'Ik wens iedere
ondernemer een
kritische bankier'
Directeur Bedrijven Van de Kerk:
Interview
Ondernemers die financiële middelen nodig
hebben voor innovaties, kunnen daarvoor bij
de bank voldoende terecht. Dat constateert
directeur Bedrijven H.E. van de Kerk van
Rabobank Nederland in een interview, waarin
de hechte relatie tussen het midden- en
kleinbedrijf en de Rabobank centraal staat.
Het MKB innoveert, maar ook de bank zelf
sluit met produktvernieuwingen aan op de
behoeften van deze groep leden en cliënten.
'Wij zijn in de hele jaren tachtig qua
positie in het midden- en kleinbedrijf
buitengewoon goed gegroeid. En dan
heb ik het zowel over het aantal rela
ties als over financierings- en midde
lenvolume en betrokkenheid bij het
betalingsverkeer', stelt directeur Bedrij
ven Van de Kerk vast. 'Op dit moment,
volgens de laatste meting, noemt rond
de 45% van de MKB-ondernemers ons
als huisbankier. Tien jaar geleden was
dat nog zo'n 30%. Dat is een, ik zou
bijna zeggen, ongehoorde positie.'
Van de Kerk voegt daar aan toe:
Als kredietcoöperatie ben je er om je
leden, de ondernemers, tegen zo gun
stig mogelijke voorwaarden te voorzien
van de hen passende financiering. Dat
betekent dat ons doel niet kan zijn om
zo veel mogelijk krediet aan een on
dernemer te verstrekken. Maar het is
natuurlijk wel zo dat als je voor dit werk
opgesteld staat, dat je graag een toets
wilt hebben of je je werk goed doet. In
dat opzicht zijn de cijfers over aantal
len bedrijven die ons kiezen als ban
kier, zeer zeker van belang.'
Anders omgaan met je leden
'Wat die bedrijven zo aanspreekt in
de Rabobank? Dat kunnen ze natuur
lijk het beste zelf vertellen. Als ik daar
wat over zeg, dan vertel ik wat ik hoor
in gesprekken met ondernemers en
met ondernemersorganisaties en wat
blijkt uit onderzoeken. Maar ik denk dat
er een aantal elementen is', aldus Van
de Kerk.
'In de eerste plaats heeft men in het
begin van de tachtiger jaren, toen veel
bedrijven het moeilijk hadden door de
economische recessie, denk ik toch er
varen dat een kredietcoöperatie wat
anders met zijn leden omgaat dan een
bankier met zijn cliënten. Dat wil niet
zeggen dat wij in die tijd bij bedrijven
die absoluut geen perspectief hadden,
maar goed geld naar kwaad geld zijn
blijven brengen. Maar in zijn alge
meenheid is er door onze aangesloten
banken toch steeds koortsachtig ge
zocht naar mogelijkheden om bedrij
ven met problemen in stand te houden.
En zo dat niet mogelijk was, samen
met de ondernemer op een zo aanne
melijk mogelijke manier de relatie te
beëindigen', verwoordt Van de Kerk
het uitgangspunt van de kredietcoöpe
ratie om lang achter de leden te blijven
staan.
'Een tweede element is dat in toe
nemende mate geïnvesteerd is in zo
wel voor die markt noodzakelijke pro-
dukten als ook in kennis van specifieke
branches. Ook op bedrijfstakniveau
zijn we een deskundige partner voor
ondernemers. Ten derde is het zo dat
er bij het gros van onze aangesloten
banken mensen werken die in staat
zijn een relatie met ondernemers te
onderhouden, die klikt.
In de laatste plaats zijn we in staat
geweest om met name onze financie-
ringsprodukten tegen een zeer concur
rerende prijs aan te bieden', aldus de
directeur Bedrijven, die dit laatste ar
gument gebruikt als opstapje voor een
opmerking over de recente maatrege
len in het betalingsverkeer. 'Het nieu
we systeem van transactiegebonden
tarieven en een aantrekkelijker rente
op de rekening-courant duidt erop dat
we ook nu en in de toekomst concurre
rend kunnen zijn als het op de prijs
aankomt. Met deze nieuwe aanpak
boeken we resultaten, dat merken we
dagelijks. Gewoon, mensen die over
komen naar onze aangesloten banken,
omdat de offerte voor het totale pakket
zo aannemelijk is ten opzichte van de
concurrentie, dat ze switchen.'
Financieringsmogelijkheden
voor innovaties
Dezer dagen zijn de resultaten ge
publiceerd van een onderzoek dat het
Economisch Instituut voor het Midden-
en Kleinbedrijf in opdracht van de
Rabobank hield naar de wijze waarop
ondernemers hun innovatie-inspannin
gen financieren. Soms bestaat de in
druk dat banken -gezien onzekerheden
en risico's- erg terughoudend zijn bij
het financieren van vernieuwingsactivi
teiten. Dat beeld is naar het oordeel
van Van de Kerk niet terecht.
'Er zijn verschillende soorten finan
cieringsmiddelen, binnen onze organi
satie zelfs één extra, de stimuleringsle
ning. Waar het gaat om leningen en
kredieten, de strikt bancaire financie
ringen, zal de bank altijd een behou
dende positie moeten innemen. Daar
heb je het over middelen die beschik
baar zijn gesteld door de spaarders en
daarmee kun je je geen grote avontu
ren veroorloven. Dat betekent dat iede
re kredietaanvraag heel zorgvuldig ge
wikt en gewogen moet worden.
Overigens is het zo dat die bancaire
houding heel vaak niet in het nadeel
van de ondernemer hoeft te zijn. De
ondernemer kan met kritische kantte
keningen zijn voordeel doen. Ik zou
haast willen zeggen: ik wens iedere
ondernemer een kritische bankier.'
Een andere vorm van financieren is
het verstrekken van risicodragend ver
mogen door participatiemaatschappij
en. De Rabobank heeft eigen partici
patiemaatschappijen. 'Hier is men be
reid veel grotere risico's te nemen dan
bij de normale bancaire financiering.
Daar past wel bij dat de participatie
maatschappij bij een geslaagd project
hogere revenuen ontvangt.'
Kleinschaliger initiatieven komen
meestal niet in aanmerking voor deel
neming door een participatiemaat
schappij. Het gaat om te kleine bedra
gen. 'Daarvoor hebben wij nou net ons
Garantiefonds van waaruit stimule
ringsleningen kunnen worden ver
strekt', aldus Van de Kerk. 'Dat is nog
steeds een uniek produkt, dat alleen
tot stand kon komen, omdat men bin
nen onze organisatie bereid was vanuit
de resultaten middelen beschikbaar te
stellen voor dit fonds. Zo kunnen sti
muleringsleningen worden verstrekt
aan bedrijven die iets goeds, bij voor
keur iets innovatiefs willen. Het is een
lening, waarover rente moet worden
betaald, maar de bank kan hierbij gro
tere risico's accepteren dan bij de nor
male bancaire financieringen. De sti-
12 Rabobank 10/90