Tussenbalans
agro-informatica ontwikkeling
Wat leent zich voor een laatste jaarnummer in
Rabobank. Er hebben zich vele vermeldens
waardige ontwikkelingen in land- en tuinbouw
voorgedaan. De welhaast vergeefse strijd van
de akkerbouw tegen een internationaal marktge
richt beleid. Het wederom 'bezetten' van het Mi
nisterie van Landbouw door minister Braks, het
geen een felicitatie waard is. De gunstige werk
omstandigheden voor de landbouw. De milieu
discussie in ons land. De ontwikkelingen in
Oost-Europa en de gevolgen van de landbouw
ontwikkeling in West-Europa. Een keuze is arbit
rair. Ik koos een onderwerp dat enkele jaren ge
leden in het middelpunt van de belangstelling
stond: automatisering en informatisering. De be
trekkelijke stilte rondom de toepassing van com
puters - even afgezien van het virus rond 13 ok
tober - is echter geen maat voor de ontwikke
ling. De computer heeft zijn weg gevonden. Ook
naar de landbouw. Het Informatica Stimulerings
plan voor de landbouw heeft daaraan bijgedra
gen. Dit plan werd in 1984 gelanceerd door de
Ministers van Economische Zaken en van Land
bouw. Samen met het landbouwbedrijfsleven is
er een uitwerking aan gegeven. Een balans lijkt
nu, vijf jaar verder, verantwoord.
Produkt en markt uitgangspunt
Als vertrekpunt voor de ontwikkeling van het informa
tiebeleid in land- en tuinbouw geldt dat informatica-
ontwikkeling een produkt is zoals andere. De markt
wijst de weg. De markt was in 1984 nog pril, de toe
komstige gebruikers wisten nog niet precies wat er
mogelijk was. En de vele dienstverlenende organisa
ties rondom het land- en tuinbouwbedrijf vinden het
van belang om op dezelfde golflengte te opereren.
Daarom zijn er per landbouwproduktietak groepen
aan het werk gegaan om de markt te ontwikkelen. De
land- en tuinbouwers namen daarbij het voortouw. Er
worden per tak van landbouw werkorganisaties opge
richt. Het geheel wordt gecoördineerd door de COAL,
het coördinatie-orgaan van de automatisering in land
en tuinbouw. In dit orgaan werken de drie Centrale
Ir. J. H. Egberink
Landbouw Organisaties samen. Het Landbouwschap
zorgt voor de ondersteuning.
Modelaanpak
Er is heel fundamenteel met de informatica omge
gaan. Er werden per sector informatica beschrijvingen
gemaakt van de verschillende typen van land- en
tuinbouwbedrijven. De gegevensstroom en de ma-
nagementbehoeften werden in kaart gebracht. Zo'n
aanpak heet in de agro-informaticataal een informa
tiemodel. Afspraken werden gemaakt voor de definitie
van begrippen zoals 'wat is een zeug'. Horen daar
biggen bij? Is ieder vrouwelijk varken een zeug. Uiter
aard zijn dit niet de grootste problemen. Maar bij ver
gelijking van bedrijfssystemen en managementpraktij
ken moet je het hierover wel eens zijn. Standaardisa
tie dus. De COAL en de daaronder fungerende takor-
ganisaties hebben op dit vlak veel en goed werk ver
richt. De informatiemodellen zijn openbaar en door
alle marktpartijen te gebruiken als basis voor hun in-
formaticaprodukten.
Op basis van informaticamodellen zijn proefprojecten
gestart. Demonstratieprojecten voor boeren en tuin
ders, leerprocessen voor de leveranciers, de gebrui
kers en het automatiseringsbedrijfsleven. De land
bouwvoorlichting, het onderzoek en het onderwijs le
verden een bijdrage in dit ontwikkelingsproces. Een
aanpak die ook voor andere vernieuwingen in de
land- en tuinbouw model kan staan. Denk bijvoor
beeld aan de milieuvernieuwing of de biotechnologie.
Netwerken
Vervolgens is gestart met communicatieprocessen en
netwerken. De land- en tuinbouw is sterk verweven
met coöperaties, particuliere handel in industrie en
diensten. Dit gaat gepaard met uitwisseling van gege
vens op grote schaal, zoals afzettransacties, kwaliteit
en volumemetingen, informatie over plantenrassen,
fokbeleid, veilingprijzen, voorlichtingsboodschappen,
enz. Het agrarisch automatiseringsbureau COVAM
berekent het totaal aantal berichten en gegevensuit
wisseling van en naar de landbouwbedrijven op zo'n
140 miljoen. Door automatisering moet op dit punt
voordeel te behalen zijn. Op 13 november jl. belegde
de COAL onder leiding van de heer P. Blokland, te
vens voorzitter van de Takorganisaties van de auto
matisering in de rundveehouderij (TAURUS), een stu
diemiddag met de Informatica omgeving van het ag
rarisch bedrijf. De gemeenschappelijke conclusie van
de deskundigen uit alle sectoren van de land- en tuin
bouw luidde, dat er duidelijk plaats is voor een agra
risch informatienetwerk met het boerenbedrijf als spil.
Coöperaties en agrarische diensten zullen daar op
kunnen inpluggen. Een open netwerk voor datacom
municatie als basis met daaraan gekoppeld gesloten
circuits voor de meer commerciële activiteiten. In
West-Duitsland en Frankrijk wordt geëxperimenteerd
met zulke netwerken. Om tot zo'n einddoel te komen,
zullen standaarden ontwikkeld moeten worden. Dat
wil zeggen regels hoe men de communicatiewijshe-
