Het Wetsvoorstel Computercrimi
naliteit
bruikers hebben niet de kennis of de
tijd om zelf de software te maken. Soft
warehuizen investeren veel in de ont
wikkeling van software. Het probleem
daarbij is, dat software betrekkelijk
eenvoudig en snel te kopiëren is. Om
dat te voorkomen gingen de makers er
al snel toe over de software tegen het
onbevoegd kopiëren te beschermen.
Zelfs complete groepen van gebruikers
maakten er een sport van deze pro
gramma's te kraken om ze dan toch te
kunnen kopiëren. Bepaalde bedrijven,
met name in het verre Oosten maakten
op grote schaal illegale kopieën van de
bekende softwarepakketten, die tegen
dumpprijzen op de markt werden ge
bracht. Hierdoor werden voor veel soft
warehuizen hun investeringen in een
klap waardeloos. Veel softwarehuizen
besteden veel geld en moeite aan het
opsporen van illegale kopieën. Er zijn
wel voorbeelden bekend, dat f 10 000,-
wordt uitgeloofd aan iedereen die een
illegale kopie aanbrengt. Een welkome
inkomenstenbron voor ontslagen werk
nemers, die weten dat hun baas werkt
met een illegale kopie.
Onbevoegde toegang tot een compu
tersysteem (hacking)
Na verloop van tijd ging voor de lief
hebbers de aardigheid van het kraken
af. Men zocht iets nieuws en vond het
hacken. In de wereld van de hackers
zijn telefoonnummers in omloop van di
verse databanken en computersyste
men. Door deze nummers te bellen en
dan vervolgens toegangscodes uit te
proberen lukt het vaak in zo'n data
bank binnen te komen en daarin rond
te kijken. Een voorbeeld is het hacken
van de 008-databank van de PTT. De
gene die daarin keek had ook toegang
tot de geheime telefoonnummers. Veel
databanken zijn via een geheim toe
gangsnummer van buitenaf toeganke
lijk. Door de geheime telefoonnummers
op te zoeken in wijken waar veel auto
matiseringsbedrijven gevestigd zijn
konden de hackers weer nieuwe jacht
gebieden openen.
Deze vorm is op het eerste gezicht vrij
onschuldig. Vervelender wordt het als
men rond kan kijken in een databank
waarin vertrouwelijke gegevens zijn op
geslagen, zoals medische gegevens.
Gaat men er vervolgens toe over om
die bestanden ook te veranderen, dan
kan daardoor grote schade ontstaan.
Onderscheppen van computergege
vens
Door lijnverbindingen af te tappen kan
26 men inzage krijgen in de gegevens en
Hacken - het inbreken in computersystemen - wordt regelmatig als 'sport'
beoefend. Onlangs werd in Amsterdam een congres van hackers gehouden.
Soms worden hackers nadrukkelijk uitgenodigd om de toegangsbeveiliging van
computersystemen te beproeven.
daaruit voordeel trekken. Ook kan men
proberen op die manier berichten te
onderscheppen, zodat ze niet bij de
geadresseerde aankomen. Binnen de
ze categorie valt ook de bij bedrijfs-
spionage populaire methode om van
buiten een gebouw de residu-straling
van een beeldscherm op te vangen,
zodat men in staat is de informatie op
het beeldscherm te lezen.
Diefstal van geautomatiseerde diensten
Zonder vergoeding profiteren van ge
automatiseerde diensten, bijvoorbeeld
gebruik maken van Viditel, het via een
06-nummer en Denemarken voor 50
cent de hele wereld rondbellen, maar
ook het gebruik van de computer van
de werkgever om de administratie van
de tennisclub te verzorgen, zijn te ken
merken als diefstal van geautomati
seerde diensten.
De Commissie Computercriminali
teit (Commissie-Franken)
In 1985 is door de minister van justitie
een commissie ingesteld om onder
zoek te doen naar probleemgebieden
op het gebied van computercriminaliteit
in het strafrecht en te adviseren over
wetswijzigingen. Deze commissie, on
der voorzitterschap van mr. H. Fran
ken, bracht in 1987 het rapport 'Infor
matietechniek en strafrecht' uit. In het
rapport worden voorstellen gedaan
voor een aanpassing van de huidige
wetgeving aan de nieuwe technologie.
Daarnaast heeft de commissie de nodi
ge aanbevelingen gedaan, waarvan
hier vooral noemenswaardig is de aan
beveling dat uitwisseling van ervarin
gen tussen bedrijfsleven en politie en
justitie gewenst is.
De aanbevelingen van de Commissie-
Franken zijn inmiddels verwerkt in een
voorstel voor een Wet Computercrimi
naliteit. Door middel van aanpassing
van de wetgeving wordt getracht de ge
signaleerde problemen op te lossen.
De belangrijkste voorstellen zijn straf
baarstelling van:
- het binnendringen in een daartegen
beveiligd systeem;
- het aftappen of opnemen van gege
vens, zowel tijdens verwerking, als tij
dens transport via kabels etc.;
- het vernielen van een systeem, het
verstoren daarvan of het verijdelen van
een daarvoor genomen beveiligings
maatregel;
- het vervalsen van een 'betaalpas' en
het gebruiken van een vervalste betaal
pas;
- het veranderen, wissen, onbruikbaar
of ontoegankelijk maken van gegevens. j
De opsporing van computercrimi
naliteit
In het voorafgaande is aandacht be
steed aan de problemen die optreden
als nieuwe ontwikkelingen moeten wor
den gebracht onder oude strafbepalin
gen in het Wetboek van Strafrecht. Die
problemen treden ook op bij de opspo
ring en vervolging van strafbare feiten,
zoals geregeld in het Wetboek van
Strafvordering. De opsporing en vervol-
ging van strafbare feiten is opgedragen
aan de politie en justitie. Het spreekt
vanzelf dat ook die instanties tijd nodig j
hebben om zich aan te passen aan
nieuwe ontwikkelingen. Dit is vooral
een probleem omdat de overheid over
het algemeen zelf niet voorop loopt bij
vernieuwingen. De mogelijkheden die
