Cijfers Trends
L
Cijfers Trends uitgebreid
'Cijfers Trends', de jaarlijkse publikatie van Rabobank Nederland over de
stand van zaken in het MKB, is grondig vernieuwd. Het aantal beschreven be
drijfstakken is uitgebreid van 50 naar 75. Die uitbreiding heeft vooral plaats
gevonden bij de sectoren industrie, groothandel en dienstverlening, waardoor
de publicatie een betere afspiegeling van het totale MKB oplevert. Bovendien
worden de ontwikkelingen in de bedrijfstakken overzichtelijker gepresenteerd
dan voorheen.
De uitgave, die verkrijgbaar is bij de plaatselijke Rabobanken, is in de eer
ste plaats bestemd voor adviseurs in het midden- en kleinbedrijf, zoals ac
countants. Voor geïnteresseerde ondernemers zijn deelbrochures beschik
baar, waarin een selectie uit de onderzochte bedrijfstakken aan de orde komt.
Evenals vorig jaar is Cijfers Trends ook op diskette uitgebracht. De dis
kette bevat niet alleen de perspectieven van de 75 branches, maar heeft ook
een rekenfunctie die de mogelijkheid biedt cliëntgegevens eenvoudig met
branchegemiddelden te vergelijken.
Duitsland en België blijven. (Oost-)
Europa zal geen gemakkelijk te ver
overen markt zijn, maar de flexibiliteit
en dynamiek van het MKB zijn troeven
in handen van de exporterende
bedrijven.
De verwachtingen voor de binnen
landse afzet zijn wat gematigder. Voor
1990 werd medio dit jaar rekening ge
houden met een lichte terugval van de
groei tot circa 2 1/2%, hetgeen groten
deels veroorzaakt wordt door een on
gunstige ontwikkeling van activiteiten
in de bouw. De consumptieve afzet zal
met een wat lager percentage groeien
dan in 1989; hierbij speelt toename
van de buitenlandse concurrentie een
rol. De afzet van investeringsgoederen
zal geen groei vertonen door een afna
me van investeringen in de bouw.
De winstgroei in het MKB zal iets
achterblijven bij die van vorige jaren,
maar desondanks alleszins acceptabel
zijn.
Voor 1991 zijn de indicatoren vol
gens het EIM wat ongunstiger dan
voor 1990, omdat onder meer de effec
ten van de terugval in het bouwvolume
en de sterke buitenlandse concurrentie
breder voelbaar zullen worden. Daar
naast kunnen de gevolgen van de
Golfcrisis ook volgend jaar doorwer
ken.
Gematigde volumegroei
Eerder in dit artikel is geconstateerd
dat de groeicijfers nu en naar verwach
ting ook de komende jaren nogal wat
lager zijn dan in vorige decennia.
Deze tendens laat zich verklaren aan
de hand van ontwikkelingen in de af
zetmarkten van het MKB.
De ontwikkeling van het MKB in de
jaren zestig was gebaseerd op volu
megroei. Consumenten kochten voor
het eerst een auto en een televisie. De
marketingspecialisten troffen een gi
gantisch potentieel van afzetkansen
aan.
Het MKB richt zich vooral op Neder
land, Duitsland en België, markten die
qua economisch peil vergelijkbaar zijn.
Die markten zijn in de actuele situatie
in hoge mate verzadigd en daarom zul
len kwalitatieve ontwikkelingen belang
rijker worden dan kwantitatieve groei.
In het voorgaande is al gememo
reerd dat niet alleen de exporten fors
groeien, maar ook de importen. Er
vindt internationale specialisatie plaats.
Wellicht dat bepaalde branches hier
door interessante groeicijfers kunnen
realiseren. Over het totale MKB gezien
zal de volumegroei echter beperkt blij
ven zolang de dimensies van de markt
ongewijzigd blijven.
Nieuwe exportmarkten
Ondernemers die de komende jaren
mee willen delen in de (gematigde)
groei, zullen zich vooral moeten richten
op terreinen als marktgericht onderne
men, samenwerken en innoveren.
Een marktgerichte instelling leidt er
toe dat keuzes gemaakt worden inzake
het gewenste marktbereik. Gekozen
wordt bijvoorbeeld voor specialisatie,
regionalisatie, export etc. Voor wat be
treft nieuwe exportmarkten, bijvoor
beeld het voormalige Oost-Duitsland
en andere Oosteuropese regio's, moet
zeker de vinger aan de pols worden
gehouden. Als zich daar relevante im
portkracht ontwikkeld heeft, lijkt de mo
gelijkheid aanwezig dat de volume
groei weer percentages bereikt die
doen denken aan vorige decennia.
In de verhoudingen waarin produk-
tie en distributie van goederen en dien
sten zich thans afspelen, zal een MKB-
bedrijf steeds vaker concluderen dat
het niet geheel zelfstandig alle noodza
kelijke functies kan vervullen. Men zal
er dan voor kiezen om in te haken op
samenwerkingstendensen.
Verkoopketens, in de vorm van
franchise-organisaties en andere sa
menwerkingsverbanden, bieden MKB-
ondernemers mogelijkheden om de
voordelen van een grote organisatie te
benutten. Ook produktie- en informa
tiesystemen zullen in toenemende
mate het zelfstandige MKB verankeren
in omvangrijke ketens. Hierdoor zullen
beslissingen op vele terreinen nauwe
lijks meer geïsoleerd van andere za
ken genomen kunnen worden. Vraag
stukken op het gebied van onderzoek
en ontwikkeling, technologie, automati
sering, logistiek, kwaliteit en milieu ver
eisen niet alleen interne, maar vooral
ook externe afstemming.
Bedrijven die innovatief zijn inge
steld, kunnen tevens trachten nieuwe
afzetmarkten te openen en een op
groei gericht beleid te voeren. Ge
steund door een adequaat overheids
beleid zijn hier voor het MKB ruime
kansen voor positieverbetering.
8 Rabobank 10/90