'<m RBO
Wllfl SCAL
Computerindustrie
Wereldmarkt computersystemen 1988
Middelgrote
'multi-user' systemen
21.8
Kleine
'multi-user'
systemen
23.0
Grote systemen
29.0
Microcomputers
47.2
Totaal 121 miljard
computers. Het zijn dan ook vooral de
microcomputers, die de laatste jaren
verantwoordelijk zijn voor de groeiende
bestedingen aan computersystemen.
De toenemende mogelijkheden van de
microcomputer hebben ertoe geleid
dat de afzet van middelgrote syste
men nauwelijks meer toeneemt. De
vraag naar grote systemen kent wel
een behoorlijke toename.
In 1989 trad er een kentering op in
de mondiale automatiseringsbestedin
gen. Die namen nauwelijks nog toe.
Vooral in Noord-Amerika lijkt sprake te
zijn van een al dan niet tijdelijke verza
diging van de markt. De automatise
ringsbestedingen per hoofd van de be
volking zijn in de VS ook aanzienlijk
hoger dan in Europa en Japan. Ver
moedelijk zal Europa de eerstkomende
jaren de markt zijn met de grootste
groei. Die groei zal mede worden ge
stimuleerd door de eenwording van de
Europese markt en de versterking van
de concurrentiepositie van het Oost-
europese bedrijfsleven.
De vraag naar computers mag dan
een bescheidener groeipad krijgen, de
groei is zeer waarschijnlijk nog niet ten
einde. De verwachting is dat de vraag
naar microcomputers sterk zal blijven
toenemen, terwijl de afzet van grote
computers een beperkte groei en die
van middelgrote systemen een stagna
tie zal vertonen.
Snel groeiende marktsegmenten
zullen zijn die van werkstations, net-
werkapparatuur en telematica-appara-
tuur. Op langere termijn zijn spectacu
laire vorderingen denkbaar op bijvoor
beeld het terrein van spraakherken
ning, waardoor nieuwe afzetmogelijk
heden kunnen ontstaan. Verder ziet de
industrie wel brood in de ontwikkeling
van de microcomputer tot een multi-
media-instrument, een apparaat waar
in beeld en geluid worden gecombi
neerd. Toepassingen kunnen worden
gevonden in de zakelijke sfeer, oplei
dingen, presentaties en informatiever
strekking, maar ook in de consumen
tenmarkt.
Felle concurrentie
Ondanks de gunstige afzetgroei is
de concurrentie op de computermarkt
groot. De winstmarges zijn vaak
slechts marginaal. Verder treden er
niet zelden wijzigingen in de vraag op,
die vooraf nauwelijks werden voorzien.
Een voorbeeld is de opkomst van de
microcomputer en de gevolgen hiervan
voor de vraag naar apparatuur. Bedrij
ven moeten zich grote inspanningen
getroosten op het gebied van onder
zoek en ontwikkeling, terwijl de terug-
verdientijd door de snel voortschrijden
de ontwikkelingen afneemt. Er zijn
hoge groeicijfers nodig om die investe
ringen terug te verdienen. Bedrijven
die marktontwikkelingen verkeerd heb
ben ingeschat, zijn dan ook bijzonder
kwetsbaar. Toen in 1989 de afzetgroei
stagneerde, kwamen diverse bedrijven
in grote financiële zorgen.
In de totale automati
seringsuitgaven heb
ben de bestedingen
voor software een
steeds belangrijker
aandeel gekregen.
Micrwtl MS IX1S4S
Opcratinjr Sistefn
idPRTEL31
Vanwege de geringe winstmarges
op de computerverkopen hebben vele
producenten zich begeven op de lucra
tievere groeimarkt van software en an
dere computerdiensten. Dat werd ook
ingegeven door een andere samen
stelling van de automatiseringsuitga
ven. Aanvankelijk ging van deze beste
dingen 80% naar apparatuur en 20%
naar software. Inmiddels worden de
uitgaven gelijkelijk verdeeld over beide
categorieën. Vooral op het gebied van
standaardsoftwarepakketten hebben
de computerfabrikanten een sterke po
sitie opgebouwd.
Standaardisatie
Naast prijs, prestatie en service
maakt ook de computerstandaard deel
uit van de concurrentie tussen produ
centen. Aanvankelijk hadden de mees
te vooraanstaande fabrikanten hun
eigen computerstandaarden. Bij hun
apparatuur kon alleen programmatuur
worden gebruikt, die daar speciaal
voor ontwikkeld was. Op een IBM-
mainframe kon niet hetzelfde program
ma worden gedraaid als op een main
frame van DEC.
Een aantal fabrikanten maakte ove
rigens wel computers die compatibel
waren met die van andere producen
ten. Bij de microcomputers hebben
veel producenten vrijwillig het bestu
ringssysteem en de systeemarchitec
tuur gevolgd, die IBM als marktleider
heeft toegepast, te weten MS-DOS en
de Industry Standard Architecture
(ISA). Daardoor was er een niet-offici-
ele standaard tot stand gekomen.
Tegenwoordig hechten gebruikers
sterk aan zogenaamde open standaar
den. Zij wensen niet gedwongen aan
één leverancier vast te zitten en willen
apparatuur van verschillende merken
in één informatiesysteem kunnen on
derbrengen. Open standaarden maken
het in beginsel ook mogelijk om pro
grammatuur te ontwikkelen, die op
computers met uiteenlopende capaci
teit kan draaien. Verder verlengen
open standaarden de levensduur van
apparatuur en programmatuur en
verhogen zij de gebruikersvriendelijk
heid.
Nu de automatiseringsmarkt zich
ontwikkelt van een aanbiedersmarkt in
een vragersmarkt, is de industrie doen
de om aan deze gebruikerswensen te
gemoet te komen. Er zijn verschillende
terreinen waarop tot standaardisatie
moet worden gekomen, zoals bestu
ringssystemen, communicatie tussen
computers, netwerken en gebruikers
standaarden (schermopmaak, menu's
en dergelijke). De industrie heeft over
legplatformen ingesteld om hierover tot
overeenstemming te komen.
