Belang midden- en
kleinbedrijf steeds
meer erkend
Gronings MKB-hoogleraar Zwart:
Interview
Het midden- en kleinbedrijf vervult een
uitermate belangrijke rol in de Nederlandse
economie. Gezien de turbulente omgeving
waarin ze functioneren, zullen MKB-
ondernemers echter wel forse inspanningen
moeten leveren om dit zo te houden. Een
ondernemingsplan met toekomstvisie is
onontbeerlijk om uitdagingen als
internationalisatie, innovatie en
schaalvergroting tegemoet te kunnen treden.
Een duidelijke waarschuwing van prof.dr. P.S.
Zwart, bijzonder hoogleraar in de Economie
van het Midden- en Kleinbedrijf in Groningen.
Begin dit jaar werd aan de Rijksuni
versiteit Groningen een bijzonder
hoogleraar in de Economie van het
Midden- en Kleinbedrijf benoemd. Een
stap die symboliseert dat het belang
van het MKB meer en meer wordt er
kend. En die erkenning is volkomen te
recht, meent prof.dr. P.S. Zwart, die dit
bijzonder hoogleraarschap vervult.
'Het is misschien allemaal niet zo
spectaculair wat er in het MKB ge
beurt. Het is een stille, soms wat logge
motor van de economie, die ook wat
klappen opvangt. Die niet voorop loopt
en dat ook niet moet. Als het goed
gaat, gaat het daar ook goed, maar
wat minder hevig en wat later. En als
het slecht gaat, gebeurt het daar ook
minder en later. Het MKB is zo een be
hoorlijk stabiliserende factor in de eco
nomie. Het is ook een sector waar re
latief veel werkgelegenheid wordt ge
creëerd', schetst Zwart het belang van
het midden- en kleinbedrijf.
'In eigen land, maar ook elders in
Europa zie je dan ook dat het MKB
met allerlei maatregelen wordt gesti
muleerd. De overheid wil dus kennelijk
de positie van het MKB sterk en stabiel
houden. Het meest duidelijke signaal
vind ik de campagne 'onderneem 't
maar', waarmee men op brede schaal
mensen wil stimuleren een eigen zaak
te beginnen. Een jaar of vijf geleden
had ik zoiets nog niet zien gebeuren.
Ook grote bedrijven beseffen nu duide
lijk dat zij baat hebben bij een gezond
MKB.'
Onderzoek en onderwijs
De leerstoel van professor Zwart
kan via onderzoek en onderwijs ook
een bijdrage leveren aan een positieve
toekomst van het Nederlandse MKB.
Zo gaat hij binnenkort starten met een
onderzoek naar de voetangels en
klemmen waarmee een groeiend be
drijf wordt geconfronteerd. 'Als een on
derneming in een groeiproces zit van
tien naar honderd werknemers, dan
komt men zeer veel problemen tegen.
Ik wil proberen uit te vinden in hoever
re een onderneming die groeit, moet
worden begeleid.'
Een recent onderzoek van Zwart
naar het exportgedrag van onderne
mers in het noorden krijgt nog een ver
volg. 'Zo willen we een expertsysteem
ontwikkelen, een computerprogramma
waarmee de individuele ondernemer
aan de slag kan. De computer stelt
vragen en aan de hand van de ant
woorden kan het model heel snel aan
geven of de ondernemer goed bezig is
met het voorbereiden van zijn export
mogelijkheden.'
Ook op andere plaatsen binnen de
Groninger universiteit is kennis over
het MKB voorhanden. 'Het is goed de
krachten te bundelen op het MKB-ter-
rein, op zowel onderwijs- als onder
zoekgebied. Ik wil alle mensen die
hiermee bezig zijn en alle expertise bij
elkaar brengen in een Small Business
Centre. Samen kun je effectiever met
zaken bezig zijn en je ook naar buiten
toe beter profileren.'
Ondernemerskwaliteit
Gezien de rol van het MKB in de
economie rust er een zware verant
woordelijkheid op de ondernemers in
deze sector. Is er voldoende onderne
merskwaliteit om die verantwoordelijk
heid waar te maken? Professor Zwart
daarover: 'Een moeilijke vraag, ook al
omdat je daar heel verschillende gelui
den over hoort. Soms heb ik het ge
voel dat men de ondernemers wil prik
kelen en dan zegt: we lopen achter bij
andere Europese landen. Bijvoorbeeld
als het gaat om Europa '92 of om het
leveren van topkwaliteit. Maar ik denk
dat er nooit echt goed onderzoek ge
daan is om dat soort verschillen hard
boven tafel te krijgen. Onlangs hoorde
ik weer berichten dat men juist heel
erg jaloers is in Frankrijk en in een
aantal andere landen over de manier
waarop men in Nederland bezig is met
de Europese eenwording. Ik denk dus
dat er op deze vraag geen eenduidig
antwoord te geven is. Maar naar mijn
indruk is het over het geheel genomen
niet slecht.'
De ondernemerskwaliteiten worden
de komende tijd alleen maar extra op
de proef gesteld nu rekening moet
worden gehouden met ontwikkelingen
als schaalvergroting, internationalisa
tie, innovatie 'Voor een aantal bran
ches zal het een behoorlijke uitdaging
24 Rabobank 12/90
