Kleikorrels bieden
tuinbouw nieuwe
mogelijkheden
Substraat
Sierplanten in veel
huiskamers en bedrijven
staan in een pot met
bruinachtige 'knikkers'. Daar
is gebleken dat deze
hydrocultuur een prima
voedingsbodem vormt. In de
professionele tuinbouw
moest de kleikorrel het tot nu
toe afleggen tegen andere
mogelijkheden, zoals
bijvoorbeeld steenwol. Maar
bij het telen van veel soorten
snijbloemen en groenten
kunnen kleikorrels eveneens
belangrijke voordelen bieden.
Een praktijkproef, die tot
stand kwam met financiële
steun van de Rabobank, moet
aantonen dat dit ook geldt
voor rozen.
Er is grote belangstel
ling voor de proefop
stelling van rozen in
hydrokorrels bij kwe
ker Offerman in De
Kwakel
Dat gewassen in grond worden ge
teeld, is de laatste tientallen jaren geen
vanzelfsprekendheid meer. Het telen in
substraat heeft een enorme ontwikkeling
doorgemaakt. Zo komt aan 80 tot 90%
van de groenteteelt geen grond meer te
pas. In de sierteelt bleven de substraat
toepassingen tot nu toe beperkt tot een
aantal specifieke gewassen, zoals het
potplantenassortiment.
Voor het telen op substraat worden
verschillende materialen toegepast, zoals
bijvoorbeeld turfmengsels. Maar in veruit
de meeste gevallen wordt geteeld op
steenwol. Voor veel gewassen is steen
wol een prima groeimedium, maar in een
aantal (bloemen)teelten zijn vochtproble-
men gesignaleerd. Zo ontstond bij rozen
de wortelziekte pythium, die met name in
een vochtig milieu om zich heengrijpt.
Ook wordt het steenwolafval nog steeds
als een probleem ervaren (een vinding
van Rockwool/Grodan voor hergebruik
van de steenwolmatten wordt nog niet in
de praktijk toegepast).
Hydrokorrels -de poreuze, bruinachti
ge kleiknikkers die we kennen uit plan
tenbakken- komen nu naar voren als al
ternatief substraatmedium. De toepas
sing van kleikorrels richt zich vooral op
de hydroteelt. Dit is een teeltwijze waarbi|
op de bodem van een container of goot
een constant waterpeil wordt aangehou
den van 2 tot 4 centimeter. Plantenwor
tels groeien via de holtes tussen de klei
korrels naar dit water, waaraan voedings
stoffen zijn toegevoegd.
Milieu-aspecteiri
De Aalsmeerse ondernemer S. Jong
kind leverde de hydrokorrels, die hij uit
Noord-Duitsland importeert, tot nu toe
vrijwel alleen voor hydrocultuur in plan
tenbakken bij bedrijven en instellingen.
Sinds kort tonen ook kwekers belangstel
ling voor de kleikorrels. Jongkind heeft
niet alleen hooggespannen verwachtin
gen van de technische en economische
mogelijkheden van het nieuwe substraat
systeem, maar is vooral ook enthousiast
over de milieu-aspecten. 'De korrels
gaan zeker vijf tot acht keer mee. En als
je er al afwilt, dan kun je ze altijd nog ge
bruiken voor terreinverharding. Het is im
mers een natuurprodukt, gebakken klei.
Diverse experimenten met het telen in
hydrokorrels leverden bemoedigende re
sultaten op. Directeur A. den Haan van
het gelijknamige tuinbouwadviesbureau
daarover: 'De tot dusver behaalde resul
taten bij de rozenteelt en de teelt van
komkommers, tomaten en paprika tonen
aan dat de groeikracht, produktie en op
brengst inderdaad hoger liggen.'
Kwekers tonen enerzijds grote be
langstelling voor de hydrokorrels, maar
zijn anderzijds beducht voor de onzeker
heden van het nieuwe systeem. De
grootschalige proef bij twee
rozenkwekers in De Kwakel en Kudel-
staart kan antwoord geven op talrijke vra
gen die nu nog leven.
Den Haan, die de teelt op in totaal
8 000 m2 hydrokorrels begeleidt, licht toe
dat het doel van de proef tweeledig is. 'In
eerste instantie kijken we vooral naar een
aantal teelttechnische zaken. Kun je bij
voorbeeld het beste in containers telen of
toch beter in goten. Als we de meest opti
male teelttechnische omstandigheden
hebben gevonden, gaan we de toepas
sing van hydrokorrels vergelijken met de
teelt op steenwol om zo te zien welk sys
teem het beste rendement biedt.'
De proef zal voor rozenkwekers nutti
ge gegevens opleveren, maar zeker ook
voor de telers van andere gewassen.
Daarnaast wordt met het experiment een
milieu-belang gediend. Beide aspecten
waren voor de Rabobankorganisatie een
belangrijk argument om de proef finan
cieel te ondersteunen. Een aantal plaat
selijke Rabobanken met een tuinbouw-
binding en het projectenfonds van
Rabobank Nederland legden samen
f 175 000,- op tafel. Via het fonds, dat in
1985 werd gesticht, worden innovatieve
projecten gefinancierd die een algemeen
economisch belang dienen en die ten
goede komen aan leden van de bank.
RC