Afval: weg ermee?!
Afval
Afval vormt één van de grootste
milieuproblemen. In ons land komt er per jaar
bijna 40 miljoen ton afval bij en als er geen
actie wordt ondernomen, zal die jaarlijkse
hoeveelheid alleen nog maar toenemen. Om
een leefbaar milieu te houden, zijn
maatregelen onvermijdelijk. Het gaat er
daarbij vooral om het ontstaan van afval te
beperken en het afval dat er toch komt,
zoveel mogelijk opnieuw te gebruiken.
Afvalpreventie helpt ook om zorgvuldig om te
springen met schaarse grondstoffen. Een
hoofdrol is -zie ook het artikel op pagina 13-
weggelegd voor het bedrijfsleven.
Afval dat ondanks
preventiemaatregelen
en hergebruik toch
ontstaat, kan beter
verbrand dan gestort
worden.
Grafiek 1 Jaarlijks vrijgekomen afval*
Exclusief baggerspecie en mestoverschot
Overig
Chemisch
Huishoudelijk
Zuiveringsslib
Bron: VROM, RIVM
Industrieel
Bouw en sloop
Bij produktie en consumptie van
goederen komen afvalstoffen vrij,
waaraan verder geen waarde meer
wordt toegekend. Vooral na de tweede
wereldoorlog nam het aanbod van af
valstoffen in Nederland explosief toe
door de sterke bevolkingsgroei en de
industrialisatie. Ook van invloed was
het verdwijnen van economisch niet
meer rendabele activiteiten van onder
meer de schillenboer en de vodden-
boer, die afval inzamelden voor herge
bruik. Het afvalprobleem nam verder
nog in complexiteit toe, doordat steeds
meer materialen moeilijk afbreekbaar
zijn en/of gevaarlijke bestanddelen be
vatten.
Afvalstoffen kunnen op verschillen
de manieren in het leefmilieu terecht
komen, namelijk via uitstoot van gas
sen, lozingen van afvalwater en het
deponeren van afval in vaste vorm.
Gassen en water verspreiden zich.
Vast afval blijft waar het is gedepo
neerd. In dit artikel zal worden inge
gaan op de verwijdering van vast afval
uit de leefomgeving en op het voorge
nomen overheidsbeleid terzake.
Het aanbod van afvalstoffen wordt
bepaald door de omvang en de aard
van produktie en consumptie en het
zogenaamde saneringsafval. Bij sane
ring van (water)bodems gaat het om
afvalresten van vroegere activiteiten.
De in ons land geproduceerde hoe
veelheid afval is inmiddels opgelopen
tot circa 39 miljoen ton per jaar (exclu
sief baggerspecie en mestoverschot).
De industrie is met 15 miljoen ton de
grootste afvalproducent. Hiervan wordt
echter slechts 4 miljoen ton buiten het
bedrijf ter verwerking aangeboden,
omdat het grootste deel in eigen be
heer wordt hergebruikt. Andere grote
afvalstromen zijn die van bouw- en
sloopafval, zuiveringsslib en huishou
delijk afval.
Verwijdering: f 2 miljard
De verwijdering van afval is een
verantwoordelijkheid van de overheid.
In de Afvalstoffenwet wordt dit nader
uitgewerkt. Daarnaast is er nog de Wet
Chemische Afvalstoffen. Op dit terrein
is het overheidsbeleid gedecentrali
seerd. De provincies maken provincia
le afvalplannen. Inzameling en verwer
king van huisvuil wordt aan gemeenten
of gemeentelijke samenwerkingsver
banden overgelaten. Er worden hierbij
overigens steeds vaker particuliere be
drijven ingeschakeld. Met de verwijde
ring van afval was vorig jaar een be
drag van bijna f 2 miljard gemoeid.
Verwijdering bestaat uit twee stap
pen. Allereerst moet het afval worden
ingezameld, zodat het in de omgeving
van woning of bedrijf geen schade
meer kan berokkenen aan het milieu.
Daarna zal het afval moeten worden
verwerkt. De meest toegepaste vor
men van verwerking zijn (in volgorde
