Wereldhandel
citrusfruit: aanbod
groeit sneller dan
vraag
Citrusfruit
In het fruitaanbod dat wereldwijd op de
markten verschijnt, nemen citrusvruchten de
belangrijkste plaats in. De afgelopen dertig
jaar is de citrusproduktie meer dan
verdubbeld en ook voor de komende jaren
wordt een groei in het aanbod voorzien. Of de
consumptie van verse en verwerkte citrus
even snel zal groeien, is echter de vraag. Er
moet dan ook rekening worden gehouden met
overschotten. Aldus een studie, die Rabobank
Nederland als internationale
agribusinessbank heeft verricht naar de
wereldhandel in citrusfruit.
In 1988 bedroeg de exportwaarde
van vers citrusfruit meer dan f 6 mil
jard. Daarmee is het een belangrijk
produkt op de wereldmarkt voor voe
dingsmiddelen. Binnen het fruitaanbod
is citrus het belangrijkste gewas met
een aandeel van 20% in de wereldpro-
duktie (druiven hebben een aandeel
van 18%, bananen en appels elk
13%). Citrusvruchten zijn al lange tijd
zeer populair en worden zowel vers als
in verwerkte vorm (sap, conserven) ge
consumeerd.
Ook vruchten als bergamot, kum-
quat en pomolo zijn citrussoorten,
maar 98% van de produktie wordt toch
gevormd door de bekendste vertegen
woordigers van de citrusfamilie: si
naasappelen, mandarijnen, citroenen
en grapefruits. Citrusvruchten worden
met name geteeld in gebieden met een
subtropisch klimaat, tussen zeehoogte
en circa 1000 meter. In de tropen
groeien ook citrusbomen. Het zijn altijd
groene bomen en/of struiken tot 10
meter hoog.
De wereldproduktie van citrus is de
afgelopen decennia sterk gegroeid.
Begin jaren zestig werd circa 25 mil
joen ton per jaar geproduceerd, eind
jaren zeventig circa 55 miljoen ton. De
laatste jaren was de groei minder, on
der meer door aanzienlijke vorst- en
droogteschades in de produktiegebie-
den. Inmiddels wordt per jaar ongeveer
60 miljoen ton citrusfruit geproduceerd,
waarvan ruim tweederde deel op het
noordelijk halfrond. Sinaasappelen
(42 miljoen ton) hebben het grootste
aandeel in de produktie.
In de Nederlandse winkelvakken
zijn zelden of nooit Braziliaanse si
naasappelen te vinden; toch is dit land
met een aandeel van bijna 20% veruit
de belangrijkste citrusproducent ter
wereld. Het grootste deel van de oogst
wordt echter verwerkt, zodat Brazili
aanse citrus ons hooguit in de vorm
van sinaasappelsap bereikt. Na Brazi
lië zijn de Verenigde Staten, Spanje en
Italië de belangrijkste citrusproducen-
ten. Zij krijgen echter steeds meer con
currentie van 'nieuwe' landen als Mexi
co, Cuba, Marokko en Zuid-Afrika.
Een aantal landen kent duidelijke
specialisaties. Japan produceert nage
noeg alleen mandarijnen, in de Ver
enigde Staten en Israël is ook de gra
pefruit van grote betekenis. Brazilië
legt zich toe op de teelt van sinaasap
pelen voor de sapindustrie. Mexico,
Spanje en Italië hebben relatief een
groot aantal citroenen.
Per hoofd van de bevolking wordt
wereldwijd ruim 10 kilo citrusfruit per
jaar geconsumeerd. Er zijn echter gro
te verschillen per land. Amerikanen
verorberen als grootste consument
zo n 50 kilo per jaar. zij het vooral in de
vorm van sap. De Nederlander komt
met een consumptie van 42 kilo (voor
het merendeel vers fruit) op een derde
plaats. Westeuropeanen eten veel ci
trus; niet voor niets komt bijna twee
derde van de totale import voor reke
ning van West-Europa.
Spanje grootste exporteur
De internationale handel in vers ci
trusfruit is sinds de jaren vijftig verdub
beld tot ruim 7 miljoen ton. Toch groei
de de export minder snel dan de pro
duktie. Relatief gezien liep het aandeel
van de export van verse citrus in de to
tale produktie de afgelopen twintig jaar
zelfs terug van 15 tot 12%. De verse
consumptie in het producerende land
en de verwerking groeiden sneller. Dat
neemt niet weg dat verse citrus in de
wereldhandel een belangrijk produkt
Wereldhandelsstromen citrusvruchten
Stromen >125.000 ton (gem. 1985-88, in 1000 ton)
Canada
Intra 2165
EFTA 272
930
M-Zee
Japan
344
Comecon
,435
Zuid Amerika
Bron: Rabobank Nederland
12 Rabobank 9/90