Sierteelt onder glas
doorslaggevende betekenis. Neder
land produceert ongeveer 35% van de
Europese bloemkwekerijproduktie. Het
belang van Nederland is in de loop der
jaren voortdurend toegenomen, terwijl
vooral in Duitsland de produktie is te
ruggelopen. De meeste landen produ
ceren alleen voor de binnenlandse
markt. Van de uitvoer van alle EG-lan-
den komt 88% van de snijbloemen uit
Nederland en van de potplanten 57%.
Ons land heeft zijn concurrentieposite
ten opzichte van andere internationale
leveranciers verder kunnen versterken.
Zo komt ongeveer 80% van de Duitse
importen uit Nederland en ook bij de
andere Europese landen schommelt
ons marktaandeel tussen de 45 en
75%. Buiten Europa heeft Nederland
belangrijke marktaandelen in de VS
(29%), Canada (22%) en Japan (20%).
Vooral op de Europese markt zal
het steeds moeilijker worden onze uit
voer te vergroten door het verdringen
van andere, waaronder binnenlandse,
marktpartijen. Voor de groei van onze
afzet is een toename van de consump
tie in het buitenland steeds belangrij
ker.
In de meeste Europese landen
geeft de consument steeds meer uit
aan snijbloemen en potplanten. Neder
land, Denemarken en Noorwegen zijn
hier koplopers. Het is opmerkelijk dat
de consumptie in Duitsland, ons be
langrijkste uitvoerland, de afgelopen
jaren niet langer lijkt te groeien. Het
aantal huishoudens dat snijbloemen
koopt neemt daar zelfs af, de aandacht
lijkt zich in toenemende mate te richten
op perkplanten.
Financiële situatie
De financiële situatie van de sier
teeltbedrijven is thans aanzienlijk ster
ker dan een aantal jaren geleden. Als
gevolg van een goede rentabiliteit (ge
daalde energiekosten!) en een voor
zichtig investeringsbeleid hebben de
bedrijven hun solvabiliteit versterkt tot
gemiddeld 60%. Het gemiddelde
vreemd vermogen per bedrijf is de
laatste jaren zelfs gedaald.
Een goed inzicht geeft de verhou
ding tussen de betalingscapaciteit en
de netto schuld. De betalingscapaciteit
is het bedrag dat uit de exploitatie be
schikbaar komt voor het betalen van
rente en aflossingen en voor het finan
cieren van investeringen. De privé-uit-
gaven van de ondernemer(s) zijn dan
al verrekend. De netto schuld is het
verschil tussen het vreemde vermogen
en de aanwezige liquiditeiten en vorde
ringen. In principe moet de betalings
capaciteit voldoende zijn om de rente-
en aflossingsverplichtingen te kunnen
betalen.
Uit de grafiek blijkt dat de betalings
capaciteit rond 1979 voor het gemid
delde snijbloemenbedrijf te klein was
om aan de aflossingsverplichtingen te
kunnen voldoen, welke voor de gehele
looptijd van het vreemde vermogen ge
middeld ongeveer 10% bedragen. Het
hoge investeringsniveau bracht veel
herfinancieringen met zich mee. In
veel gevallen is het liquiditeitstekort dat
het gevolg was van de lage betalings
capaciteit, in de nieuwe financiering
meegenomen.
De financiële kracht van de bedrijfs
tak gedurende de afgelopen jaren is
sterk toegenomen. De meeste bedrij
ven hadden een zodanige financiële
ruimte, dat veel investeringen uit eigen
middelen zijn betaald. Dit geeft samen
met de sterke solvabiliteit een goede
basis voor de toekomst.
Perspectief: de kosten
Het perspectief van de sierteelt
wordt in belangrijke mate bepaald door
de ontwikkeling van de kosten. In de
jaren tachtig zijn de kosten aanzienlijk
gestegen, hoewel ook sprake was van
enige meevallers. Zo was de inflatie
relatief laag, hetgeen een gunstige in
vloed had op de kosten van arbeid en
kapitaal. Bovendien zijn de energie
kosten na een snelle stijging uiteinde
lijk weer gedaald. Het is aannemelijk
dat de kosten in de komende jaren
weer sneller zullen gaan stijgen. Oor
zaken hiervan zijn de milieukosten,
een verwachte stijging van de inflatie
en een toename van het investerings
niveau. De investeringen komen onder
andere voort uit de milieu-eisen van de
overheid en uit vervanging van de
glasopstanden die in de jaren zeventig
zijn gebouwd. Ook de kosten van het
uitgangsmateriaal kunnen toenemen
als gevolg van toenemende eisen aan
ziekteresistentie en een kortere com
merciële levensduur van de diverse
produkten.
Vervolg op pagina 30
Snijbloemen: Betalingscapaciteit en netto schuld
Betalingscap. in netto schuld
ruimte aflossingen
en investeringen
rente niveau
74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88
Bron: LEI
De hoge milieu eisen
zijn mede oorzaak van
de verwachte kosten
stijging in de sierteelt.
15 Rabobank 3/90