hypotheken. In een krimpende markt
wist de Rabobank haar aandeel te ver
sterken.
Zowel aan de sector handel, indu
strie en dienstverlening (f 11,3 miljard)
als aan de agrarische sector (f 7,7 mil
jard) werd voor een recordbedrag aan
nieuwe leningen verstrekt. De forse
financieringsvraag uit de 'HID-sector'
weerspiegelt met name de ook in 1990
gunstige gang van zaken in vrijwel het
hele midden- en kleinbedrijf. De ver
schillende agrarische bedrijfstakken
lieten een meer divers beeld zien.
Het buitenlandbedrijf krijgt een
steeds belangrijker aandeel in de kre
dietverlening. In 1989 namen de bui
tenlandse vestigingen nog circa 8%
van het totale kredietbestand voor hun
rekening, inmiddels is dat al 10%. On
geveer de helft daarvan heeft betrek
king op financiering van de 'agri-
business'.
Tegenover een aanzienlijke groei
van nieuwe verstrekkingen stonden
vrijwel gelijkblijvende aflossingen. Hier
door en door venwerking van de cijfers
van Interpolis bedroeg het totaal aan
uitstaande leningen en kredieten eind
vorig jaar f 128 miljard, f 12,5 miljard
meer dan een jaar daarvoor. Ruim één
derde van dit bedrag staat uit bij bedrij
ven in handel, industrie en dienstverle
ning, bijna een kwart bij agrarische be
drijven en 40% bij particulieren.
Gunstig spaarklimaat
Was in de kredietverlening sprake
van -wat Wijffels noemde- vrij expan
sieve ontwikkelingen, op het gebied
van de toevertrouwde middelen was
het beeld zo mogelijk nog opmerkelij
ker. Voor het eerst in jaren lag de mid
delentoename boven de groei van het
kredietbestand. Het totaal aan toever
trouwde middelen kwam uit op f 118,3
miljard, een stijging van 12%.
In 1990 was sprake van een gunstig
spaarklimaat; de koopkracht nam flink
toe (door loonstijgingen en 'Oort-effec-
ten')terwijl de koersontwikkeling nau
welijks uitnodigde tot effectenbeleggin
gen. De spaaraanwas bedroeg dan
ook niet minder dan f 7,1 miljard. Op
grond van het rentebeeld werd de toe
name volledig gerealiseerd op deposi
to's, waardoor de verkrijgingsprijs van
de middelen hoger uitviel.
Bij de provisiediensten was sprake
van een gemengd beeld. Het ongunsti
ge beleggingsklimaat temperde de ac
tiviteiten van het effectenbedrijf. De ac
tiviteiten van Rabobank Nederland op
terreinen als merchant banking en ka
pitaalmarktzaken ontwikkelden zich
voorspoedig.
Een belangrijke gebeurtenis in het
betalingsverkeer was de introductie
van een nieuwe systematiek voor za
kelijke rekeninghouders: tarieven per
transactie met gelijktijdige afschaffing
van omzetprovisie en valutadagen en
toepassing van voor de cliënt gunstiger
rentetarieven. Tijdens de persconfe
rentie lichtte Wijffels toe dat inmiddels
ongeveer de helft van de bedrijfsrela-
ties op het nieuwe systeem is overge
schakeld. Enkele klanten hebben op
grond van de maatregelen de Rabo
bank de rug toegekeerd, maar het sys
teem heeft ook nogal wat nieuwe klan
ten opgeleverd. 'Veel ondernemers
vinden het een doorzichtige aanpak.
Ze zeggen; zo doen we het zelf ook',
aldus de hoofddirectievoorzitter.
In het verzekeringsbedrijf was spra
ke van een aanzienlijke groei. Er werd
een zeer forse produktiestijging van
Rabokoopsompolissen gerealiseerd.
De omzet van Interpolis nam met niet
minder dan 30% toe. We kunnen dus
prima met Interpolis uit de voeten',
stelde Wijffels, die daar desgevraagd
aan toevoegde: 'Maar als je kijkt naar
wat er in de verzekeringsmarkt ge
beurt, zou er veel te zeggen zijn voor
nog meer cohesie in het coöperatieve
verzekeringsverband. Daar wordt ook
wel over gepraat.'
Winststijging: 8%
De fusie met Interpolis en als ge
volg daarvan de samenvoeging (vanaf
1 juni 1990) van de cijfers van beide
Het in 1989 ingezette
herstel van de spaar-
middelen zette door.
De hoge rente en de
lage inflatie droegen
bij aan de aantrekke
lijkheid van het spa
ren.
instellingen is nogal van invloed ge
weest op de resultaten die de Rabo-
bankorganisatie over het afgelopen
jaar presenteerde. Een aantal posten
groeide extra sterk, maar met name de
provisie-inkomsten liepen terug door
de consolidatie met de Interpoliscijfers
(de door Interpolis aan de plaatselijke
Rabobanken betaalde verzekerings
provisies maken geen deel meer uit
van de post provisie-inkomsten). De
provisie-inkomsten liepen nu ongeveer
10% terug tot f 737 miljoen, terwijl an
ders sprake geweest zou zijn van een
stabilisatie.
De rentebaten groeiden sterker dan
in 1989 en kwamen uit op f 4 721 mil
joen. Door de hogere verkrijgingsprijs
van de toevertrouwde middelen en het
coöperatieve rentebeleid aan de uitzet
tingenkant nam de rentemarge welis
waar enigszins af, maar dit werd ruim
schoots gecompenseerd door de volu
megroei van het rentebedrijf. De ande
re baten bedroegen f 416 miljoen, een
aanzienlijke stijging door het 'Interpo
lis-effect' en door de verkoop van en
kele deelnemingen. De baten kwamen
in totaal uit op f 5 874 miljoen, een toe
name met ruim 12% (baten zonder In
terpolis: f 5 658 miljoen).
De totale lasten bedroegen f 3 854
miljoen (zonder Interpolis: f 3 711 mil
joen). Al eerder uitte de hoofddirectie
voorzitter zijn zorg over de kosten-
explosie (zonder Interpolis meer dan
7 Rabobank 3/91