Een coöperatie stoomt door
t
28
Een stoomtrein als logo van een pootaardap- De vroegere directeur van de Nationale Coöperatieve
pel-afzetcoöperatie. Dit beeld blijft je bij na een Raad. de heer Tybout, vond het zo n 15 jaar geleden
een goede zaak dat de beleidsmedewerkers van het
bezoek aan de ZPC te Leeuwarden. Het g,ng Nedeyrlandse toporgaan van de agransche belangen_
om de jaarlijkse oriëntatie van een aantal me- behartiging op de hoogte worden gebracht van de
dewerkers van het Landbouwschap door mid- ontwikkelingen bij de coöperaties. Coöperaties en de
del van een bezoek aan één van de coöpera- landbouworganisaties zijn ten slotte beide loten van
de georganiseerde boerenstand. Het kan geen kwaad
ties in ons land. Zo n bijscholing geeft stof tot wanneer de belangenbehartiging op het terrein van de
nadenken. I markt en het zakendoen en die op het sociaal-econo
mische beleidsterrein elkaar goed aanvoelen en waar
nodig aanvullen.
Bij zo'n bezoek komen uiteraard de actuele ontwikke
lingen in de coöperatie aan de orde. In een open dis
cussie met bestuur en directie stellen de jonge be
leidsmedewerkers soms kritische vragen in de trant
van: wat verandert er voor de leden-leveranciers wan
neer een coöperatie verder gaat doorstoten in de pro-
duktiekolom? Andere vragen die aan de orde komen
zijn: hoe komt de coöperatie mee in de technologi
sche ontwikkeling; wordt er voldoende research ge
daan? Of de vraag wat de moderne industriële co-
operatie toevoegt voor zijn leden, zijn thuisfront. Ook
met het oog op de uitwerking van het internationale
en nationale landbouwbeleid naar de coöperaties.
Als in een film
De ontwikkeling van de pootaardappelcoöperatie in
Friesland vormt als het ware een filmrapportage van
de ontwikkelingsgang van vele van de Nederlandse
coöperaties.
Een lange historie. In 1919 begon een aantal boeren
met een verkoopbureau voor hun pootaardappels.
Aanvankelijk bleef dit strikt beperkt tot produkten van
het Friesche land. Na de oorlog volgde een uitbreiding
richting Noordoostpolder, waar ten slotte vele Friezen
neerstreken. En die kun je toch niet in de steek laten.
Met telersverenigingen in andere provincies kwamen
toeleveringscontacten tot stand. Uiteindelijk, mede na
een afgeketste fusie met de pootaardappelcoöperatie
in Flevoland, vond uitbreiding plaats tot een landelijk
werkende organisatie met directe leden-leveranciers
in heel Noord- en Oost-Nederland.
Intussen is ZPC in 1985 gefuseerd met een andere
respectabele Friesche coöperatie. Het kweekbedrijf
van de Friesche Maatschappij van Landbouw. Dit
kweekbedrijf ontwikkelt al sinds 1892 nieuwe planten-
rassen. Vooral aardappels - Bintje is een bekende
naam - maar later ook vlas, tulpen en lelies. Sinds
1964 is het bedrijf gevestigd op de plaats van de oude
state Ropta in Metslawier. Ropta-ZPC luidt de familie-
Ir. J. H. Egberink naam na de fusie. De afgelopen twee jaar zijn veel
nieuwe technologieën ingevoerd bij het kweekwerk,
compleet met een biotechnologisch laboratorium waar
met moderne biologie nieuwe rassen worden ge
creëerd. Er wordt samengewerkt met enkele andere
j kweekbedrijven en gespecialiseerde hoogwaardige la
boratoria in Wageningen en Leiden.
