Bancaire prestaties
meer gedetailleerd
meetbaar
Hulpmiddel ontwikkeld tijdens
promotie-onderzoek
Prestatiemeting
Tel alle inkomsten van het bedrijf bij elkaar
op en doe hetzelfde met de uitgaven. Zolang
de totale inkomsten hoger zijn dan de totale
uitgaven, is sprake van een geslaagde
operatie. Tot voor kort was het oordeel over
de prestatie van een bank op dit principe
gebaseerd, maar zulk 'hutje-mutje-bankieren'
past niet meer in deze tijd. In het kader van
een promotie-onderzoek werd een model
ontwikkeld voor een meer gedetailleerde
prestatiemeting bij banken.
De bancaire dienstverlening maakt
wereldwijd in een ongekend hoog tempo
veranderingen door. De traditioneel nogal
gesloten bancaire sector, die meer op sa
menwerking dan op concurrentie was ge
richt, krijgt een heel ander aanzien. Dat is
het gevolg van onder meer een globalise
ring van financiële markten, nieuwe fi
nanciële produkten, veranderend consu
mentengedrag, deregulering en -denk bij
voorbeeld aan Europa '92- een toene
mende (inter-)nationale concurrentie.
Eén van de voorwaarden om in deze
stormachtige ontwikkelingen niet de slag
op de bancaire markt te verliezen, is een
goede interne beheersing van de be
drijfsmatige prestaties. Tot nu toe ontbre
ken echter voor banken voldoend gede
tailleerde systemen om de eigen presta
ties, anders dan op concern-niveau, te
meten en te analyseren.
Voor mij lag hierin een uitdaging om in
het kader van mijn promotie-onderzoek
een management-hulpmiddel te ontwik
kelen voor de interne beheersing van
bancaire prestaties. Het ontwikkelde in
strument is via case-studies getoetst aan
de bancaire praktijk.
Wel in industrie
Het is opmerkelijk dat in de bancaire
sector sprake is van een relatieve ach
terstand bij het ontwikkelen en toepassen
van instrumenten om prestaties te meten
en te analyseren. De industrie bijvoor
beeld is hierin veel verder.
Als oorzaak wordt vaak aangegeven
dat de bancaire en andere commerciële
dienstverlening later tot ontwikkeling is
gekomen dan de agrarische en industri
ële sector, waardoor ook de ontwikkeling
van management-instrumenten later op
gang gekomen is. Deze argumentatie
klinkt aannemelijk, maar lijkt na een his
torische analyse toch minder voor de
hand liggend.
Een betere verklaring lijkt de consta
tering dat de sterke en min of meer be
schermde positie van banken tot voor
kort weinig behoefte deed ontstaan aan
een dergelijk instrumentarium. De markt
voor bancaire diensten groeide gestaag,
Figuur 1 Uitgebreide Dupont-analyse
28 Rabobank 2/90
