Ondernemer en betaalautomaat
rol spelen en dit alles in een afweging
met de kosten en baten van andere
betaalvormen.
Hierbij zijn we er gemakshalve van
uit gegaan dat voldoende consumen
ten bereid zullen zijn de betaalautoma
ten te gebruiken. Dat lijkt overigens
geen al te gewaagde veronderstelling,
gezien het feit dat inmiddels al tien mil
joen rekeninghouders de beschikking
hebben over een pas met magneet
strip en pin-code. En die pas ook inten
sief gebruiken bij de geldautomaten.
Alleen al bij de 800 Rabobank-GEA's
werd vorig jaar 37 miljoen keer geld
'uit de muur' gehaald.
Voordelen op een rijtje
Er zijn nogal wat argumenten die
een ondernemer kan laten meewegen
als hij de voordelen van het elektro
nisch betalen op een rijtje wil zetten.
De mate waarin elk voordeel van toe
passing is, is onder meer afhankelijk
van de branche en van de aard van
het verkooppunt.
Zo is bijvoorbeeld vooral voor ben
zinestations het aspect 'veiligheid' van
groot belang. Een overvaller kan niets
doen met elektronisch geld. Als er min
der contant geld en cheques in kas
zijn, is het overvalrisico lager. Een an
der soort veiligheid is dat iedere be
taling met een bankpas door de banken
wordt gegarandeerd; de ondernemer
loopt dus geen risico.
Elektronisch betalen is snel, een
betaling via de automaat kan in onge
veer 30 seconden worden afgehan
deld. Alleen een betaling waarbij de
klant gepast in contanten betaalt, ver
loopt sneller. Verkooppunten met veel
betalingen kunnen het kasverkeer
sneller afhandelen.
De kans dat bij het afrekenen fou
ten worden gemaakt, vermindert. Bij
het teruggeven van wisselgeld en bij
het controleren van cheques treden
fouten op. Ook bij het opmaken van de
kassa zijn fouten niet ondenkbaar. Met
elektronisch betalen doen zich deze
problemen niet voor. Het opmaken van
de kassa, het administreren van de
betalingen en het afstorten bij de bank
van contant geld en cheques zijn bo
vendien arbeidsintensieve activiteiten.
Elektronische betalingen zijn efficiënter
en kostenbesparend. In veel gevallen
zullen elektronische betalingen sneller
dan andere zijn bijgeboekt op de reke
ning van de ondernemer, hetgeen voor
hem tot rentevoordeel leidt.
Voor de consument is elektronisch
betalen gemakkelijk en veilig. Een on
dernemer die een betaalautomaat
plaatst, biedt zijn klant dus extra ser
vice. Vooral in de beginfase betekent
deze extra service een pluspunt ten
opzichte van de concurrentie die nog
niet over betaalautomaten beschikt. Dit
concurrentievoordeel en het feit dat
betaalautomaten impulsaankopen sti
muleren, zullen omzetverhogend wer
ken.
Advies aan 'toonbankbedrijf'
Natuurlijk zijn er aan het elektro
nisch betalen kosten verbonden. De
ondernemer dient te investeren in de
automaat. Omdat elke betaling direct
in de bankcomputer wordt gecontro
leerd, stuurt de PTT de ondernemer
een rekening voor de datacommunica
tie tussen de betaalautomaat en Bea-
Net. Voor het beheer van het netwerk
en voor het garanderen van de be
taling vraagt BeaNet een vergoeding.
Niet alle kosten van het elektro
nisch betalen worden door de onder
nemer gedragen, ook de banken dra
gen bij. Zo hebben de banken de in
frastructuur gefinancierd. Ook de data
communicatie tussen BeaNet en de
bankcomputer en de verwerking van
de transactie in die computer komt
voor rekening van de bank. De banken
verwachten dat deze uitgaven op ter
mijn zullen worden gecompenseerd
door vermindering van andere, voor de
bank dure transacties.
Zoals eerder aangegeven zal ieder
'toonbankbedrijf' de kosten en baten
van het elektronisch betalen in relatie
moeten zien met de plussen en min
nen van andere betaalvormen. Daarbij
gaat het met name om contante,
cheque- en credit-cardbetalingen. Het
behoort tot de adviestaak van de bank
om samen met de ondernemer te be
zien welke betaalwijzen door hem het
beste kunnen worden geaccepteerd en
gestimuleerd.
Prima alternatief
Als we kijken naar het gebruik bij
benzinestations, is het 'plastic betalen'
al te betitelen als een ingeburgerd
fenomeen. Toch staan we pas aan het
begin. Gezien de voordelen voor con
sumenten en ondernemers is de ver
wachting dat het elektronisch betalen
een grote vlucht gaat nemen. De erva
ringen in het buitenland en de geweldi
ge groei van het geldautomaat-gebruik
versterken die verwachting alleen
maar.
Met de introductie van betaalauto
maten is de ontwikkeling van nieuwe
betaalmogelijkheden zeker niet aan
een eind gekomen. Er verschijnen
steeds weer nieuwe plastic cards op
de markt, credit-cardbetalingen kun
nen wellicht binnenkort ook in betaal
automaten worden verwerkt en in
Woerden wordt met de chipcard al
weer een nieuwe vorm van betalen uit
geprobeerd.
De grootschalige introductie van de
chipcard zal met name vanwege de
nog zeer hoge kosten van de chipcard
echter nog wel enige tijd op zich laten
wachten. De huidige vorm van elektro
nisch betalen is derhalve een prima al
ternatief voor de meer traditionele be
taalvormen, waarmee ondernemers de
komende jaren nog uitstekend uit de
voeten kunnen.
Vooral voor benzine
stations is van belang
dat betaalautomaten
een grotere veiligheid
bieden.
Ir. Th.J.M. van
Brunschot
Bankpas
Betaaldiensten
Ir. H. de Vrind
Bankpas
Betaaldiensten
13 Rabobank 3/90
