Toerisme
De Nederlandse at-
tractiepunten moeten
alert blijven nu in het
nabije buitenland
grootschalige parken
in ontwikkeling zijn.
name van de vakantieparticipatie zien.
Ongeveer 1 op de 3 Nederlanders on
derneemt minstens één vakantie in de
winterperiode.
Meer bungalowvakanties
De bedrijfstakken die het meest be
trokken zijn bij het toerisme naar en in
Nederland, zijn logiesverstrekkende
bedrijven (hotels, pensions, bungalow
parken en campings) en bedrijven die
dagrecreatie bieden (zoals bijvoor
beeld attractieparken). De diverse sec
toren vertonen een uiteenlopende ont
wikkeling.
In hotels en pensions vertonen de
totale vakantie-uitgaven weinig schom
melingen. Een flinke toename van de
uitgaven aan korte vakanties in deze
sector compenseert de vermindering
van uitgaven aan lange vakanties.
De uitgaven bij de bungalowsector
vertonen een stijgende lijn. Ofschoon
in deze sector een lichte toename van
lange vakanties valt te constateren,
komt de belangrijkste groei voort uit
een grote stijging in het aantal korte
vakanties. Deze groei is echter ongelijk
verdeeld over de 5 categorieën bedrij
ven die de Kampeerraad onderscheidt.
De meest luxe categorie met een zeer
hoog voorzieningenniveau, zoals Cen
ter Parcs, behaalt een bezettingsgraad
van 95%. Aan de andere kant van de
schaal komen de kleine, verouderde
zomerhuizen met een veelal slechte
bezetting in het hoogseizoen door
gaans niet boven een bezettingsgraad
van 30%.
De kampeersector vertoont al meer
dere jaren een positieve, zij het be
scheiden ontwikkeling. Dit komt met
name door een stijging van het aantal
korte vakanties. Uiteraard spelen de
weersomstandigheden in deze sector
een belangrijkere rol dan in bijvoor
beeld de bungalowsector. Ook hier zijn
het vooral de betere bedrijven die groei
vertonen. Een aanzienlijk deel van de
kleinere kampeerbedrijven met een op
pervlakte van gemiddeld 1,75 hectare
en ongeveer 55 jaarstandplaatsen gaat
een moeilijke tijd tegemoet. Over het
algemeen is het voorzieningenniveau
op het bedrijf of de standplaats te laag.
Het overgrote deel van de ongeveer
10.000 vaste standplaatshouders die
nu op deze bedrijven vertoeven, be
hoort tot de laagste inkomens- en ho
gere leeftijdscategorieën. Het risico be
staat dat deze doelgroep geleidelijk
'verdwijnt'.
Langer in attractiepark
Attractiepunten trekken samen jaar
lijks circa 19 miljoen bezoekers, waar
van 19% uit het buitenland. De attrac
tiepunten worden gedomineerd door
de zogenaamde 'Club van Elf'. De
hierbij aangesloten grote dagrecreatie-
bedrijven trokken in 1988 met hun at
tractiepunten ongeveer 47% van het
totale bezoek, ofwel 8,9 miljoen gas
ten.
Uit een onderzoek van het Neder
lands Research Instituut voor Toerisme
blijkt dat de attractieparken zich voor
spoediger hebben ontwikkeld dan be
gin jaren '80 werd verwacht. Het be
zoekersaantal is slechts licht gestegen,
maar de verblijfsduur van het publiek is
met bijna 30% toegenomen. Dit kan in
verband staan met de over het alge
meen forse investeringen die men
heeft gedaan.
In 1987 bleek 58% van de onder
vraagde bedrijven winstgevend te zijn,
tegenover 30% in 1981Toch moeten
de attractiepunten alert blijven, gezien
de ontwikkelingen van nieuwe zeer
grote attractiepunten in en vlakbij Ne
derland. Men zal aandacht moeten blij
ven besteden aan educatie en informa
tie, gezinnen zonder kinderen, voorzie
ningen voor elk weer en verblijfsrecre-
atieve mogelijkheden.
Kwaliteit voldoende
Het initiatief van het Europese jaar
van Toerisme komt voor de Nederland
se toeristische sector zeker niet op een
slecht moment. De kwaliteit van de
voorzieningen wordt over het alge
meen als voldoende beoordeeld, al
blijft er natuurlijk altijd wel wat te ver
beteren. Het is opvallend dat de pun
ten waarop ons land als vakantieland
minder sterk wordt ingeschat (het
weer, de drukte en de afwisseling in
het landschap), buiten de invloedsfeer
van ondernemers en beleidsmakers
liggen.
De ontwikkelingen rond het inko
mend toerisme tonen aan dat binnen
de Europese Gemeenschap grote po
tentiële doelgroepen leven, die in toe
nemende mate belangstelling kunnen
krijgen voor een toeristisch bezoek aan
ons land. De verdere integratie en eco
nomische ontwikkeling van de zuidelij
ke lidstaten ontsluit een belangrijke
consumentengroep voor onze toeristi
sche sector.
Maar het Europees jaar van Toeris
me zal ook op indirecte wijze van grote
betekenis zijn. Het eenwordingsproces
van Europa kan niet alleen op afspra
ken tussen overheden en bedrijven ge
baseerd zijn. De werkelijke eenwording
vindt tussen burgers plaats, die elkaar
dankzij het toerisme hebben leren ken
nen.
Nieuwe nota toeristisch beleid
Het Ministerie van Economische Zaken heeft dit voorjaar een nieuwe toe
ristische nota opgesteld. Dit beleidsstuk zal ertoe moeten leiden dat het toeris
me in en naar Nederland de komende vier jaar krachtig wordt gestimuleerd.
Trefwoorden daarbij zijn:
prioriteiten: de sterke punten in het toeristisch produkt benadrukken;
professionaliteit: het op een kwalitatief hoogwaardige wijze voldoen aan de
wensen van de kritische consument;
samenwerking: zowel tussen overheid en bedrijfsleven als binnen het be
drijfsleven zelf voor gezamenlijke promotie en produktontwikkeling;
milieu: omdat milieu en toerisme elkaar van dienst kunnen zijn en het toe
risme in de toekomst meer en meer een schoon milieu vraagt.
8 Rabobank 5/90
