Diepgevroren sinaasappelsap
Citrusfruit
worden gerund met niet meer dan
13 medewerkers.
Batterijen vruchtenpersen
EJT werkt exclusief voor Cutrale.
Dit Braziliaanse familiebedrijf beschikt
over 40 000 hectare eigen plantages
met zo'n 10 miljoen sinaasappelbo
men. Een beperkt deel van het fruit
wordt vers geëxporteerd (ook naar Ne
derland), maar het meeste gaat voor
verwerking naar de vijf fabrieken van
Cutrale. Hier werd vorig jaar meer dan
300 000 ton diepgevroren concentraat
geproduceerd, ongeveer een derde
van de totale Braziliaanse produktie.
Bij de verwerking wordt moderne
technologie volop toegepast. Eigenlijk
is alleen het plukken en sorteren van
de sinaasappelen nog handwerk, de
rest nemen machines voor hun reke
ning. De vruchten worden stuk voor
stuk machinaal geperst en vervolgens
wordt door verdamping zoveel mogelijk
water aan het sap onttrokken. Dit pro
ces levert als bijprodukt sinaasappel
olie, dat bijvoorbeeld wordt gebruikt in
de voedingsmiddelen- en cosmetica-
industrie. De schillen worden onder
meer verwerkt tot veevoer.
Het bevroren, geconcentreerde sap
wordt met de tankers Orange Blossom
en Orange Star vervoerd naar de ter
minal in Rotterdam en naar een verge
lijkbaar complex in de Verenigde Sta
ten. In Japan is een terminal in aan
bouw. De in Rotterdam gevestigde
Cutrale-dochter Continental Juice BV
verkoopt het concentraat in Europa en
het Verre Oosten. 'Er wordt geleverd
aan zo'n honderdvijftig Europese fabri
kanten, sinds kort ook aan Rusland.
Vanuit Rotterdam vindt ook doorvoer
plaats naar landen als Indonesië en de
Filipijnen,' aldus Van Veldhuizen.
Vorige maand nam EJT 6 nieuwe
tanks in gebruik, waarmee de opslag
capaciteit kwam op meer dan 22 000
ton. Bij de huidige prijs betekent dit dat
voor een waarde van bijna f 100 mil
joen kan worden opgeslagen. De uit
breiding was ingegeven door de be
hoefte aan grotere flexibiliteit en door
een verwachte uitbreiding van afzet
mogelijkheden. Directeur Van Veldhui
zen hierover: 'Ik ben behoorlijk optimis
tisch over de groeikansen op de we
reldmarkt. Vooral ook omdat er nieuwe
markten bij zullen komen, zoals Oost-
Europa en Japan.'
RC
Vervolg van
pagina 13
Eén van de grootste
wereldhandelsstromen
van citrussapconcen-
traat is die van Brazilië
naar de EG. Rotter
dam is daarbij een be
langrijke aanvoerha-
ven.
treft Oost-Europa zou het nog wel
eens enkele jaren kunnen duren
voordat de koopkracht een structureel
hogere consumptie toelaat. Japan is
een potentiële groeimarkt door een
verwachte stijging van de consumptie
en versoepeling van de invoerbepalin-
gen. Ook de binnenlandse markt van
de producerende landen moet niet
worden vergeten; vooral als de koop
kracht daar stijgt, kan de consumptie
snel toenemen.
Al met al moet er toch rekening
mee worden gehouden dat de produk
tie sneller zal groeien dan de vraag en
dat dus overschotten kunnen ontstaan.
Ook waar de produktie zich speciaal
richt op verwerking, bestaat de drei
ging van overproduktie. Dit kan leiden
tot een druk op de prijzen, wellicht
zelfs tot onder de kostprijs. Het stimu
leren van de sapconsumptie is in dit
verband van groot belang. Met name
in een land als Japan zal de afzet nog
sterk kunnen toenemen, omdat impor
ten van citrussappen tot voor kort aan
quota gebonden waren.
Nieuwe afzetmarkten
Voor de internationale handel in ci
trusfruit wordt een verdere groei van
de uitvoer van verse en verwerkte pro-
dukten verwacht met gemiddeld 2%
per jaar. Het invoeraandeel van de ont
wikkelingslanden kan toenemen van
5 tot 10%.
Voor de wereldhandel zijn de ont
wikkelingen binnen de Verenigde Sta
ten van groot belang. In het begin van
de jaren tachtig liep de citrus in het be
langrijkste produktiegebied Florida gro
te schade op, waardoor een forse ex
tra invoer nodig was. Inmiddels was de
produktie echter weer op peil, waar
door een verschuiving van handels
stromen en een aanpassing van het
prijspeil kon plaatsvinden. Eind vorig
jaar is Florida echter opnieuw door
vorst geteisterd, hetgeen wederom
voor enige jaren de produktie kan
beïnvloeden.
De verschuiving van een aanbod-
markt naar een vraagmarkt (doordat
de produktie sneller groeit dan de con
sumptie) zal op de wereldmarkt met
name gelden voor sinaasappelen,
mandarijnen en citroenen. De interna
tionale prijsvorming zal vooral worden
beïnvloed door de mate waarin de le
veranciers van het extra exportaanbod
(Spanje, Cuba, de VS en Brazilië) erin
slagen (nieuwe) afzetmarkten te vin
den. Kwaliteit van het produkt zal hier
bij een belangrijke rol spelen, evenals
het in de hand houden van de kost
prijs. De diverse leveranciers zullen el
kaar steeds meer op de belangrijke im-
portmarkten beconcurreren.
De Europese integratie kan invloed
hebben op de distributie van citrus,
omdat naar verwachting de eenwor
ding zal leiden tot een snelle schaal
vergroting van grootwinkelbedrijven.
Een beperkt aantal inkopers zal -met
overslaan van de importerende groot-
handel- zelf steeds grotere partijen wil
len inkopen. Verkopers in de produktie-
landen zullen in staat moeten zijn grote
partijen van een constante, hoge kwali
teit tegen een redelijke prijs te leveren.
Dit kan de concurrentiepositie van klei
nere aanbieders aantasten.
In vergelijking tot andere agrarische
produkten is er weinig overheidssteun
om de produktie te stimuleren. De in
vloed van de overheid beperkt zich
over het algemeen tot handelsrestric
ties om de eigen markt te beschermen
en het hanteren van minimumprijzen.
De uitkomsten van de GATT-onder-
handelingen kunnen in dit kader ook
nog een rol spelen: het verwachte af
breken van invoerheffingen zou de po
sitie van producenten buiten de EG ten
opzichte van hun Europese collega's
iets kunnen versterken. Het effect hier
van op de detailhandelsprijzen en
daarmee op de consumptie van citrus
moet overigens niet al te hoog worden
ingeschat, omdat zich bij andere fruit-
soorten een vergelijkbare situatie voor
doet.
15 Rabobank 9/90