ka.
Natuurbeleidsplan j
t
29
Realisering
ItXX.'W (m V*
Minister Braks heeft met een aantal beleidsnota's zijn visie over landbouw naar buiten gebracht. Duidelijk is dat
een landbouw die meer rekening houdt met het milieu, haar eigen milieu ook zal zien veranderen.
Vooral de mestverwerking zal veel vragen (f 330 mil
joen per jaar). Voorts is er voor landinrichting per
jaar circa f 42 miljoen extra nodig. Dit wordt besteed
aan administratieve ruilverkaveling (f 12 miljoen), re
constructie van bollengebieden (f 10 miljoen), extra
voorzieningen in glastuinbouwgebieden (f 15 miljoen)
en waterschapswerken (A2) (f 5 miljoen).
In het kader van integrale kwaliteitsbeheersing in de
hele keten van produktie, verwerking en handel, is de
eerste komende 5 jaar voor identificatie en registratie
van rundvee en varkens f 60 miljoen nodig.
In het kader van het Nationaal Milieu Beleidsplan zijn
voor de landbouw extra middelen tot een bedrag van
circa f 200 miljoen per jaar voorzien. Deze zijn deels
afkomstig uit Algemene Heffingen o.a. op brandstof,
deels uit extra uitgaven van de overheid en deels uit
bezuinigingen bij ministeries. Voorts wordt gedacht
aan een heffing op bestrijdingsmiddelen en op kunst
mest.
Het zal voor de landbouw een hele toer worden om
het stadium van een duurzame ontwikkeling tijdig te
bereiken. Er zijn grote investeringen nodig. Niet alleen
op de bedrijven zelf maar ook in de omgeving van de
landbouw zoals verwerking van afval en mest, het
ontwikkelen van nieuwe werktuigen en aangepaste
landinrichting. Er is veel onderzoek nodig naar nieuwe
bedrijfssystemen. Vervangingsmogelijkheden voor be
strijdingsmiddelen zijn zeer schaars of nog niet renda
bel. Een meer grondgebonden veehouderij en een
ruimer bouwplan in de akkerbouw vragen meer grond
voor de landbouw. Grond die al schaars is en nog
schaarser zal worden wanneer er in Nederland ook
nog eens meer grond beschikbaar zal moeten komen
voor natuurterrein. Zonder een flinke steun in de rug
van nieuwe technieken komt een duurzame landbouw
uit bij een forse reductie van het aantal bedrijven en
verlies van werkgelegenheid. Het Centraal Planbureau
schat dat alleen al de maatregelen die nodig zijn om
in de veehouderij de ammoniak te reduceren, 22 000
arbeidsplaatsen zullen gaan kosten wanneer er geen
nieuwe technieken komen om het probleem op te los
sen.
Een grotere aanmoediging om die technieken te ont
wikkelen lijkt haast niet denkbaar. Te meer omdat sec
toren die krimpen, moeite zullen hebben om de omlig
gende infrastructuur van toelevering, verwerking en
dienstverlening in de huidige omvang overeind te
houden. Een landbouw die meer rekening houdt met
het milieu, zal haar eigen milieu zien veranderen. Een
ontwikkeling die van velen in en om de landbouw veel
creativiteit en inzet vraagt. Daarbij gaat het niet alleen
om aan de eisen van het milieu te voldoen. Tegelijker
tijd moet de concurrentiekracht worden versterkt en
de produktie worden gericht op de hoogwaardige seg
menten van de markt.
