Papierindustrie
Hergebruik van oud
papier ligt wereldwijd
op een hoog niveau,
waarbij Nederland dui
delijk koploper is.
de wereldburger verbruikte ongeveer
44 kg papier en karton. Maar de verde
ling is zeer scheef. Vooral de landen
die beschikken over overvloedige hout
voorraden, zoals de Verenigde Staten,
Canada, Zweden en Finland, hebben
een hoog verbruik per hoofd. Maar de
beschikbaarheid van hout is niet de
enige verklaring voor het consumptie
niveau. Ook Japan staat hoog op de
ranglijst van papierconsumerende lan
den. maar kan niet zelf in de eigen
houtbehoefte voorzien. De belangrijk
ste verklaring moet worden gezocht in
het welvaartsniveau. Meer dan viervijf
de van het papier en karton wordt ver
bruikt door de ontwikkelde landen (in
clusief Oost-Europa en de USSR), ter
wijl in de rest van de wereld sprake is
van een zeer laag consumptieniveau.
Bijvoorbeeld: de gemiddelde Afrikaan
verbruikt jaarlijks slechts vier kg papier.
Maar ook tussen de ontwikkelde
landen doen zich flinke verschillen
voor. Zo consumeert een inwoner van
de Verenigde Staten drie maal zoveel
papier als een Italiaan. Als de Verenig
de Staten worden vergeleken met
West-Europa, blijkt dat de grootste ver
schillen optreden bij krantenpapier (per
hoofd respectievelijk 52 kg en 23 kg)
en karton (per hoofd respectievelijk
Papierverbruik per hoofd 1989
Zwe VS Jap BRD
Bron: Pulp and Paper International
109 kg en 46 kg). Het verbruik van sa
nitair en huishoudpapier loopt daaren
tegen weinig uiteen.
In het algemeen wordt ervan uitge
gaan dat de ontwikkeling van de vraag
nauw samenhangt met de algemene
economische ontwikkeling. In termen
van volume klopt dat beeld inderdaad.
In geld gemeten fluctueren de beste
dingen echter heftiger. Een algemene
trend in het verbruik is de verschuiving
naar hoogwaardige papieren. Het gaat
dan bijvoorbeeld om gewicht, drukkwa
liteit en dergelijke.
Per papiersoort zijn er specifiekere
verbanden te leggen. De vraag naar
grafisch papier wordt bepaald door re
clame-activiteiten en het verbruik op
kantoren. Met de verzadigingstenden-
sen op de ontwikkelde markten wordt
steeds meer aandacht besteed aan de
promotie van goederen en diensten.
Het verbruik op kantoren heeft een for
se impuls gekregen door het gebruik
van kopieerapparatuur en de automati
sering. Voor de vraag naar grafisch pa
pier en ook krantenpapier zou niette
min de opkomst van de elektronische
communicatiemiddelen negatieve con
sequenties kunnen gaan hebben. Maar
daar is tot nu toe nog weinig van te
merken.
Het sanitair en huishoudpapier komt
pas in zwang bij het bereiken van een
zeker welvaartspeil. Het verloop van
de industriële produktie verklaart voor
een flink deel de afzet van verpak
kingsmateriaal. Daarbij kunnen lokale
omstandigheden een rol spelen. Zo
vormen de grote transportafstanden in
de Verenigde Staten een verklaring
voor de relatief hoge consumptie van
karton.
In de ontwikkelde landen is de ver
houding tussen het gebruik van kunst
stof en van papier en karton de laatste
Port Azië
Afr
tijd min of meer gestabiliseerd. Door
technologische verbeteringen zijn de
mogelijkheden van karton toegeno
men. Combinatie van kunststof en kar
ton komt veelvuldig voor. De groeiende
aandacht voor het milieu kan de positie
van papier en karton ten opzichte van
kunststof wellicht versterken.
Europa groeimarkt
De FAO verwacht tot 1995 een
groei van de mondiale papierconsump
tie van ongeveer 3 per jaar. Op de
grootste markt, Noord-Amerika, zal de
matige economische ontwikkeling lei
den tot een trage afzetgroei. In het al
gemeen wordt Europa voor de komen
de jaren gezien als één van de meest
belovende markten. Positieve vraagim-
pulsen worden verwacht van de inte
gratie van de EG-markt en voor de
tweede helft van dit decennium van de
groei van de Oosteuropese econo
mieën.
Scandinavische ondernemingen zijn
reeds op het acquisitiepad gegaan en
waarschijnlijk zuilen de kapitaalkrachti
ge Amerikaanse bedrijven hun voor
beeld gaan volgen. Bedrijven zullen
mondialer gaan opereren. De concur
rentie zal toenemen.
Op lange termijn zou er een forse
stijging kunnen optreden in het papier-
verbruik van de derde wereldlanden.
Een geringe toename van de gemid
delde consumptie per inwoner kan dan
al grote gevolgen hebben voor de
vraag. Het bereiken van een zeker
niveau van economische ontwikkeling
lijkt echter een noodzakelijke voor
waarde voor een aanmerkelijke toena
me van het papierverbruik door derde
wereldlanden.