijkertijd echter draagt de
agrarische sector zelf ook bij aan de
verontreiniging van het (produktie)-
milieu. Ammoniak vliegt dagelijks de
lucht in. Fosfor, stikstof en kalium
spoelen de sloot in of sijpelen naar het
grondwater. Chemische bestrijdings
middelen vervuilen eveneens lucht,
grond en water.
De aanpak van de milieuvervuiling
door verkeer, industrie, huishoudens
en de land- en tuinbouw is een ver
plichte investering in de toekomst. Al
leen als we erin slagen de vervuiling
rigoureus terug te dringen, kunnen we
spreken van een leefbare toekomst
H. Weinans
Nederlands Agrarisch
Jongeren Kontakt
voor volgende generaties en van een
duurzame land- en tuinbouw. Jongeren
vervullen hierin een sleutelrol. Zij ma
ken deel uit van de huidige generatie,
die de erfenis van het verleden met
zich meedraagt. Zij vormen ook een
beetje de toekomstige generatie. Zij
hebben nog een heel leven voor zich
en gunnen hun kinderen van harte een
gezond en leefbaar milieu. Jonge agra
riërs hebben als eerste opdracht te
zorgen voor het milieuvriendelijk voort
brengen van allerlei produkten op hun
eigen agrarische bedrijven.
Nieuwe uitdaging
Milieuvriendelijk produceren is voor
(jonge) agrariërs echter geen gemak
kelijke opgave. Ondanks het feit dat de
Nederlandse boeren en tuinders beho
ren tot de best opgeleiden ter wereld,
hebben ze nauwelijks geleerd de hulp
middelen die het bedrijf binnenkomen,
efficiënt te benutten. Zelfs jonge agra
riërs van vandaag zijn bijna allemaal
nog opgevoed en geschoold met de
gedachte dat ze op het bedrijf moeten
streven naar een zo hoog mogelijke
produktie per dier, per vierkante meter
of per hectare.
De uitdaging voor de toekomst is
echter mineralen efficiënt benutten en
zo weinig mogelijk milieu-onvriendelij
ke bestrijdingsmiddelen gebruiken.
Schoon produceren begint met het ont
wikkelen van een positieve grondhou
ding en het bijspijkeren van kennis. Via
honderden korte, praktische en laag
drempelige cursussen overal in het
land levert het NAJK daaraan een bij
drage. Het eerste doel is jonge agra
riërs enthousiast te maken voor milieu
vriendelijker produceren. Laagdrempe
lig omdat alle (jonge) agrariërs moeten
leren schoon te produceren. De ver
wachting is dat als uitvloeisel van dit
project de behoefte aan verdere scho
ling en voorlichting op dit vlak sterk zal
toenemen.
Vorming, voorlichting en scholing
zijn niet de enige instrumenten in de
offensieve milieubenadering die jonge
agrariërs bepleiten. Een stimulerend
overheidsbeleid hoort daarbij. Een
overheid die met ge- en verboden pro
beert boeren en tuinders tot van alles
te dwingen, spant het paard achter de
wagen. Er is juist behoefte aan stimu
lansen, aan maatregelen die individu
en aanmoedigen om het beter te doen
en hen uitdagen om zelf op het eigen
bedrijf naar oplossingen te zoeken,
aan financiële prikkels. Agrariërs zijn
creatieve mensen, ze zijn gewend dag
in dag uit problemen op te lossen. Een
stimulerend milieubeleid maakt dank
baar gebruik van deze creativiteit om
oplossingen op maat te zoeken.
Mineralen efficiënt benutten
De aangevoerde mineralen, onder
meer via de aankoop van (kunst)mest
en (kracht)voer, efficiënt benutten
vraagt nieuwe kennis. De mineralen-
boekhouding is daarbij een uitstekend
hulpmiddel. Het is essentieel dat alle
26 Rabobank 4/91